Page 235 - Publicationa15
P. 235
ประชาธิปไตย : ประวัติศาสตร์ แนวคิด ปัญหา แนวทางแก้ไขและพัฒนา 227
อ�านาจ ประชาชนต้องการจะให้ทรราชออกจากต�าแหน่งแต่ไม่อาจท�าได้
เนื่องจากทรราชมีอ�านาจมาก เพลโตเห็นว่า ระบอบการปกครองที่ดีต้อง
ให้ความส�าคัญกับผู้ปกครอง โดยผู้ปกครองต้องเป็นผู้มีคุณธรรม ด้วยเหตุนี้ เพลโต
เห็นว่า อภิชนาธิปไตยหรือระบอบการปกครองโดยชนชั้นสูงหรือผู้ปกครองที่มี
คุณธรรมจึงเป็นระบอบการปกครองที่ดีกว่าระบอบการปกครองอื่น
อย่างไรก็ดี แนวคิดของเพลโตถูกวิพากษ์วิจารณ์ว่าเป็นความคิดในอุดมคติ
เนื่องจากอาจเป็นการยากที่จะหาผู้ปกครองที่เปี่ยมไปด้วยสติปัญญาและ
คุณธรรม เพลโตได้เขียนข้อโต้แย้งไว้ว่า “สิ่งที่เป็นอุดมคติดีอย่างบริบูรณ์นั้น
ย่อมจะใช้เป็นเครื่องวิจารณ์สิ่งที่ปรากฏเป็นความจริงเป็นตัวเป็นตนอยู่ได้”
ค�ากล่าวนี้อาจสะท้อนให้เห็นเจตนารมณ์ของเพลโตว่า ตั้งทฤษฏีดังกล่าวขึ้นมา
มิใช่ด้วยความเพ้อฝัน หากแต่โดยมุ่งประสงค์จะวิพากษ์วิจารณ์สังคม
นอกจากนั้น เพลโตได้เขียนหนังสือชื่อ The Law ขึ้นในช่วงสุดท้ายของชีวิตว่า
หากไม่สามารถหาคนที่เป็นธรรมราชาได้ การสร้างระบบกฎหมายที่ดีที่เป็นธรรม
ขึ้นมาให้คนประพฤติปฏิบัติตาม อาจท�าให้สังคมมีความสงบสุขได้
อริสโตเติล (Aristotle) (มีชีวิตอยู่ในปี 384-322 ก่อนคริสตกาล) เป็นศิษย์
ของเพลโต และได้รับแนวความคิดของเพลโตมามากโดยเฉพาเรื่องเกี่ยวกับ
ศีลธรรม อริสโตเติลเห็นว่า ประเทศนั้นจะต้องประกอบไปด้วยบุคคลประเภท
ต่างๆ กัน รัฐจึงควรหาวิธีการที่จะจัดให้บุคคลที่แตกต่างกันเหล่านั้นได้อยู่ร่วม
กันได้ด้วยความสันติและสงบสุข รูปแบบการปกครองที่ดีควรมีเป้าหมาย
การปกครองเพื่อผลประโยชน์ส่วนรวม ส่วนรูปแบบการปกครองที่เลวคือ
มีเป้าหมายการปกครองเพื่อผลประโยชน์ส่วนตัวหรือกลุ่มพวกตนเอง
อริสโตเติลเขียนหนังสือชื่อ โพลิติค (Politic) ว่า อธิบายรูปแบบ
การปกครองที่ดีมี 3 รูปแบบ ได้แก่ การปกครองโดยคนเดียว คือ การปกครอง
แบบกษัตริย์ (Monarchy) การปกครองของกลุ่มคนจ�านวนน้อย หรือการปกครอง
แบบอภิชนาธิปไตย (Aristocracy) แต่กลุ่มคนจ�านวนน้อยเหล่านั้นมีคุณธรรม
หรือท�าเพื่อประโยชน์ส่วนรวม และการปกครองโดยคนจ�านวนมาก คือ การ
ปกครองแบบประชาธิปไตย (Democracy) หลักการส�าคัญของประชาธิปไตย
คือเสรีภาพและการมีส่วนร่วมในการปกครอง ทุกคนสามารถเข้ามาด�ารง
_17-0315(224-249)11.indd 227 4/27/60 BE 11:57 AM
