Page 258 - Publicationa15
P. 258
250 สถาพร เกียรติภิญโญ
การกระท�าทางนิติบัญญัติในระบอบประชาธิปไตย
พลเอก สถาพร เกียรติภิญโญ*
บทน�า
แม้จะมีค�ำกล่ำวว่ำ หลักควำมยิ่งใหญ่สูงสุดของรัฐสภำคือ “กำรกระท�ำ
ทำงนิติบัญญัติ” ซึ่งได้แก่ กำรตรำกฎหมำยและอนุมัติหรือไม่อนุมัติพระรำช
ก�ำหนดที่ออกโดยฝ่ำยบริหำร แต่อย่ำงไรก็ดีในกำรกระท�ำทำงนิติบัญญัติ ซึ่ง
มีผลกระทบต่อกำรจ�ำกัดสิทธิและเสรีภำพของประชำชน โดยก่อนที่จะมีมติใดๆ
เกี่ยวกับกำรตรำกฎหมำยซึ่งต้องยึดหลักเสียงข้ำงมำกตำมระบอบประชำธิปไตย
นั้น ย่อมต้องมีกำรโต้แย้งแสดงเหตุผลข้อดีข้อเสียประกอบกำรตัดสินใจ ดังนั้น
หลักกำรคุ้มครองเสียงข้ำงน้อยก็ไม่อำจจะละเลยได้ อันจะช่วยท�ำให้กำรบังคับ
ใช้กฎหมำยตำมหลักเสียงข้ำงมำกเป็นไปอย่ำงมีเหตุผล ในขณะเดียวกันกำร
กระท�ำทำงนิติบัญญัติก็ไม่อำจก้ำวล่วงพ้นไปจำกกรอบแห่งรัฐธรรมนูญได้
โดยหลักควำมชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมำย อันได้แก่เนื้อหำของกฎหมำย
ต้องชอบด้วยรัฐธรรมนูญ รูปแบบของกฎหมำยต้องชอบด้วยรัฐธรรมนูญ และ
กระบวนกำรตรำกฎหมำยต้องชอบด้วยรัฐธรรมนูญนั้น นับว่ำเป็นสำระส�ำคัญ
ของกำรกระท�ำทำงนิติบัญญัติ และเป็นหลักประกันควำมเป็นกฎหมำยสูงสุด
ของรัฐธรรมนูญ เพรำะหำกไร้ซึ่งหลักควำมชอบด้วยรัฐธรรมนูญของกฎหมำย
ก็จะมีผลให้กฎหมำยธรรมดำที่ล่วงละเมิดต่อบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญ
มีผลใช้บังคับได้ ซึ่งเท่ำกับยอมให้มีกำรแก้ไขเปลี่ยนแปลงบทบัญญัติแห่ง
รัฐธรรมนูญโดยปริยำย ดังนั้นหลักควำมยิ่งใหญ่สูงสุดของ “กำรกระท�ำทำง
นิติบัญญัติในระบอบประชำธิปไตย”ก็คือรัฐธรรมนูญซึ่งเป็นกฎหมำยสูงสุด
หำใช่องค์กรอื่นใดไม่
* กรรมกำรตุลำกำรทหำรทรงคุณวุฒิ, ผู้เข้ำรับกำรอบรมหลักสูตร “หลักนิติธรรมเพื่อประชำธิปไตย” รุ่นที่ 1
ของส�ำนักงำนศำลรัฐธรรมนูญ
_17-0315(250-268)12.indd 250 4/27/60 BE 11:57 AM