Page 340 - Publicationa15

332 อุดมศักดิ์ นิติมนตรี

ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยชี้ขาดว่า ค�าแถลงการณ์ร่วมไทย – กัมพชา หรือ

Joint Com¬munique ฉบับลงวันที่ 18 มิถุนายน 2551 เป็นหนังสือสัญญา
ที่อาจมีบทเปลี่ยนแปลงอาณาเขต ของประเทศ ทั้งยังมีผลกระทบต่อความมั่งคง
ทางสังคมของประเทศอย่างกว้างขวางอีกด้วย ซึ่งต้องได้รับความเห็นชอบของ
รัฐสภาตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 190 วรรคสอง

ข้อสังเกต
ศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาแล้วเห็นว่า ค�าว่า “หนังสือสัญญา” ตาม
รัฐธรรมนูญ มาตรา 190 หมายถึง ความตกลงระหว่างประเทศทุกประเภทที่
จัดท�าขึ้นระหว่างประเทศไทยกับต่างประเทศ หรือองค์การระหว่างประเทศใน

รูปแบบที่เป็นลายลักษณ์อักษร อยู่ภายใต้บังคับของกฎหมายระหว่างประเทศ
ไม่ว่าจะถูกบันทึกไว้ในเอกสารฉบับเดียวหรือหลายฉบับที่เกี่ยวพันกัน และไม่ว่า
จะเรียกชื่อว่าอย่างไร อันเป็นความหมายที่ตรงกันกับค�าว่า “treaty” ตาม
อนุสัญญากรุงเวียนนา ว่าด้วยกฎหมายสนธิสัญญา ค.ศ. 1969 ตรงกับที่

ศาลรัฐธรรมนูญได้เคยให้ความหมายไว้แล้ว ในค�าวินิจฉัยที่ 11/2542 และ
ค�าวินิจฉัยที่ 33/2543
เมื่อค�าแถลงการณ์ร่วมดังกล่าวเป็นหนังสือบันทึกข้อตกลงอันเป็นผล
มาจากการประชุมร่วมกันระหว่างผู้ที่มีอ�านาจท�าความตกลงระหว่างประเทศ

ผูกพันประเทศไทยและกัมพูชาได้ เหตุนี้ ค�าแถลงการณ์ร่วมดังกล่าวจึงเข้า
ลักษณะเป็น “หนังสือสัญญา” ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
พุทธศักราช 2550 มาตรา 190 แล้ว
เรื่องอาณาเขตของประเทศนั้น ถือเป็นเรื่องส�าคัญอย่างยิ่ง โดยเฉพาะ

ในบริเวณที่ยังมีข้อขัดแย้งกันอยู่ระหว่างประเทศไทยกับต่างประเทศ
การด�าเนินการและการพิจารณาวินิจฉัย ในเรื่องนี้จึงต้องกระท�าอย่างรอบคอบ
หากเป็นกรณีที่อาจเกิดการเปลี่ยนแปลงอาณาเขตของประเทศแล้วย่อม
จะต้องด�าเนินการตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 190 วรรคสอง ด้วย

เป็นค�าวินิจฉัยศาลรัฐธรรมนูญที่ได้รับการวิพากษ์วิจารณ์มากจาก
นักวิชาการและผู้ที่เกี่ยวข้อง กรณีศาลรัฐธรรมนูญเพิ่มค�าว่า “อาจ” ในการปรับ
บทรัฐธรรมนูญ มาตรา 190 โดยเห็นว่า เป็นการเพิ่มเติมบทบัญญัติรัฐธรรมนูญ

_17-0315(306-336)15.indd 332 4/27/60 BE 11:58 AM