Page 48 - เอกสารประกอบการเรียนการสอนวิชาการผลิตพืชไร่
P. 48
11) มาจากแหล่งที่เชื่อถือได้
2.การเตรียมพันธุ์ก่อนปลูก
หลังจากที่มีการคัดเลือกพันธุ์พืชไร่ไม่ว่าจะอยู่ในรูปของเมล็ดพันธุ์หรือท่อนพันธุ์ ก่อนการ
ปลูกพืชเพื่อให้พืชมีการเจริญเติบโตและได้ผลผลิตที่ดี ควรมีการเตรียมพันธุ์ก่อนปลูก โดยมีหลักการเตรียมดังนี้
1.การเตรียมเมล็ดพันธุ์
1) ใช้สารเคมีคลุกเมล็ดก่อนปลูกเพื่อป้องกันโรคและแมลงเข้าท าลายสารเคมีที่ใช้
เช่น แคปแทน (captan) ไทแรม (thiram) หรือเอพรอน (apron)
2) เมล็ดพันธุ์บางชนิด เช่น เมล็ดพืชตระกูลถั่ว ได้แก่ ถั่วเหลือง ควรคลุกเชื้อไร
โซเบียมก่อนปลูก
3) เมล็ดพันธุ์ที่มีการพักตัว เช่น มีเปลือกแข็งหรือหนา เมื่อน าไปปลูกจะท าให้งอก
ยาก ควรท าลายการพักตัวก่อน เช่น การใช้สารเคมีกระตุ้นการงอก พวกจิบเบอเรลลิน
เอทธิลีน หรือ การท าลายส่วนห่อหุ้มเมล็ด เช่น การทุบ กระเทาะ การลวกด้วยน้ าร้อน
4) เมล็ดพันธุ์บางชนิดต้องแช่น้ าให้งอกก่อนแล้วน าไปปลูกหรือหว่าน เช่น ข้าว
2.การเตรียมท่อนพันธุ์
1) เตรียมท่อนพันธุ์ที่ผ่านการคัดเลือกแล้ว
2) ตัดท่อนพันธุ์ให้ได้ความยาวตามขนาดที่ต้องการเหมาะกับชนิดของพืชไร่
3) การแช่หรือชุบท่อนพันธุ์ด้วยสารเคมี เพื่อป้องกันก าจัดโรคที่ติดมากับท่อนพันธุ์
4) ท่อนพันธุ์ที่ตัดแล้วควรปลูกทันที ถ้ายังไม่ปลูกทันทีควรกองท่อนพันธุ์ไว้ในที่ร่ม
คลุมด้วยใบไม้หรือฟาง รดน้ าให้ชุ่ม
3. การปลูกพืชไร่
หลังจากเตรียมดินและเตรียมพันธุ์เรียบร้อยแล้ว ขั้นตอนต่อไป คือ การปลูกพืชไร่ ซึ่งการปลูกพืชไร่
เป็นการน าเอาส่วนขยายพันธุ์ของพืชไร่ ลงไปในดินที่มีการเตรียมไว้แล้ว การปลูกพืชไร่จะได้ผลดีให้ผลผลิตสูง
ต้องใช้ระยะปลูก อัตราปลูก และวิธีปลูกที่เหมาะสม ซึ่งแตกต่างกันไปแล้วแต่ชนิดของพืชไร่
1. ระยะปลูก หมายถึง ระยะห่างระหว่างต้น และระหว่างแถว ระยะปลูกนี้ขึ้นอยู่กับชนิดของพืชไร่
รวมทั้งลักษณะของดิน และการใช้เครื่องทุ่นแรง
2. อัตราปลูกหรือจ านวนปลูก หมายถึง จ านวนต้นที่เหมาะสมต่อหน่วยพื้นที่ นิยมคิดเป็นกิโลกรัมต่อ
ไร่ หรือจ านวนต้นต่อไร่ ซึ่งอัตราปลูกจะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับปัจจัย ดังนี้
1. ชนิดของพืชไร่ พืชไร่แต่ละชนิดต้องการจ านวนปลูกต่อหลุมหรือต่อไร่แตกต่างกัน ซึ่งจะ
มากหรือน้อยขึ้นอยู่กับการแตกกอหรือทรงพุ่มของพืชไร่
2. วิธีปลูก พืชไร่ชนิดเดียวกันถ้าใช้วิธีปลูกแตกต่างกัน มีผลท าให้ใช้เมล็ดพันธุ์หรือท่อนพันธุ์
แตกต่างกัน
3. วิธีปลูก เป็นตัวบ่งชี้ถึงเปอร์เซ็นต์การมีชีวิตของเมล็ดพันธุ์
การหาจ านวนต้นต่อพื้นที่ปลูกหาได้จาก
จ านวนต้น = พื้นที่ปลูก
ระยะระหว่างต้น x ระยะระหว่างแถว
เอกสารประกอบการเรียนการสอนวิชาการผลิตพืชไร่ รหัสวิชา 20501 – 2202 หน้า 45
