Page 65 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

G. Łączenia międzyzdaniowe

2. Zdania zestawione La juxtaposition

Zdania zestawione to takie, w których zdania wchodzące w skład zdania złożonego
są tego samego typu i nie są połączone ze sobą za pomocą spójnika:
La tempête s’éloigne, les vents sont calmés.
Je veux que l’on rie, que l’on chante.
La tempête s’éloigne les vents sont calmés

que l’on rie
Je veux
que
l’on chante

UWAGI
1. Parataksa (parataxe) to połączenie dwóch zdań wchodzących w skład zdania złożonego
(drugie zdanie jest czasem poprzedzone spójnikiem et), między którymi istnieje relacja
podrzędności wyrażona za pomocą intonacji lub interpunkcji:
Qu’il ose, et il verra ! (Niech tylko ośmieli się spróbować, a zobaczy!)
Albe vous a nommé, je ne vous connais plus. (P. Corneille)
2. Zdanie wtrącone (proposition incidente) to zazwyczaj krótkie zdanie, włączone w obręb
innego zdania lub dorzucone na jego końcu, ale nie połączone z nim gramatycznie. Wska-
zuje ono na przytaczanie czyichś słów:
Vous voyez, reprit-il, l’effet de la concorde. (J. de La Fontaine)
(Oto widzicie, podjął, skutek ugody.)
Les noix sur les chemins sont à ceux qui les ramassent, disaient les vendangeuses.
(C. Bille)

N.B.
Konstrukcje zawierające wtrącenia (constructions par insertion) obejmują zarówno
zdania wtrącone (propositions incidentes), jak i elementy wtrącone (éléments inci-
dents), włączone w obręb zdania, wobec którego są niezależne gramatycznie. Elementy
wtrącone odgrywają taką samą rolę, jak zdania wtrącone. Mogą mieć one postać:
a) zdania z czasownikiem:
Cette entreprise coûtera, on le devine, beaucoup d’argent. (To przedsięwzięcie będzie
kosztować, co łatwo odgadnąć, dużo pieniędzy.)
Vous voulez, je vous en félicite, réparer votre erreur.
C’était, je pense, un jour de fête.

b) przysłówka, wykrzyknika, równoważnika zdania:
Aucun de nous, heureusement, ne s’est obstiné dans l’erreur. (Żaden z nas, na szczęście,
nie upierał się przy swoim błędzie.)
Nous avons, Dieu merci, échappé au danger.
Cette femme, à mon avis, se trompe.
Warto zaznaczyć, iż element wtrącony wprowadza komentarz osoby mówiącej lub piszącej.
Służy on do wyrażania oceny, wzmocnienia, złagodzenia, sprostowania informacji lub okazania
emocji itp.

65