Page 60 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

2 Części

składowe zdania

E. ELIPSA I PLEONAZM L’ELLIPSE ET LE PLÉONASME

o
69 1 Elipsa to opuszczenie jednego lub kilku części składowych zdania, których obec-
ność przewidziana jest w jego regularnej konstrukcji. Pominięty może zostać:
Podmiot:
Fais ce que dois. zamiast Fais ce que [tu] dois.

Czasownik (mówimy wówczas o zdaniu eliptycznym – § 72):
Combien ce bijou ? zamiast Combien [coûte] ce bijou ?
Heureux les humbles ! zamiast Heureux [sont] les humbles !

Lub równocześnie podmiot i czasownik:
Loin des yeux, loin du cœur. zamiast [Qui est] loin des yeux [est] loin du cœur.

W niektórych przypadkach elipsa staje się środkiem zapobiegającym powtarzaniu
elementu, który wystąpił już w tym samym kontekście, bądź też składnika wspól-
nego dla dwóch elementów współrzędnych:
Pour comprendre le monde, il faut parfois se détourner; pour mieux servir les hommes,
les tenir un moment à distance. (A. Camus)
Cela remonte au quinzième ou seizième siècle.

70 2 Pleonazm to wyrażenie składające się z wyrazów mających to samo lub prawie
o
to samo znaczenie. Taka wypowiedź zawiera dodatkowe informacje, zbyteczne dla
zrozumienia zdania. Pleonazm może być wykorzystywany do zaakcentowania lub
uwydatnienia danego elementu zdania:
On cherche les rieurs, et moi je les évite. (J. de La Fontaine)

N.B.
Pleonazm uznawany jest za wyrażenie niepoprawne, jeśli nie służy zwiększeniu wartości stylis-
tycznej lub spotęgowaniu ekspresji wypowiedzi: Une panacée universelle. Sortir dehors. (Wyjść
na zewnątrz.)

F. TYPY ZDAŃ LES ESPÈCES DE PROPOSITIONS

71 Ze względu na rodzaj związków składniowych wyróżnić można:
zdania niezależne,
zdania nadrzędne,
zdania podrzędne.

o
1 Zdanie niezależne (proposition indépendante) to zdanie, które nie jest ani
podrzędne, ani nadrzędne w stosunku do innego zdania:
La moquerie est souvent indigence d’esprit. (J. de La Bruyère)

60