Page 56 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

2 Części

składowe zdania

UWAGI
1
1. Dopełnienie określające może mieć wiele znaczeń . Może wskazywać na:
rodzaj: un cor de chasse (róg myśliwski);
narzędzie: un coup d’épée (cięcie mieczem);
miejsce: la bataille de Waterloo (bitwa pod Waterloo);
tworzywo: une statue de bronze (statua z brązu);
miarę: un trajet de dix kilomètres (dziesięciokilometrowa trasa);
pochodzenie: un jambon d’Ardenne (szynka z Ardenne);
posiadanie: la maison de mon père (dom mojego ojca);
cechę: un homme de cœur (serdeczny człowiek);
czas: les institutions du moyen âge (średniowieczne instytucje);
całość: une partie de cette somme (część tej sumy);
przeznaczenie: une salle de sport (sala sportowa);
zawartość: une tasse de lait (szklanka mleka).
2. Przyimkiem wprowadzającym dopełnienie określające jest zazwyczaj de, ale może to być
również à, autour, en, envers, contre, par, pour, sans itd.:
Une planche à dessin (deska kreślarska), un sirop contre la toux (syrop na kaszel).
3. Rzeczownik będący dopowiedzeniem oznacza tę samą osobę lub przedmiot, co rzeczownik,
z którym się łączy, natomiast dopełnienie określające oznacza osobę lub przedmiot inne niż
rzeczownik, do którego się odnosi.
4. Wiele rzeczowników wyrażających czynność lub oznaczających jej wykonawcę przyjmuje
takie samo dopełnienie określające, jak dopełnienie bliższe analogicznego czasownika:
L’oubli des injures. (dla porównania: oublier les injures)
Le détenteur du secret. (dla porównania: détenir un secret)
5. Dwa rzeczowniki mogą mieć wspólne dopełnienie, jeśli każdy z nich łączy się z tym samym
przyimkiem:
Le début et la fin d’un poème.
(Niepoprawnie: Les ravages et la lutte contre la drogue. Poprawnie np.: Les ravages de la drogue
et la lutte contre ce fléau.)

2. Określniki zaimka Les déterminants du pronom

64 Zaimkowi mogą towarzyszyć w zdaniu inne wyrazy, które go określają, precyzują,
uzupełniają. Do grupy zaimkowej można przypisać:
o
1 Rodzajnik (article) – w niektórych przypadkach:
Ce livre est le mien. (Ta książka jest moja.)
De ces deux livres, prenez celui-ci, je prendrai l’autre.
C’est un tel qui me l’a dit.

1. Zauważmy, iż w wielu przypadkach dopełnienie określające wprowadzane za pomocą przyimka de pełni
funkcję wyrażenia przymiotnikowego w funkcji przymiotnika: un coup d’audace = un coup audacieux
(śmiały cios); un soleil de printemps = un soleil printanier (wiosenne słońce).

56