Page 249 - Bogusław Kubiak_Podroze po Polsce_Flipbook na dzwonek_pl

KLUCZ

XVI. RABKA − MIASTO DZIECI ŚWIATA
I. Rabka-Zdrój – miasto w południowej części Polski, przy granicy ze Słowacją, w województwie małopolskim, w powiecie
nowotarskim, w Kotlinie Rabczańskiej, u ujścia potoków Poniczanki, Słonki i Skomielnianki do Raby.
II. Herb Rabki-Zdroju ma kształt tarczy podzielonej na dwa pionowe równe pola. W polu prawym błękitnym widać połowę
złotego promiennego słońca, w polu lewym czerwonym połowę białej dziecięcej główki ze złotymi włosami . Nad tarczą
8
herbową w zielonym prostokącie znajduje się drukowana nazwa: RABKA-ZDRÓJ. Herb ma symbolizować, że Rabka jest
słonecznym miastem dzieci i pełni funkcje uzdrowiska.
III.
astma − silne napady duszności wskutek zwężenia oskrzelików płucnych, najczęściej pod wpływem uczulenia na
rozmaite substancje (a. oskrzelowa) albo wskutek niedomagań serca (a. sercowa); dusznica, dychawica
cystersi − zakon katolicki wywodzący się z benedyktynów i posługujący się regułą benedyktyńską, założony w 1098 r. przez
Roberta z Molesme, pierwszego opata z Cîteaux (z łac. Cistericium) (obecnie Saint-Nicolas-lès-Cîteaux) we Francji
dotknięty − doświadczony czymś
krzywica − choroba wieku dziecięcego, wywołana brakiem wapnia w organizmie, powodująca skrzywienie kości
miażdżyca − stwardnienie tętnic występujące zwykle w starszym wieku; arterioskleroza, skleroza
niedokrwistość − choroba polegająca na zmniejszeniu się ilości krwi w organizmie i zanikaniu w niej czerwonych ciałek;
anemia
parowóz − lokomotywa o napędzie parowym
piechur − człowiek idący piechotą
pokład − warstwa czegoś zalegająca, pokrywająca pewną przestrzeń; stały pomost poziomy między burtami statku
przesądzić − z góry wyrokować, wnioskować, rozstrzygać; wydawać ostateczny wyrok
sączyć się − wypływać, wyciekać powoli, małym strumieniem, kroplami
szyb − pionowy kanał, w którym porusza się dźwig; pionowe lub strome wyrobisko, prowadzące z powierzchni do złoża
w głąb ziemi; otwór wiertniczy przeznaczony do wydobywania ropy naftowej lub do eksploatacji gazu ziemnego
tabor − ogół pojazdów (środków transportu) danego rodzaju; większa grupa ludzi wędrujących wspólnie lub
zgromadzonych na postoju; obóz
warzelnia − zakład przemysłowy, w którym odbywa się odparowywanie solanki w celu otrzymania białej soli jadalnej
złoże − lokalne nagromadzenie w skorupie ziemskiej gospodarczo użytecznych substancji mineralnych (np. rud, ropy
naftowej i gazu ziemnego, węgla) w ilości nadającej się do eksploatacji
IV. | a – 4 | b – 5 | c – 2 | d – 1 | e – 3
V. | 1. − c | 2. − b | 3. − a | 4. − b | 5. − c |
VI.
1. Lekarze chwalą Rabkę za świetny klimat i uzdrawiające solanki.
2. Rabka leży u podnóża Gorców.
3. W miejscowym parku rozrywki Rabkolandzie znajduje się Muzeum Orderu Uśmiechu, do którego warto zajrzeć.
4. Pierwsze wzmianki o Rabce znajdziemy w kronikach Jana Długosza.
5. Pierwsza drukowana informacja o zdrowotnych właściwościach rabczańskiej solanki ukazała się w 1721 roku.
6. Wyniki badań chemicznych profesora Józefa Dietla z Uniwersytetu Jagiellońskiego w 1858 roku potwierdziły, że
jodowo-bromowe solanki w Rabce są podobne do złóż znajdujących się w Bad Kreuznach (w Niemczech) czy Bad
Hall (w Austrii).
7. W okresie międzywojennym uzdrowisko specjalizowało się w leczeniu astmy, niedokrwistości, krzywicy i chorób
przemiany materii u dzieci, a dorośli zaczęli tu kurować reumatyzm, przewlekłe schorzenia układu krążenia oraz
miażdżycę.
8. Tuż po wojnie leczono w Rabce gruźlicę dziecięcą.
9. Rabka otrzymała prawa miejskie w 1953 roku.
10. Do Chabówki warto wybrać się, aby zwiedzić Skansen Taboru Kolejowego, gdzie znajduje się największa w Polsce
ekspozycja zabytkowych parowozów oraz wagonów.
VII. 1. roślinność 2. krajobrazowy 3. plamisty 4. ogoniasty 5. pasmo górskie 6. pieszy 7. płaz 8. salamandra
IX.
Mianownik Rabka-Zdrój Chabówka Nowy Targ Krościenko
Dopełniacz Rabki-Zdroju Chabówki Nowego Targu Krościenka
Celownik Rabce-Zdrojowi Chabówce Nowemu Targowi Krościenku
Biernik Rabkę-Zdrój Chabówkę Nowy Targ Krościenko
Narzędnik Rabką-Zdrojem Chabówką Nowym Targiem Krościenkiem
Miejscownik Rabce-Zdroju Chabówce Nowym Targu Krościenku
Wołacz Rabko-Zdroju! Chabówko! Nowy Targu! Krościenko!

8 Opisy herbów przedstawione są zgodnie z zasadami heraldyki (tzw. blazonowanie). Herb tradycyjnie opisuje się z perspek-
tywy rycerza ukrytego za tarczą.

247