Page 247 - Bogusław Kubiak_Podroze po Polsce_Flipbook na dzwonek_pl
P. 247
KLUCZ
Polski mieszankę kultur, która kształtowała się tu przez wieki. Prawosławne cerkwie wciąż sąsiadują tu z katolickimi
kapliczkami, a proste, wiejskie, drewniane chałupy z pozostałościami carskich rezydencji.
9. Zimowy dzień można spędzić, odwiedzając skansen na obrzeżach osady, biegając na nartach po lesie lub pędząc
saniami zaprzężonymi w konie. Można też wybrać się na wycieczkę kolejką wąskotorową przez puszczę z nieodległej
Hajnówki do Topiła. Wieczorem można spędzić czas przy ognisku pod gwiazdami na leśnej polanie, otoczonej
wysokim dębami. Dla zmarzluchów zaś najlepszą propozycją jest kąpiel w bani.
10. Kąpiel w bani, czyli rosyjskiej odmianie sauny, hartuje organizm.
VII. 1. bezcenny 2. zarejestrowany 3. biosfera 4. kojarzyć 5. status 6. urząd 7. zasługiwać 8. dziedzictwo 9. zjeżdżać
IX.
Mianownik Białowieża Hajnówka Topiło Podlasie
Dopełniacz Białowieży Hajnówki Topiła Podlasia
Celownik Białowieży Hajnówce Topiłu Podlasiu
Biernik Białowieżę Hajnówkę Topiło Podlasie
Narzędnik Białowieżą Hajnówką Topiłem Podlasiem
Miejscownik Białowieży Hajnówce Topile Podlasiu
Wołacz Białowieżo! Hajnówko! Topiło! Podlasie!
X. 1. dębie 2. książąt 3. gałęziami/rzad. gałęźmi 4. śladach 5. kniei 6. bobry 7. polanie 8. bagnie 9. Ssaki 10. zmarzluchy
XI. 1. dbają 2. poruszam się 3. kursują 4. szacują 5. hartuje 6. poluje 7. pędzi 8. oferuje 9. dojrzewają 10. ginie
XIII. Przykładowe odpowiedzi:
odwaga – dzielność, waleczność; ujrzeć – spostrzec, zobaczyć; nurt – strumień, prąd; zakwitnąć – zrodzić się,
powstać; stara – leciwa, sędziwa; urok – czar, klątwa; rusałka – nimfa, świtezianka; niepowodzenie – klęska, porażka;
zakochany – zadurzony, rozmiłowany; widły – rozgałęzienie, odnogi; naturalny – prawdziwy, autentyczny; gniew
– złość, wściekłość; zapalczywy – gwałtowny, porywczy; napawać się – rozkoszować się, delektować się; ostrzegać –
upominać, alarmować; prysnąć – zniknąć, minąć
XVIII.
1 N I E S K A Ż O N Y
2 O B R Z E Ż E
3 B Ó B R
4 Z M A R Z L U C H
5 Z A P A L C Z Y W Y
6 N A T U R A L N Y
7 R U S A Ł K A
8 B E Z C E N N Y
9 Z A K O C H A N Y
10 U R Z ą D
11 Z D O B Y C Z
XV. POZNAŃ – MIASTO WARTE POZNANIA
I. Poznań – miasto w środkowo-zachodniej Polsce, w środkowej części województwa wielkopolskiego, którego jest stolicą,
nad Wartą.
II. Herb Poznania przedstawia w błękitnym polu blankowaną bramę miejską koloru białego z trzema basztami. Nad
najwyższą środkową basztą z jednym oknem znajduje się gotycka tarcza herbowa z orłem piastowskim. Na mniejszych
bocznych wieżach są postacie świętych w białych szatach: Święty Piotr (z kluczem) po lewej i Święty Paweł z Tarsu
(z mieczem) po prawej . W bramie widać złote skrzyżowane klucze, a nad nimi złoty krzyż równoramienny. Bocznie od
7
niższych baszt umieszczone są złote sześcioramienne gwiazdy i półksiężyce. Nad herbem jest złota korona. Mur i baszty
symbolizują miasto z okresu średniowiecza. Święci Piotr i Paweł to patroni najstarszej w Polsce katedry. Tarcza z orłem
stanowi herb Przemysła II, za czasów którego miasto pełniło funkcję stołeczną, klucze symbolizują samorządność,
a korona nad herbem również świadczy o stołeczności miasta. Symbolika gwiazd i półksiężyców jest niewyjaśniona.
III.
adamaszek − tkanina (najczęściej jedwabna) o wzorze matowym na tle błyszczącym lub odwrotnie
czepek − mała, zwykle biała czapeczka, noszona przez kobiety pracujące w niektórych zawodach, np. przez pielęgniarki;
czapeczka dziecinna, zwykle zawiązywana pod brodą; kobiece nakrycie głowy z płótna, perkalu itp., często
przybrane falbankami i zawiązywane pod brodą, noszone dawniej przez mężatki i wdowy; zachowane do dziś
w strojach ludowych niektórych regionów; czepiec
fałda − wygórowanie materiału, skóry; zakładka, zmarszczka
7 Opisy herbów przedstawione są zgodnie z zasadami heraldyki (tzw. blazonowanie). Herb tradycyjnie opisuje się z perspek-
tywy rycerza ukrytego za tarczą.
245
