Page 80 - 012สังคมศึกษา-สค21001

72

1. การปฏิรูปดานการคลังรัชกาลที่ 5 โปรดเกลาฯ ใหจัดตั้งหอรัษฎากรพิพัฒนขึ้นในป พ.ศ. 2416

ในพระบรมมหาราชวังทําหนาที่รับผิดชอบรวบรวมเงินภาษีอากรทุกชนิดนําสงพระคลังมหาสมบัติ ทําบัญชี
รวบรวมผลประโยชน ตรวจตราการเก็บภาษีอากรของหนวยราชการตาง ๆ ใหเรียบรอยรัดกุมรับผิดชอบ

การจายเงินเดือนในอัตราที่แนนอนใหกับขาราชการฝายพลเรือนและทหารเฉพาะในสวนกลางแทนการจายเบี้ย

หวัดและเงินป
2. การปฏิรูประบบเงินตรา พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัวทรงปฏิรูประบบเงินตรา ดังนี้

2.1 การประกาศกําหนดมาตราเงินใหม ใหมีเพียง 2 หนวย คือ บาทกับสตางค สตางคที่
ออกมาใชครั้งแรก มี 4 ขนาด คือ 20, 10, 5 และ 2 สตางคครึ่ง และประกาศยกเลิกใชเงินพดดวง

2.2 การออกธนบัตรประกาศใชพระราชบัญญัติธนบัตร จัดตั้งกรมธนบัตรขึ้น เพื่อทําหนาที่
ออกธนบัตรใหไดมาตรฐาน ธนบัตรนั้นเดิมประกาศใชมาตั้งแตรัชกาลที่ 4 แลว

2.3 เปรียบเทียบคาเงินไทยกับมาตรฐานทองคํา ใน พ.ศ. 2451 ประกาศใชพระราชบัญญัติ

มาตรฐานทองคํา กําหนดอัตราแลกเปลี่ยน 13 บาท เทากับ 1 ปอนดเพื่อใหสอดคลองกับหลักสากล
3. การตั้งธนาคารมีบุคคลคณะหนึ่งรวมมือกอตั้งธนาคารของไทยแหงแรกเรียกวาบุคคลัภย

(Book Club) ไดรับพระราชทานพระบรมราชานุญาตจัดตั้งธนาคารจดทะเบียนถูกตองตามกฎหมายเรียกชื่อวา

แบงคสยามกัมมาจล (Siam Commercial Bank) ตอมาไดเปลี่ยนชื่อเปนธนาคารไทยพาณิชย จํากัด
4. การทํางบประมาณแผนดิน ใน พ.ศ. 2439 รัชกาลที่ 5 โปรดใหมีการจัดทํางบประมาณแผนดิน

ขึ้นเปนครั้งแรกเพื่อใหการรับจายของแผนดินมีความรัดกุม โปรดใหแยกเงินสวนแผนดินและสวนพระองคออก

จากกันอยางเด็ดขาดโดยใหพระคลังขางที่เปนผูดูแลพระราชทรัพยสวนพระองค
5. การปรับปรุงทางดานการเกษตรและการชลประทานมีการขุดคลองเกาบางแหงและขุดคลองใหม

อีกหลายแหง เชน คลองนครเนื่องเขต คลองดําเนินสะดวก คลองประเวศบุรีรมย คลองเปรมประชา คลองทวี
วัฒนา สรางประตูระบายน้ํา เพื่อชวยสงน้ําใหเขาถึงพื้นที่ที่ทําการเพาะปลูกได ดานการปาไม โปรดใหตั้งกรม

ปาไม สงเสริมใหปลูกสวนสัก อีกทั้งไดสงนักเรียนไทยไปศึกษาวิชาปาไม ณ ตางประเทศ

การปฏิรูปดานสังคม
ในสมัยรัชกาลที่ 5 ทรงสงเสริมใหประชาชนไดรับสิทธิ์ เสรีภาพและความเสมอภาคทางสังคม ดังนี้

1. ทรงยกเลิกระบบไพร ซึ่งเปนระบบที่ทางราชการเกณฑประชาชนไปทํางานใหแกขุนนาง

โดยไมไดรับคาจางหรือผลประโยชนตอบแทน ทําใหประชาชนขาดอิสระในการประกอบอาชีพ บางครั้งถูกกด
ขี่ขมเหงจากมูลนายอีกดวย เปนเหตุใหเกิดการแบงชนชั้นในสังคมไทย ราษฎรไทยไมไดรับความเสมอภาค

และความยุติธรรมเทาที่ควร พระองคจึงทรงโปรดเกลาใหยกเลิกแตกระทําแบบคอยเปนคอยไป จนถึง พ.ศ.

2448 จึงยกเลิกโดยเด็ดขาด
2. ทรงเลิกทาส พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลาเจาอยูหัวทรงเห็นวาการมีทาสทําใหประเทศชาติ

ลาหลัง เปนสังคมที่มนุษยยังไรศักดิ์ศรี ขาดความเสมอภาค อิสรภาพและเสรีภาพ ทั้งอารยประเทศตาง ๆ