Page 53 - SutDunyasi_S63_Neat
P. 53
“Pankreatik Kolesterol Ester Hidrolaz (Kolesterol
Esteraz)” tarafından hidrolize edilirler. Böylece
kolesterol ve serbest yağ asitleri meydana gelir.
Kolesterol ester hidrolaz aktivitesi safra tuzları
varlığında artar.
Ağız, oral kavite Parodis bezi Tükrük 4. (pro) Fosfolipaz A2 ve Fosfataz;
Dil bezleri fosfolipidlerden yağ asitlerinin hidrolizini sağlar.
Sublingual bezler Gliserol-3-fosforil kolin, gliserol-3-fosforil
Yemek borusu Submandibular etanolamin, gliserol-3-fosforil serin gibi ara
(Özofagus) ürünler oluşturur. Fosfodiesteraz, fosfolipiddeki
bezler amino alkolü ayırır, fosfataz da fosfatı ayırır ve
Karaciğer gliserolü serbestleştirir.
Safra kesesi Farinks 5. Kolipaz; lipazın safra asitlerinin etkisiyle
İnce barsaklar: Mide inaktivasyondan korunmasını sağlar. Ko-lipaz,
- Duodenum Pankreas misellerin iç yüzüne bağlanır ve lipazın yüksek
- Jejunum Dalak affinite ile bağlanabileceği bir yer oluşturur.
- Ileum 6. Tripsin (ojen); peptidlerin parçalanmasını ve
Kalın barsaklar: diğer enzimlerin aktivasyonunu sağlar.
Anüs Transvers kolon 7. Kimotripsin (ojen) (pro); Kimotripsin, bir
endopeptidazdır; aktif merkezinde serin histidin
İnen kolon ve aspartat bulunur. Kimotripsin, peptonlardaki
fenilalanin, tirozin, lösin ve triptofanın
Çıkan kolon oluşturduğu peptit bağlarını parçalar.
8. Elastaz. (pro) elastaz; elastindeki nötral
Cecum alifatik zincirli amino asitlerin oluşturduğu peptit
Sigmoid kolon bağlarını parçalar.
Rektum
Apendiks
Anal kanal 9. Karboksipeptidaz A, bir ekzopeptidazdır;
oligopeptitlerin karboksil ucunda aromatik ve
Şekil 1: İnsan sindirim sistemi alifatik zincirli nötral amino asitlerin oluşturduğu
duedonuma boşalan asit kimusun nötralize edilmesinde önemli peptit bağlarını ve dipeptitleri parçalar.
rol oynayan bikarbonat iyonları da bol miktarda bulunur.
Pankreas sıvısı plazma ile eşdeğer Na+ ve K+ iyonu içerir. 10. Karboksipeptidaz B, bir ekzopeptidazdır; oligopeptitlerin
HCO3- konsantrasyonu plazma konsantrasyonunun yaklaşık 5 karboksil ucunda arjinin ve lizin gibi bazik amino asitlerin
katıdır. oluşturduğu peptit bağlarını parçalar.
Pankreas salgı hızı; yemekler arasında dinlenim durumunda 11. Aminopeptidaz; oligopeptitlerin amino ucundaki peptit
0.2-0.3 ml/ dk, sekretin stimülasyonu ve muhtemelen normal bağlarını ve dipeptitleri parçalar.
bir yemeği takiben 3.5-4 ml/ dk, akım hızı arttıkça HCO3- 12. Diğerleri; glikoproteinler, tripsin inhibitörü, kallikrein,
konsantrasyonu artar (50-140 m Eq/It). lizozomal enzimler, nükleazlar (RNAaz, DNAaz),
Asitli kimusun duedonuma geçmesi sekretin salınmasına neden immünoglobülinler vb.
olur. HCO3- salgılanır. Yağlı besinler duedonumdan CCK Proteolitik enzimler arasında en önemlileri tripsin, kimotripsin,
salınımına neden olur. CCK gastrinin mide motilitilesini arttırıcı karboksipolipeptidazdır. Pankreastan salgılanan proteolitik
etkisini yarışmalı olarak inhibe eder. enzimler ilk sentez edildiklerinde inaktiftir.
- Yağlı besinler ve karbonhidratlar GIP (gastrin inhibe edici Safra ve fonksiyonları:
peptid) salımına neden olur. Safra salgısı içerisinde safra tuzları, kolesterol, lesitin, bikarbonat,
Pankreastan salgılanan başlıca enzimler: safra pigmentleri ve eser elementler bulunur. Safra tuzları,
1. Amilaz; karbonhidratların parçalanması için gerekli esas misel (miçel) oluşturarak monogliserit ve yağ asidi emilimini
enzimdir. Nişasta, glikojen, ve diğer karbonhidratları disakkarid sağlar. Yağ emilimi için gereklidirler, yağları emülsifiye ederler.
ve trisakkaridlere parçalar. Yağda çözünen ADEK vitaminlerinin emilimi için gereklidirler.
2. Lipaz; esteraz etkisine sahip pankreatik lipaz enzimi Vücuttan bazı zararlı maddelerin atılma yoludur. (Bilirubin,
triaçilgeliserolun 1 ve 3 karbonlarına bağlı yağ asitlerini hidrolize ilaçlar)
eder, nötral yağları yağ asitleri ve monogliseritlere parçalar. Kenodeoksikolik asit ve kolik asit primer safra asitleridir. Bu
3. Pankreatik Kolesterol Ester Hidrolaz; kolesterol esterlerin iki safra asidi karaciğerde glisin ve taurinle konjuge edilir ve
yıkımını regüle eder. Diyetle alınan kolesterolün büyük bir katyonlarla özelliklede Na+ ile safra tuzlarını meydana getirirler.
kısmı serbest (non-esterifiye) formdadır. Kolesterol esterleri Safra tuzları duedonumdan gastrointestinal kanala girer, ileumun
son kısımlarından absorbe olur. Sekonder safra asitleri barsak
OCAK-ŞUBAT 2017 53