Page 48 - SutDunyasi_S63_Neat
P. 48

Santrifüj sonrası serum fazı uzaklaştırılarak, ayrılan ham peynir        karşılamaktadır. Mg, P, Zn ve Fe ihtiyacını da önemli oranlarda
bir kapta toplanmıştır (Şekil 1). Daha sonra peynirlere %5 ve            karşıladığı görülmektedir (Tablo 2). Kısaca, ilave edilen kabağın
%10 çiğ, fırınlanmış ve haşlanmış kabak tozları ile Tablo 1’de           oranına bağlı olarak peynirin mineral madde miktarında önemli
belirtilen oranda şeker ilave edilmiş ve sonrasında karışımlar           artış meydana gelmiştir.
homojen hale getirilmiştir.
                                                                         Çiğ kabakta belirlenen fenolik madde miktarı 300.35 mg
Kabakta Enstrümental Analizler                                           GAE/100 g olup, haşlama işlemi ile fenolik madde miktarı daha
                                                                         fazla kayba uğramıştır (Tablo 3). Kabakta belirlenen fenolik
Toplam fenolik madde miktarı ve antioksidan aktivite tayini için         madde miktarı diğer bazı meyvelerde belirlenen değerlerden
Wojdylo vd. (2007)’nin yöntemi modifiye edilerek ekstraktlar             daha yüksektir (Asami vd. 2003). Antioksidan aktivitenin çiğ
hazırlanmıştır. 3 gram örnek, 10 ml %70’lik metanol çözeltisinde         kabakta % 80, haşlanmış olanda % 61 ve fırınlanmışta ise %
homojenize edilmiş, sıvı kısımdan analiz yapılmıştır. Toplam             74 olduğu tespit edilmiştir. Yine fırınlama ile antioksidan etki
fenolik madde miktarı, Wojdylo vd. (2007)’ye göre; antioksidan           haşlama işlemindekine göre daha az zarar görmüş, buna rağmen
analizi ise Brand-Williams vd. (1995)’ye göre yapılmıştır. Mineral       tüm kabak gruplarının önemli antioksidan kapasiteye sahip
madde içeriğinin tespitinde, Ayar vd. (2006)’nin uyguladığı              olduğu görülmüştür. Çiğ kurutulmuş kabakta belirlenen diyet lif
yöntem kullanılmıştır. Besin lifi, AACC (2000) standart                  miktarı ise kuru maddede % 36.56 olup ilave edildiği peynirlere
yöntemiyle analiz edilmiştir.                                            önemli lif katkısı sağladığı anlaşılmaktadır. Černiauskienė vd.
                                                                         (2014)’nin kabak çeşitleri üzerine yaptıkları bir araştırmada,
Peynirlerde Duyusal Analizler                                            analiz ettikleri örneklerin önemli diyet lif kaynakları olduklarını
                                                                         tespit etmişlerdir. Kabağın peynire ilavesi ile ilgili daha önce
Üretilen kabaklı peynirlerin duyusal analizleri, ön eğitime tabi         yapılmış herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır.
tutulmuş 9 kişilik panelist grubu tarafından gerçekleştirilmiştir.
Peynir örneklerinin duyusal değerlendirmesinde renk, yapı ve             Farklı işlemlerden geçirilen ve farklı oranlarda bal kabağının
tekstür, tat ve aroma, kabak konsantrasyonu ve genel kabul
edilebilirlik gibi her bir kriter 10 puan üzerinden değerlendirilmiştir  ilave edilmesiyle hazırlanan peynir örneklerine ait duyusal
(Stone ve Sidel 2004). Kabak konsantrasyonu; algılanan kabak
tadını ifade etmekte olup; 5 puan “en uygun”, 0 puan “çok                analiz sonuçları Tablo 4’te verilmiştir. Renk özellikleri
düşük”, 10 puan “çok yüksek” olarak değerlendirilmiştir. Diğer
kategorilerde ise puanlamanın 10’dan 1’e doğru düşmesi                   değerlendirildiğinde %10 fırınlanmış bal kabağı içeren peynir
beğeninin azaldığını ifade edecek şekilde skala oluşturulmuştur.
                                                                         örneğinin 8.22 ile en yüksek puanı aldığı görülmektedir. En düşük

                                                                         puanı ise 4.89 ile %5 fırınlanmış bal kabağı içeren peynir alarak

                                                                         5.00 puanın altına düşen tek örnek olmuştur. Kontrol örneğinin

Tablo 2. Çiğ kabağın bazı mineral madde içeriği (mg/kg kabak)                   almış olduğu renk puanı ise 6.25’dir. Yapı ve tekstür

                                                                                için en yüksek puanı 7.22 ile %10 haşlanmış bal

Numune                 Ca       K        Mg       P               Zn     Fe kabağı katkılı peynir örneği, en düşük puanı ise 5.33
                       3325.95  4049.75  1473.95  4913.90         12.42         puan ile %5 haşlanmış bal kabağı ve %5 fırınlanmış
Çiğ kabak              42       100      40       70              12     48.66  bal kabağı içeren peynirler almıştır. Kabak ilaveli
                                                                         35     peynirlerin yapısal özelliği kontrole göre daha iyi
Günlük ihtiyacı
karşılama oranı (%)                                                             olarak değerlendirilmiştir.

ARAŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA                                          Tat ve aromanın duyusal olarak değerlendirildiği bal kabaklı
                                                                         peynirlerin puanlaması Tablo 4’teki gibi olmuştur. Tablodan da
Yapılan analizler bal kabağı örneğinin önemli bir mineral                görüldüğü gibi en düşük tat puanı 3.75 ile kontrol örneğine
madde kaynağı olduğunu göstermiştir. TGK (2011)’ya göre 4                verilmiştir. Panelistler tarafından verilen puanlara göre kabak
yaş ve üzeri sağlıklı bireyler için günlük Ca ihtiyacı 800 mg’dır.       ilaveli örnekler arasında, %10 fırınlanmış bal kabağı içeren peynir
Çalışmamızda sürülebilir peynire kattığımız çiğ kabağın 100              örneği 6.56 puan ile en yüksek puanı alırken, en düşük puanları
gramı, günlük Ca ihtiyacının yaklaşık %42’sini, K ise tamamını           ise 4.22 ile %5 fırınlanmış bal kabaklı ve 4.33 puan ile %10 çiğ

Tablo 3. Denemelerde kullanılan kabakların fonksiyonel özellikleri

Numune                 Elde Edilme Şekli                          Toplam Fenolik Madde  Antioksidan Aktivite  Besin Lifi (% KM’de)
Çiğ kabak                                                         (mg GAE/100g)         (%)                   36.56
Haşlanmış kabak        Çiğ bal kabağının kurutulmasıyla elde      300.35                81.18                 AY*
                       edilmiştir
Fırınlanmış kabak                                                 242.86                61.05                 AY*
                       1200 gram kabak + 1200 gram su 1.5
*AY: Analiz yapılmadı  saat 100 C civarında pişirilerek elde      273.40                74.35
                       edilmiştir. Ardından kurutulmuştur.

                       1200 gram kabak 125°C’de 2.5
                       saat fırında pişirilerek elde edilmiştir.
                       Ardından kurutulmuştur.

48 OCAK-ŞUBAT 2017
   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53