Page 14 - dergi mart

GEBELİKTE FOLİK ASİT KULLANIMI

Annelerim ve anne adaylarım merhabalar. Sağlıklı nesiller; sağlıklı
annelerle mümkündür değil mi, peki bu süreçte ‘folik asit’ in rolünü
biliyor musunuz?

Folik asit nelere şifa hep beraber bir göz atalım:

Adını yaprak anlamına gelen “folium” dan alan folik asit, suda eriyen B

grubu vitaminlerden birisi olup; hücre büyümesi, bölünmesi ve oluşan
DNA hasarlarının onarılması ve kan yapımı açısından önemli bir vitamindir. Beyin ve omuriliğin

geliştiği nöral tüp, fetal yaşamın ilk dört haftasında oluşur. Henüz tam olarak nedeni bilinmeyen
ancak genetik ve çevresel etmenlerin birlikte rol oynadığı düşünülen bazı durumlarda nöral tüp

oluşumunu tamamlayamaz ve anensefali, ensefalosel, meningosel, myelosel, spina bifida gibi
nöral tüp defektleri (NTD) denilen ciddi doğumsal anomaliler oluşur.

Anensefalili bebekler doğumdan hemen sonra ölürken, diğer NTD’leri yaşam boyu sürecek ciddi
sakatlıkların nedenidir. NTD en sık rastlanan doğumsal anomalilerdendir (1). Türkiye’de yapılan bir

araştırma da görülme sıklığı %0,3 olarak bulunmuştur. Bu oranın Avrupa genelinde % 0.1, A.B.D’de

ise % 0.2 olduğu bildirilmektedir. Daha önce NTD’li çocuğu olan çiftlerin ikinci çocuklarında NTD
görülme olasılığı %2-3 olarak belirtilmektedir. Ayrıca bilinmeyen sayıda gebeliğin de NTD

nedeniyle düşükle sonuçlandığı düşünülmektedir. Tüm bu defektler gebeliğin ilk 28 gününde,
çoğunlukla anne adayının gebe kaldığını henüz bilmediği dönemde meydana gelir. (1)

Gebelikte folat ihtiyacı fetüsün büyümesi, rahmin genişlemesi, plasentanın gelişimi ve maternal

kırmızı kan hücre hacminin artışı için gereklidir. Folik asidin düşük riski, preterm doğum, düşük

doğum ağırlığı ve fetal büyüme yetersizliğinden koruyabileceği belirtilmekte olup özellikle fetüsü
nöral tüp defekti riskinden (NTD) koruduğu kesin olarak bilinmektedir. Gebelik süresince folat

ihtiyacı %50 artarak 600µg/gün’e ulaşmaktadır. Folattan zengin besinler tüketilse de gebelik
süresince artan gereksinmenin karşılanması mümkün değildir. Bu nedenle NTD riskinden

korunabilmek için gebe kalmayı planlayan tüm kadınlara 400 µg/gün folik asit desteği
önerilmektedir. Gebelik süresince optimal folat seviyelerine nöral tüpün kapandığı 23-27.

haftalara kadar ihtiyaç duyulmaktadır. Yani; folik asit kullanımı için önerilen zamanlama
gebelikten bir ay önce ve gebeliğin ilk üç aylık dönemidir.