Page 56 - ทักษะการเรียนรู้ (ทร21001) ม.ต้น
P. 56
49
ระบบนิเวศของบานจํารุงมีสุขภาพที่ทั้งกายและใจไมแพคุณยายแนนอน กลุมเกษตรพื้นบานแมจะเปนกลุม
เล็ก ๆ แตก็มีการประชุมแลกเปลี่ยนความคิดเห็น รายงานผลการดําเนินงานรวมกันระหวางสมาชิกและผูนํา
ชุมชนเชนเดียวกับกลุมกิจกรรมอื่นในบานจํารุง คุณยายอุทัยบอกวาทุกวันพุธ สัปดาหที่ 2 ของเดือน สมาชิก
ในกลุมจะมาประชุมรวมกัน และประชุมรวมกับกลุมอื่นในวันที่ 15 ของทุกเดือน คุณยายอุทัยและสมาชิกใน
กลุมเกษตรพื้นบานเรียกไดวาเปนผูชํานาญการดานการทําเกษตรชีวภาพ ขอมูลเกี่ยวกับเกษตรชีวภาพของ
คุณยายลวน แตเปนสิ่งใหมที่เรายังไมเคยรูมากอน คุณยายบอกวาถาไมรูก็ตองอาน หมั่นแสวงหาความรูอยู
เสมอ เปนการฝกสมองไมใหออนลาไปตามวัย
นอกจากนี้ ทุนนิยมกับแปรรูปผลผลิตในชุมชน ก็เปนปจจัยหนึ่งที่ใหประสบความสําเร็จ
หากถามคนเมืองอยางพวกเราวามีสินคาอุปโภคบริโภคชนิดใดบางที่เราผลิตเองและใชเองไดในบาน
กวาผูถามจะไดคําตอบก็คงใชเวลานานพอควร แลวสุดทายคําตอบสวนใหญคงคลายกันคือ ไมมีเลย เรา
ตองซื้อทุกอยางจากหางสรรพสินคา จากตลาด หรือจากแหลงกระจายสินคาใดก็ตาม เพราะเราเปนสวน
หนึ่งของระบบเศรษฐกิจแบบทุนนิยม กระแสทุนนิยมเขาชวงชิงความสามารถในการพึ่งตนเองของมนุษย
มานานหลายทศวรรษ ไมเฉพาะในเขตเมืองเทานั้น แตยังรุกรานมาถึงชุมชนในชนบทที่เคยมี
ความสามารถในการพึ่งตนเองจากทรัพยากรภายในชุมชน เมื่อราคาผลผลิตในชุมชนถูกกําหนดจากพอคา
และระบบเศรษฐกิจ วันใดที่ราคาพืชผลตกต่ํา เกษตรผูผลิตก็จะประสบปญหาขายพืชผลไมไดราคาที่
เหมาะสมทันที ผูใหญชาติชายบอกวานั่นเพราะชุมชนพึ่งพาภายนอกมากเกินไป ระบบเศรษฐกิจ สังคม
ภายนอกจึงเปนตัวกําหนดความเปนไปในชุมชน แทนที่ชาวบานในชุมชนที่เปนเจาของจะกําหนดวิถีชีวิต
ของตนเอง ความไมมั่นคงในชีวิตจึงเกิดขึ้น
ในป พ.ศ. 2526 เมื่อบานจํารุงประสบกับภาวะราคาพืชผลทางการเกษตรตกต่ํา ทั้งยังมีโรค
มีแมลงทําลายสวนผลไมของชาวบาน เปนประสบการณที่ทําใหความไมมั่นคงในชีวิตอันเกิดจากการ
พึ่งพาภายนอกมากกวาตนเองปรากฏเดนชัดขึ้นภายในชุมชน จึงมีการตั้งกลุมสตรีอาสา แมบานเกษตรกร
จํารุงขึ้น เพื่อรวมตัวกันแปรรูปผลผลิตตามฤดูกาลใหขายราคาดีขึ้นและเก็บไวไดนานขึ้น เปนกาวแรก
ของการทํากิจกรรมกลุมในชุมชน เพื่อการพึ่งตนเอง และเขาไปเปนสวนหนึ่งในการกําหนดราคาสินคา
แปรรูปทางการเกษตรในชุมชน โดยเริ่มจากการทําทุเรียนทอด ทุเรียนกวน ขนุนทอด กลวยกรอบแกว
จากของหวานจนกระทั่งมาถึงของคาว ทั้งกะป น้ําปลารสชาติดี สะอาด และที่สําคัญปลอดสารปนเปอน
นอกจากการแปรรูปสินคาบริโภคแลว กลุมแมบานเกษตรกรจํารุงยังชวยกันผลิตสินคาอุปโภค เชน
แชมพูสระผมจากดอกอัญชัน น้ํายาลางจาน น้ํายาซักผา เพื่อการพึ่งตนเองและลดรายจายในครอบครัว
สินคาอุปโภคบริโภคที่ไดจากการแปรรูปทั้งหมดมีจําหนายใหแกชุมชนและบุคคลภายนอกผานรานคา
ชุมชน