Page 142 - ทักษะการเรียนรู้ (ทร21001) ม.ต้น
P. 142
134
ไม่มีอัตตา ให้เกียรติผู้อื่นด้วยความจริงใจ มองในดีมีเสีย ในเสียมีดี ในขาวมีด า ในด ามีขาว ไม่มีอะไรที่
ขาวไปทั้งหมด และไม่มีอะไรที่ด าไปทั้งหมด ทั้งนี้ต้องมองในส่วนดีของผู้อื่นไว้เสมอ
จากแผนภูมิดังกล่าวนี้ จะเห็นว่า คิดเป็นหรือกระบวนการคิดเป็นนั้นจะต้องประกอบด้วย
องค์ประกอบต่าง ๆ ดังต่อไปนี้
1. เป็นกระบวนการเรียนรู้ที่ประกอบด้วยการคิด การวิเคราะห์ และสังเคราะห์ข้อมูล
ประเภทต่าง ๆไม่ใช่การเรียนรู้จากหนังสือหรือลอกเลียนจากต าราหรือรับฟังการสอน
การบอกเล่าของครูแต่เพียงอย่างเดียว
2. ข้อมูลที่น ามาประกอบการคิด การวิเคราะห์ต่าง ๆ ต้องหลากหลาย เพียงพอ ครอบคลุม
อย่างน้อย 3 ด้าน คือ ข้อมูลทางวิชาการ ข้อมูลเกี่ยวกับตนเอง และข้อมูลเกี่ยวกับสังคม
สิ่งแวดล้อม
3. ผู้เรียนเป็นคนส าคัญในการเรียนรู้ ครูเป็นผู้จัดโอกาสและอ านวยความสะดวกในการ
จัดการเรียนรู้
4. เรียนรู้จากวิถีชีวิต จากธรรมชาติและภูมิปัญญา จากประสบการณ์และการปฏิบัติจริง
ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการเรียนรู้ตลอดชีวิต
5. กระบวนการเรียนรู้เป็นระบบเปิดกว้าง รับฟังความคิดของผู้อื่นและยอมรับความเป็น
มนุษย์ที่ศรัทธาในความแตกต่างระหว่างบุคคล ดังนั้นเทคนิคกระบวนการที่น ามาใช้ใน
การเรียนรู้จึงมักจะเป็นวิธีการสานเสวนา การอภิปรายถกแถลง กลุ่มสัมพันธ์หรือกลุ่ม
สนทนา
6. กระบวนการคิดเป็นนั้น เมื่อมีการตัดสินใจ ลงมือปฏิบัติแล้วจะเกิดความพอใจ มี
ความสุข แต่ถ้าลงมือปฏิบัติแล้วยังไม่พอใจก็จะมีสติ ไม่ทุรนทุราย ไม่เดือดเนื้อร้อนใจ
แต่จะกลับย้อนไปหาสาเหตุแห่งความไม่ส าเร็จ ไม่พึงพอใจกับการตัดสินใจดังกล่าว
แล้วแสวงหาข้อมูลเพิ่มเติม เพื่อหาทางเลือกในการแก้ปัญหาแล้วทบทวนการตัดสินใจ
ใหม่จนกว่าจะพอใจกับการแก้ปัญหานั้น
2.2 คิดเป็นและการเชื่อมโยงสู่ปรัชญาคิดเป็น
พจนานุกรมไทยฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2543 ให้นิยามค าว่า ปรัชญา ไว้ว่า วิชาว่าด้วย
หลักแห่งความรู้และหลักแห่งความจริง
คิดเป็น คือ ลักษณะอันพึงประสงค์ที่ช่วยให้คนสามารถด ารงชีวิตอยู่ในสังคมที่เปลี่ยนแปลง
อยู่ตลอดเวลาได้อย่างสันติสุข เพราะคนคิดเป็นเชื่อมั่นในหลักแห่งความเป็นจริงของมนุษย์ที่ยอมรับใน
ความแตกต่างของบุคคล รู้จักปรับตัวเองและสังคมให้ผสมกลมกลืนจนเกิดความพอดีและพอเพียง และ
เชื่อมั่นในการตัดสินใจแก้ปัญหาที่ใช้ข้อมูลประกอบการคิด การวิเคราะห์อย่างน้อย 3 ประการ จนเกิด
ความพอใจกับการตัดสินใจนั้นก็จะเป็นการแก้ปัญหาที่ประสบความสุข ถ้ายังไม่พอใจก็จะกลับไปศึกษา
วิเคราะห์ข้อมูลใหม่ที่เพียงพอ และทันเหตุการณ์จนกว่าจะพอใจกับการตัดสินใจของตนเอง คนที่จะท าได้