Page 121 - Safarova N., Safarov B. elektron darslik

Lekin shunday bо‘lsada, tashxisning amalda keng sinalgan, oddiy usulini

muntazam о‘tkazish va uni о‘simlik oziq tartibotini о‘rganishning boshqa

usullari bilan birgalikda qо‘llash, ekinlarga u yoki bu о‘g‘itlarni qо‘llash

yuzasidan aniq ma’lumotlar olish imkonini beradi.

О‘g‘itlar tahlili. Sug‘oriladigan dehqonchilik sharoitida о‘g‘itlar ekinlar

hosildorligini oshirishning asosiy omili hisoblanadi. Ayrim hollarda

xо‘jaliklarga sertifikatsiz о‘g‘itlar keltiriladi, kо‘pincha о‘g‘itlar ochiq-sochiq

saqlanishi oqibatida ularning sifati buziladi. О‘g‘itlarning xossa va

xususiyatlarini bilgan holda ishlatish, ularning samaradorligini oshirish

imkonini beradi. Shu sababdan agrokimyoda о‘g‘itlar tahliliga katta e’tibor

qaratiladi.

О‘g‘itlardan oqilona foydalanishda ularning turi va shaklini, tarkibidagi u

yoki bu oziq elementlar miqdorini, shuningdek, foydali va zararli qо‘shimchalar

bor-yо‘qligini bilish muhim ahamiyatga ega. О‘g‘itlarning turi va shaklini

aniqlash uchun sifat tahlili amalga oshiriladi.

Mineral о‘g‘itlarni sifat reaksiyalar asosida farqlash. О‘g‘itlarni farqlashda

A.N. Lebedyansev, X.K.Asarov va M.M.Gukova, F.P.Platonov va boshqa

tadqiqotchilar tavsiya etgan usullar keng qо‘llaniladi. Lekin ularning barchasi

mu-ayyan farqlarni hisobga olmaganda, mazmunan bitta asosga borib taqaladi.
О‘g‘itlarii farqlashda ularning rangi va shakli, suvda eruvchanligi, ishqor,

bariy xlorid va kumush nitrat bilan reaksiyasi, kо‘mir chо‘g‘i va alangaga
munosabatiga alohida e’tibor beriladi.

Barcha azotli (kalsiy sianamiddan tashqari) va kaliyli о‘g‘itlar,
shuningdek ayrim kompleks о‘g‘itlar suvda yaxshi erishi bilan ajralib turadi.

Kо‘mir chо‘g‘ida turli о‘g‘itlar turlicha о‘zgarishlarga uchraydi. Masalan,

selitralar birdaniga chaqnab, alanga olib yonib ketsa, ammiakli tuzlar va

mochevina tutaydi va gaz holatidagi ammiak ajraladi. Kaliyli о‘g‘itlar esa

о‘zgarishga uchramaydi, chatnab, sochilib ketadi.

121