Page 6 - Saidova M. Diana Janibek qizi. Tuproq melioratsiyasi...elektron qo‘llanma 2024 (2)

150-205 0,205 0,018 0,049 0,070 0,040 0,012 3,13 0,15 0,003 0,192 x-s-m-k
0,30 1,38 1,46 2,00 0,99 2,98

Ishni bajarish tartibi
Berilgan suvli so‘rim analizidagi ionlarning foiz miqdorini milliekvivalentga
aylantirish uchun ularni 2-jadvalda ko‘rsatilgan o‘zgarmas koeffitsientga
ko‘paytirish lozim bo‘ladi.

ion milliekivalent miqdori = ion foiz miqdori x koeffitsient

Misol uchun: 1-jadval, 8 kesma, 0-30 sm qatlamdagi ionlarni tahlil qiladigan
bo‘lsak:

(NSO 3) 0,021·16,39=0,34 (Cl) 0,157·28,21=4,43
(SO 4) 0,125·20,81=2,60 (Sa) 0,100·49,90=4,99
(Mg) 0,024·82,28=1,97

2 - j a d v a l
Suvli so‘rimdagi ionlarni milliekvivalentga aylantirish koeffitsienti

T/r Ionlar Koeffitsient
-
1 CO 3 33,0
2 HCO 3 16,39
-
-
3 Cl 28,21
--
4 SO 4 20,81
++
5 Ca 49,90
++
6 Mg 82,28
7 Na 43,48
+

Shuni aytib o‘tish kerakki, adabiyotlarda ushbu hisoblashning boshqacha
ko‘rinishi ham mavjud bo‘lib, bunda analiz natijasida olingan ionlarning foiz
ma’lumotlarini 1000 ga ko‘paytirib, har qaysi birikmani ekvivalent og‘irligiga
bo‘linadi:

ion milliekvivalent miqdori = ion foiz miqdori x 1000 : ion ekv.og‘ir.
bunda:

(HCO 3) 0,021·1000 : 61 =0,34 (Cl) 0,157·1000 : 35,5 =4,43
(SO 4) 0,125·1000 : 48 =2,60 (Ca) 0,100·1000 : 20 =4,99
(Mg) 0,024·1000 : 12,16 =1,97