Page 159 - Қодирова_электрон монография 2024
P. 159

шароитлари,  эрозия  жараёнларининг  рўй  бериши  ва  тупроқ
            типларининг  генетик  хусусиятларига  боғлиқ  равишда  жуда

            юқоридан (81-100 %) тортиб то юқори (61-80 %), ўртача (41-60 %) ва
            паст (21-40%) даражагача эканлигини кўришимиз мумкин.
                                                                                           29-жадвал

                    Тоғ ва тоғ олди тупроқларининг биологик фаоллиги,
                                               % мах нисбатан
                   Гумус         Микрофлора   Ферментатив               Нафас олиш         ТЭБҲИК
                                                       фаоллик           жадаллиги
                                          Тоғ жигарранг типик тупроқ

                    100                89                 100                100              100
                                       Тоғ жигарранг карбонатли тупроқ
                     57                67                  60                 68               65
                           Лёсс ётқизиқларида шаклланган тўқ тусли бўз тупроқ
                     34                17                  38                 57               37
                 Учламчи қизғиш тусли неоген ётқизиқларда шаклланган тўқ тусли бўз
                                                       тупроқ
                     14                 7                  17                 43               21



                                       100
                          100


                           80
                                                      65
                           60
                                                                     37
                           40
                                                                                   21

                           20

                            0
                                     1              2             3             4
                                              Тупроқ типи ва типчалари


                   35-расм.  Тоғ  ва  тоғ  олди  тупроқлари  ТЭБҲИК  қиймати:  1-Тоғ
            жигарранг  типик  тупроқ;  2-Тоғ  жигарранг  карбонатли  тупроқ;  3-Лёсс
            ётқизиқларида  шаклланган  тўқ  тусли  бўз  тупроқ;  4-Учламчи  давр
            ётқизиқларда шаклланган тўқ тусли бўз тупроқ

                   ТЭБҲИК  қиймати  бўйича  бўз  тупроқлар  минтақасининг
            суғориладиган  тупроқларининг  умумий  биологик  фаоллиги
            даражаси турлича бўлиб, эскидан суғориладиган ўтлоқи тупроқлар



                                                         145
   154   155   156   157   158   159   160   161   162   163   164