Page 87 - Урманова М. Илмий изланиш укув қулланма

Kuzgi g‘alla don ekinlarida mineral yoki organik o‘g‘it bilan tajriba

qo‘yishda, o‘simliklarni ozuqa elementlariga bo‘lgan talabi, vegitason
fazasi hisobga olingan xolda o‘g‘itlar taqsimoti o‘tkaziladi. G‘alla don

ekinlari uchun sho‘ri yuvilmaydigan maydorlarda fosforli hamda kaliyli

o‘g‘itlarni yillik me’yorlarini to‘lig‘icha kuzgi shudgordan oldin, azotli
o‘g‘itlarni imkoni boricha qishning oxiri yoki erta bahordan boshlab 3

marotaba bo‘lib berilsa maqsadga muvofiq bo‘lar edi. Agar azotli

o‘g‘itlarning ko‘p qismi kuzda berilsa, o‘simlik tarkibidagi suv miqdori
ortib ketib sovuqqa chidamlilik darajasi keskin kamayib ketadi. Shuning

uchun dastlabki azot bilan oziqlantirishni chilladan keyin (10 fevraldan)

boshlab berish kerak. U xolda yog‘ingarchiliklar ko‘p bo‘lib tuganligini
hisobga olib o‘simliklarga amidli azotli o‘g‘itlarni berish tavsiya etiladi.

Bu xolda nitratli mavjud o‘g‘itlar tarkibidagi nitratni ko‘p qismi tuproq

singdirish kompleksiga singmasdan tuproqni o‘simlik o‘zlashtira
olmaydigan chuqurlikkacha yuvilib ketish evaziga o‘g‘itlarni

samaradorligini kamaytiradi.

Nazorat savollari

1. Tajriba stansiyasi sharoitida yerga o‘g‘it solib, o‘tkaziladigan
dala tajribasini nechta variantda o‘tkazish maqsadga muvofiq bo‘ladi?

2. Har gektar maydonga sof holda 100 kg fosfor qo‘llash uchun

14% lik superfosfatdan necha kg solish kerak?
3. O‘g‘it o‘tkazgichlar soni 4 bo‘lsa, har bir o‘g‘it o‘tkazgichdan

tushishi kerak bo‘lgan o‘g‘it miqdori qanday hisoblanadi?

4. Traktor g‘ildiragi 10 marotaba aylantirilganda har bir o‘g‘it
o‘tkazgichdan tushishi kerak bo‘lgan o‘g‘it miqdori qanday aniqlanadi?

5. Ekinlarga mineral o‘g‘itlarni qo‘llash texnikasi, ya’ni solish
chuqurligi va himoya kengligi qaysi omillarga bog‘liq?

87