Page 17 - ศาสนาและหน้าที่พลเมือง ม.ต้น

9

ในพุทธศตวรรษที่ 13 พ.ศ. 1300 สมัยอาณาจักรศรีวิชัย ในเกาะสุมาตราไดเจริญรุงเรือง

และนําพระพุทธศาสนาแบบมหายานเขามาเผยแผดังมีหลักฐานที่ปรากฏอยู คือ พระบรมธาตุไชยา
จังหวัดสุราษฎรธานี และพระมหาธาตุ จังหวัดนครศรีธรรมราช

ในพุทธศตวรรษที่ 15 พ.ศ. 1500 อาณาจักรลพบุรีเจริญรุงเรือง ในขณะเดียวกันอาณาจักรขอม
ก็เจริญรุงเรืองดวย ในสมัยราชวงศสุริยวรมันเรืองอํานาจ พระองครับเอาพุทธศาสนาแบบมหายาน

ผสมผสานกับศาสนาพราหมณ และทรงสรางศาสนาสถานเปนพระปรางคและปราสาท อาณาจักรลพบุรี
ของไทยรับอิทธิพลนี้มาดวยมีภาษาสันสกฤต เปนภาษาหลักของศาสนาพราหมณเขามามีอิทธิพลใน

ภาษาไทย วรรณคดีไทย จะเห็นสิ่งกอสราง คือ พระปรางคสามยอด จังหวัดลพบุรี ปราสาทหินพิมาย
ที่จังหวัดนครราชสีมา ปราสาทหินพนมรุง ที่จังหวัดบุรีรัมย สวนพระพุทธรูปไดรับอิทธิพลของขอม

เชน ศิลปะแบบขอม
พุทธศตวรรษที่ 16 พ.ศ. 1600 อาณาจักรพุกาม ประเทศพมา เจริญรุงเรือง กษัตริยผูปกครอง
ชื่อพระเจาอนุรุทธิ์มหาราช กษัตริยพุกามเรืองอํานาจ ทรงรวบรวมเอาพมากับมอญเขาเปนอาณาจักร

เดียวกัน และแผขยายอาณาจักรถึงลานนา ลานชาง คือ เชียงใหม ลําพูน เชียงราย จึงรับพระพุทธศาสนา

แบบเถรวาท หลักฐานที่ปรากฏ คือ การกอสรางเจดียแบบพมา ซึ่งปรากฏอยูตามวัดตาง ๆ
สมัยสุโขทัย เจริญรุงเรืองเปนปกแผนมีอาณาจักรของไทย คือ อาณาจักรลานนาและ
อาณาจักรสุโขทัย พอขุนรามคําแหงมหาราช ทรงสดับกิตติศัพทของพระสงฆลังกา ซึ่งเผยแผศาสนา

อยูที่นครศรีธรรมราช จึงนิมนตมาที่สุโขทัย นับเปนจุดสําคัญที่ทําใหพุทธศาสนาดํารงมั่นคงมาใน
ประเทศไทยสืบมาจนทุกวันนี้ พระพุทธศาสนาแบบลังกาวงศไดเขามาเผยแผในประเทศไทยถึง 2 ครั้ง

คือ ครั้งที่ 1 ในสมัยพอขุนรามคําแหงมหาราช ในสมัยที่ 2 คือ สมัยพระยาลิไท กษัตริยทุกพระองค
ปกครองบานเมืองดวยความสงบรมเย็น ประชาชนอยูดวยความผาสุก ศิลปะสุโขทัย มีความงดงาม

โดยเฉพาะพระพุทธรูป ไมมีศิลปะสมัยใดงามเสมือน
สมัยลานนา พ.ศ. 1839 พระยามังราย ทรงสรางราชธานีชื่อ นพบุรีศรีนครพิงคเชียงใหม

ตั้งถิ่นฐานที่ลุมแมน้ําปง สนับสนุนใหพุทธศาสนารุงเรืองในเมืองเชียงราย ลําพูน ลําปาง แพร นาน
พะเยา ในสมัยพระเจาติโลกราชแหงเชียงใหม ทําการสังคายนาพระไตรปฎกเปนครั้งแรกในประเทศไทย

สมัยกรุงศรีอยุธยา พุทธศาสนาสมัยนี้ไดรับอิทธิพลจากศาสนาพราหมณเปนอันมาก
พิธีกรรมตาง ๆ จึงปะปนกับพิธีพราหมณ ประชาชนทําบุญกุศลสรางวัดบํารุงศาสนา พระมหากษัตริยที่

ทรงผนวช คือ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ และทรงริเริ่มใหเจานายและขาราชการบวชเรียน ทรงรจนา
หนังสือมหาชาติคําหลวงขึ้นในป พ.ศ. 2025 และในสมัยพระเจาทรงธรรม ไดพบรอยพระพุทธบาท

ที่จังหวัดสระบุรี จึงโปรดใหสรางมณฑป วรรณคดีในสมัยนี้ ไดแก กาพยมหาชาติ ในสมัยพระเจาอยูหัว-
บรมโกษฐ พ.ศ. 2275 - 2300 พุทธศาสนาไดเจริญรุงเรืองมาก พระเจาแผนดินของลังกา มีพระราชสาสน

มาทูลเชิญพระภิกษุสงฆไปเผยแผศาสนาที่ลังกา เพราะศาสนาพุทธที่เรียกวา ลังกาวงศ นั้น เสื่อมลง