Page 104 - พท21001
P. 104
95
เรื่องที่ 1 การใชคําและการสรางคําในภาษาไทย
การใชคํา
การสื่อสารดวยการพูดและเขียนจะมีประสิทธิภาพหรือสื่อสารไดดีนั้นตองใชคําใหถูกตอง
โดยใชคําที่มีความหมายชัดเจน ใชคําใหถูกกับกาลเทศะและบุคคล การใชเครื่องหมาย การเวนวรรค
ตอน การสะกดการันตตองถูกตอง ซึ่งการใชคําใหถูกตองมีหลักการ ดังนี้
1. ใชคําใหถูกตองเหมาะสมกับประโยคและขอความ การใชคําบางคําในประโยคหรือขอความ
บางครั้งมักใชคําผิด เชน คําวา มั่วสุมกับหมกมุน บางคนจะใชวา “นักเรียนมักมั่วสุมกับตําราเรียนเมื่อ
ใกลสอบ” ซึ่งไมถูกตองควรใชคําวา หมกมุน แทนคําวา มั่วสุม มักจะใชคําวา รโหฐาน
ในความหมายวา ใหญโต ซึ่งความหมายของคํานี้ หมายถึง ที่ลับ ควรใชคําวา มโหฬาร แทน
2. ควรใชใหถูกตองตามหลักภาษา เชน มักจะใชหมายกําหนดการแทนคํา กําหนดการ
ในงานปกติทั่วไปซึ่งคําวา หมายกําหนดการ จะใชกับงานพระราชพิธี กําหนดการ จะใชกับงานทั่วไป
เปนตน
3. ควรแบงวรรคตอนของคําไทยใหถูกตอง เพราะหากแบงวรรคตอนผิดก็จะทําให ความหมาย
ผิดไปได เชน คนกิน กลวย แขกรอนจนตาเหลือก ควรเขียน กลวยแขกใหติดกัน ยานี้กินแลวแข็ง แรง
ไมมี โรคภัยเบียดเบียน ควรเขียน แข็งแรงใหติดกัน
4. ใชลักษณะนามใหถูกตอง ลักษณะนามเปนลักษณะพิเศษของภาษาไทย ควรใชใหถูกตอง
โดยเฉพาะลักษณะนามบางคําที่ไมมีโอกาสใชบอยอาจจะจําไมได เชน “ชาง” ซึ่งลักษณะนามชาง
เปนเชือก ตัวอยาง ชาง 2 เชือก มักจะใชผิดเปนชาง 2 ตัว หรือชาง 2 ชาง เปนตน
5. ใชคําใหตรงความหมาย คําไทย คําหนึ่งมีความหมายไดหลายอยาง บางคํามีความหมาย
โดยตรง บางคํามีความหมายแฝง บางคํามีความหมายโดยนัย และบางคํามีความหมายใกลเคียง
จึงตองเลือกใชใหตรงความหมาย
5.1 คําที่มีความหมายไดหลายอยาง เชน “ขัน” ถาเปนคํานาม หมายถึง ภาชนะใชตักน้ํา
เชน ขันใบนี้ดีแท “ขัน” ถาเปนคํากริยาก็จะหมายถึง ทําใหตึง เสียงรองของไกและนก เชน นกเขาขัน
เพราะจริง ๆ “ขัน” ถาเปนคําวิเศษณ หมายถึง นาหัวเราะ เชน เธอดูนาขันจริง ๆ เปนตน
5.2 ความหมายใกลเคียง การใชคําชนิดนี้ตองระมัดระวังใหดี เชน มืด มัว ยิ้ม แยม เล็ก
นอย ใหญ โต ซอม แซม ขบ กัด เปนตน
ตัวอยาง มืด หมายถึง ไมสวาง มองไมเห็น เชน หองนี้มืดมาก
มัว หมายถึง คลุม มึน หลง เพลิน
เชน ลูก ๆ มัวแตรองรําทําเพลง
มืดมัว เชน วันนี้อากาศมืดมัวจริง ๆ