Page 109 - พท21001

100

ประวัติ สมาสกับ ศาสตร เปน ประวัติศาสตร อานวา ประ หวัด ติ สาด
ภูมิ สมาสกับ ภาค เปน ภูมิภาค อานวา พู มิ พาก

เมรุ สมาสกับ มาศ เปน เมรุมาศ อานวา เม รุ มาด

ขอสังเกต

1. มีคําไทยบางคํา ที่คําแรกมาจากภาษาบาลีสันสกฤต สวนคําหลังเปนคําไทย คําเหลานี้ได
แปลความหมายตามกฎเกณฑของคําสมาส แตอานเหมือนกับวาเปนคําสมาส ทั้งนี้ เปนการอานตาม

ความนิยม เชน

เทพเจา อานวา เทพ พะ เจา
พลเรือน อานวา พล ละ เรือน

กรมวัง อานวา กรม มะ วัง

2. โดยปกติการอานคําไทยที่มีมากกวา 1 พยางค มักอานตรงตัว เชน
บากบั่น อานวา บาก บั่น

ลุกลน อานวา ลุก ลน
มีแตคําไทยบางคําที่เราอานออกเสียงตัวสะกดดวย ทั้งที่เปนคําไทยมิใชคําสมาส ซึ่งผูเรียน

จะตองสังเกต เชน
ตุกตา อานวา ตุก กะ ตา

จักจั่น อานวา จัก กะ จั่น

จั๊กจี้ อานวา จั๊ก กะ จี้
ชักเยอ อานวา ชัก กะ เยอ

สัปหงก อานวา สับ ปะ หงก

คําสนธิ

คําสนธิ คือ การเชื่อมเสียงใหกลมกลืนกันตามหลักไวยกรณบาลีสันสกฤต เปนการเชื่อมอักษร

ใหตอเนื่องกันเพื่อตัดอักษรใหนอยลง ทําใหคําพูดสละสลวยนําไปใชประโยชนในการแตงคําประพันธ

คําสนธิ เกิดจากการเชื่อมคําในภาษาบาลีและสันสกฤตเทานั้น ถาคําที่นํามาเชื่อมกัน
ไมใชภาษาบาลีสันสกฤต ไมถือวาเปนสนธิ เชน กระยาหาร มาจากคํา กระยา อาหาร ไมใชสนธิ เพราะ

กระยา เปนคําไทยและถึงแมวาคําที่นํามารวมกันแตไมไดเชื่อมกัน เปนเพียงประสมคําเทานั้น ก็ไมถือวา
สนธิ เชน

ทิชาชาติ มาจาก ทิชา ชาติ
ทัศนาจร มาจาก ทัศนา จร

วิทยาศาสตร มาจาก วิทยา ศาสตร

แบบสรางของคําสนธิที่ใชในภาษาบาลีและสันสกฤต มีอยู 3 ประเภท คือ