Page 148 - พท21001
P. 148
139
กลอนหกหกคําร่ํารู วางคูวางคําน้ําเสียง
ไพเราะเรื่อยร่ําจําเรียง สําเนียงสูงต่ําคํากลอน
เรียงรอยถอยคําสัมผัส จํารัสจําหลักอักษร
ทุกวรรคทุกบททุกตอน คือถอยสุนทรกลอนกานทฯ
คําสุดทายของบทตนคือวา กลอน เปนคําสั่งสัมผัส บังคับใหบทถัดไปตองรับสัมผัสที่คําสุดทาย
ของวรรคดวยคําวา “ ษร” ตามตัวอยางนั้น
ข. สัมผัสใน แตละวรรคของกลอนหก แบงชวงจังหวะเปนวรรคสองคํา ดังนี้
หนึ่งสอง หนึ่งสอง หนึ่งสอง
ฉะนั้น สัมผัสในจึงกําหนดไดตามชวงจังหวะนั่นเอง ดังตัวอยาง
เรียงรอย ถอย คํา สัมผัส
ขอสังเกต
กลอนหกไมเครงสัมผัสในวรรคมากนัก อาจยายที่สัมผัสจากคําที่สองไปคําที่สี่ได หรือจะไม
สัมผัสสระเลย ใชการเลนคําไปตามชวงจังหวะก็ได ดังตัวอยาง เชน ทุกวรรคทุกบททุกตอน
2. กลอนแปด (กลอนสุภาพ)
แผนผัง
ตัวอยาง
อันกลอนแปดแปดคําประจําวรรค วางเปนหลักอักษรสุนทรศรี
เสียงทายวรรคสูงต่ําจําจงดี สัมผัสมีนอกในไพเราะรู ฯ
ลักษณะคําประพันธ
1. บท บทหนึ่งมี 4 วรรค
วรรคที่หนึ่งเรียกวรรคสดับ วรรคที่สองเรียกวรรครับ
วรรคที่สามเรียกวรรครอง วรรคที่สี่เรียกวรรคสง
แตละวรรคมีแปดคํา จึงเรียกวา กลอนแปด