Page 148 - พท21001
P. 148

139


                           กลอนหกหกคําร่ํารู                วางคูวางคําน้ําเสียง
                           ไพเราะเรื่อยร่ําจําเรียง          สําเนียงสูงต่ําคํากลอน

                           เรียงรอยถอยคําสัมผัส            จํารัสจําหลักอักษร
                           ทุกวรรคทุกบททุกตอน                คือถอยสุนทรกลอนกานทฯ

                         คําสุดทายของบทตนคือวา กลอน เปนคําสั่งสัมผัส บังคับใหบทถัดไปตองรับสัมผัสที่คําสุดทาย

                  ของวรรคดวยคําวา “ ษร” ตามตัวอยางนั้น
                           ข. สัมผัสใน แตละวรรคของกลอนหก แบงชวงจังหวะเปนวรรคสองคํา  ดังนี้

                  หนึ่งสอง  หนึ่งสอง  หนึ่งสอง

                             ฉะนั้น  สัมผัสในจึงกําหนดไดตามชวงจังหวะนั่นเอง  ดังตัวอยาง
                                 เรียงรอย ถอย คํา สัมผัส

                  ขอสังเกต

                         กลอนหกไมเครงสัมผัสในวรรคมากนัก  อาจยายที่สัมผัสจากคําที่สองไปคําที่สี่ได หรือจะไม
                  สัมผัสสระเลย  ใชการเลนคําไปตามชวงจังหวะก็ได  ดังตัวอยาง เชน  ทุกวรรคทุกบททุกตอน


                  2. กลอนแปด  (กลอนสุภาพ)

                  แผนผัง




















                  ตัวอยาง
                         อันกลอนแปดแปดคําประจําวรรค       วางเปนหลักอักษรสุนทรศรี

                         เสียงทายวรรคสูงต่ําจําจงดี      สัมผัสมีนอกในไพเราะรู ฯ




                  ลักษณะคําประพันธ


                         1.  บท  บทหนึ่งมี 4 วรรค
                           วรรคที่หนึ่งเรียกวรรคสดับ      วรรคที่สองเรียกวรรครับ

                           วรรคที่สามเรียกวรรครอง         วรรคที่สี่เรียกวรรคสง

                           แตละวรรคมีแปดคํา  จึงเรียกวา  กลอนแปด
   143   144   145   146   147   148   149   150   151   152   153