Page 91 - mukdahansuksapub
P. 91
91 พระยากําแหงสงคราม หรือ พระภักดีนุชิต (จันทร์ อินทรกําแหง) ข้าหลวงประจําเมืองมุกดาหาร (พ.ศ.๒๔๓๖ – ๒๔๓๙) พระยากําแหงสงคราม (จันทร์ อินทรกําแหง) เคยดํารง ตําแหน่งข้าหลวงประจําเมืองมุกดาหาร เมื่อ พ.ศ.๒๔๓๖ ถึง พ.ศ.๒๔๓๙ ในขณะที่ท่านยังมีบรรดาศักดิ์ พระภักดีนุชิต ท่านเป็นบุตรพระยาสุริย เดชวิเศษฤทธิ์(เนียม)ปลัดเมืองนครราชสีมา เป็นหลานปู่ เจ้าพระยานคร ราชสีมา (ทองอินทร์)ผู้สําเร็จราชการเมืองนครราชสีมา ต้นตระกูลอินทร กําแหง เกิดเมื่อวันจันทร์ ขึ้น ๓ คํ่าเดือนยี่ ปีมะโรง อัฐศก จ.ศ.๑๒๑๘ (วันที่ ๒๙ ธันวาคม พ.ศ.๒๓๙๙)ที่ตําบลพลล้านริมวัดกลาง เมืองนครราช สีมา เรียนหนังสือและวิชาเลขกับนายม่วง,หัดลูกคิดกับจีนเข็มทราย,หัด หัดมวยกับนายภู่,หัดง้าวกระบี่กระบองกับนายสิงห์รวม ๔ ปี คุณวุฒิและการรับราชการ เมื่อเยาว์วัยได้รับการศึกษาในท้องถิ่นตามชาติภูมิ เป็นลูกศิษย์อาจารย์คงเจ้าวัดโคกไผ่ ผู้เรืองเวทย์วิทยาคมจนอาจารย์ได้ยกย่องว่าเป็นผู้มีกําลังใจมั่นคงและแน่วแน่ จึงได้รับการถ่ายทอดความรู้เป็นพิ เศษจากอาจารย์ นอกจากนั้นยังได้ศึกษาวิชาแพทย์แผนโบราณจนสามารถรักษาคนไข้ได้ทั่วไป จนเป็นที่นิยมยก ย่องและเรียกขานกันทั่วไปว่า หมอจันทร์ฟันขาว ท่านได้เริ่มเข้ารับราชการเมื่อปีจอ ฉศก (พ.ศ.๒๔๑๗) เมื่ออายุ ๑๘ ปีครั้นถึง พ.ศ.๒๔ ๒๐ (อายุ ๒๑ ปี) ถวายตัวเป็นมหาดเล็กเวรเดช ถือ ศักดินา ๒๐๐ ไร่ พ.ศ.๒๔๓๕ เมื่อพระเจ้าบรมวงษ์เธอ กรม หลวงสรรพสิทธิประสงค์ทรงเป็นข้าหลวงและทรงจัดราชการอยู่ที่เมืองนครราชสีมามีโจรผู้ร้ายชุกชุมมีการปล้น สดมภ์แทบไม่เว้นแต่ละวันจึงให้ท่านออกดําเนินการปราบปราม ต่อมาจึงได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์เป็นพระ ภักดีนุชิต ในตําแหน่งผู้ช่วยราชการเมืองนครราชสีมา ครั้นถึง พ.ศ.๒๔๓๖ (ร.ศ.๑๑๒)ราชอาณาจักรไทยต้องสูญเสียดินแดนทางฝั่งซ้ายแม่นํ้า โขง(ดินแดนลาว) เป็นอาณานิคมของฝรั่งเศส ซึ่งเขตแดนเมืองมุกดาหารก่อน พ.ศ.๒๔๓๖จะกว้างใหญ่ไพศาล มากครอบคลุมทั้งสองฝั่งโขงจนจดดินแดนญวน(เวียดนาม)เมืองมุกดาหารต้องเสียดินแดนทางฝั่งโขงตะวันออก เป็นอาณานิคมของฝรั่งเศสไป๓ใน ๔ ส่วน คงเหลือแต่ดินแดนทางฝั่งโขงตะวันตก(เขตจังหวัดมุกดาหารในปัจ จุบัน) เจ้าเมือง,กรมการเมืองต้องมีภาระหน้าที่ที่จะต้องติดต่อกับฝ่ายฝรั่งเศสซึ่งมาตั้งเมืองอยู่ริมฝั่งโขงตรงข้าม กับเมืองมุกดาหาร(เมืองสุวรรณเขต)อยู่เนืองๆ จึงต้องแต่งตั้งข้าหลวงประจําเมืองออกมาช่วยราชการอีกตําแหน่ง หนึ่ง พระเจ้าบรมวงษ์เธอ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม ข้าหลวงต่างพระองค์สําเร็จราชการมณฑลลาวพวน(อี- สานเหนือ)จึงทรงแต่งตั้งให้ พระภักดีนุชิต เป็น ข้าหลวงประจําเมืองมุกดาหาร