Page 152 - 10-Жаҳон тарихи метод ўзбек

@edurtm_uz

Respublika
ta’lim markazi
5-topshiriq. Jadval bilan ishlash. O‘qituvchi quyidagi jadvalni sinf taxtasiga
chizadi va o‘quvchilardan uni to‘ldirishni so‘raydi (jadval to‘ldirilmagan holda taqdim
METODIK QO‘LLANMA METODIK QO‘LLANMA METODIK QO‘LLANMA Osiyo, Afrika va Lotin Amerikasi mamlakatlari rivojlanishining
etiladi).

2-jadval

asosiy yo‘nalishlari

Mustaqillik uchun kurash
Davlat to‘ntarishlari

Modernizatsiyaning murakkab yoʻli

Qo‘shimcha maʼlumot
Hindiston va Pokistonda 1946-yil avgustda Neru boshchiligida muvaqqat
hukumat tuzildi. Musulmonlar Ligasi hukumatga kirishdan bosh tortdi va
Pokiston uchun to‘g‘ridan to‘g‘ri kurash boshlanganini e’lon qildi. Hindular va
musulmonlar oʻrtasida qirgʻinga aylangan toʻqnashuvlar mamlakatning boshqa
hududlariga ham tarqaldi. 1947-yil fevral oyida Britaniya hukumati Hindistonga
diniy yoʻnalish boʻyicha Hindiston Ittifoqi va Pokistonga boʻlinish sharti bilan
hukmronlik huquqini berish niyatida ekanligini eʼlon qildi. Amaldorlarning oʻzlari
hukmronliklarning qaysi biriga qoʻshilishlarini hal qilishardi. HMK va Musulmonlar
Ligasi bu rejani qabul qildi. Qisqa vaqt ichida juda ko‘p qochqinlar Pokistondan
Hindiston hududlariga va aksincha – ko‘chib o‘tdilar. Yuz minglab odamlar halok
bo‘ldi. M. Gandi diniy adovatni qo‘zg‘atishga qarshi chiqdi. Hindistonda qolgan
musulmonlar uchun maqbul sharoitlar yaratilishini talab qildi. Bu hindlarning
manfaatlariga xiyonat qilishda ayblashlarga olib keldi. 1948-yil yanvar oyida M.
Gandi hindu diniy tashkilotlaridan birining aʼzosi tomonidan o‘ldirilgan. 1947-yil
14-avgustda Pokiston Dominioni tashkil topganligi e’lon qilindi. Musulmonlar
Ligasi rahbari Liakat Ali xon Pokiston bosh vaziri bo‘ldi. Ertasi kuni Hindiston Ittifoqi
o‘z mustaqilligini e’lon qildi. 601 knyazlikning katta qismi Hindistonga qoʻshildi.
Mamlakatning birinchi hukumatiga J. Neru boshchilik qildi. Eng keskin vaziyat
Kashmir knyazligida yuzaga kelgan. Aholining ko‘pchiligi musulmonlar bo‘lsa-da,
u Hindiston Ittifoqining bir qismi bo‘lishi kerak edi. 1947-yilning kuzida Pokiston
qo‘shinlari g‘arbiy Kashmirga bostirib kirdi. Maharoja Hindistonga qo‘shilganligini
e’lon qildi va hind qo‘shinlari Kashmirga kirdi. Kashmir muammosi Hindiston
va Pokiston o‘rtasidagi mojaro hamda 1965- va 1971-yillardagi Hind-Pokiston
urushlarining asosiy sabablaridan biriga aylandi. 1971-yilgi urush natijasida
Sharqiy Pokiston o‘rnida Bangladesh davlati tashkil topdi.
Hindistonning tashqi siyosati bloklarda qatnashmaslik, tinchlik uchun kurashish
kursini oldi. SSSR bilan do‘stona munosabatlar saqlanib qoldi. Neru vafotidan

152