Page 119 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

РОБеРТ ЖеЙМС ШИЛЛеР

қабул қилинди, ўша даврда мен у ерда дарс берардим. Биз нью-Йорк
(Делавэр штати)да истиқомат қилар эдик, мен Филадельфияга ишга
қатнар эдим. шу тариқа мен кундузлари иқтисодиёт профессори, кеч-
ки пайтларда ёш руҳшунослар даврасида иштирок этар эдим. Уларнинг
баъзи фикрлари менда катта таассурот қолдирарди.
Ўша вақтдан бери Жинни менинг кўчиб юришларимда ҳамроҳим
бўлган, дастлаб мен кембриждаги иқтисодий тадқиқотлар Миллий бю-
росида бироз бўлдим, кейин эса, Массачусетс технологиялар институ-
тида ва, ниҳоят, 1982 йил Жиннига Йель штатидаги Йель болаларни ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
ўрганиш марказида ишлашни таклиф этишди. шу йиллар мобайнида
биз Жинни билан унинг ва менинг ишим тўғрисида кўп гаплашдик. У
менга доимо ижобий таъсир ўтказган ва ўтказиб келмоқда.
кейинроқ, яъни 1982 йилда мен Дик Талер билан танишдим. Мени
корнелл университетида нутқ сўзлашга таклиф қилишди, у ерда Дик
катта ўқитувчи лавозимида ишлар эди ва биз тезда дўстлашиб ол-
дик. Унинг жуда ажойиб қобилияти бор эди – у бошқаларга нисбатан
иқтисодиётда рўй бераётган жараёнларга бирмунча кенгроқ қараган,
шунингдек, уларни психологик нуқтаи назардан кўриб чиққан. Ўша
даврдаёқ у Дэниел канеман ва амос Тверски билан таниш эди.
кэмпбелл: Яъни, сиз улар ҳақда Дик Тайлердан билим олдингиз-
ми?
шиллер: шундай деса
ҳам бўлади. канеман ва Твер-
скининг истиқболлар наза-
рияси 1978 йилда пайдо бўл-
ди, мен ҳам мазкур иш ҳақи-
да Дик билан танишишдан
аввалроқ эшитган эдим. Ме-
нинг фикримча, Дик мендан
аввалроқ уларнинг таъсирига
тушиб, ушбу назариядан би-
либ олганларини мен билан
ўртоқлашди.
Талернинг 1974 йилда Ро-
честер университетида ёзган диссертацияси, унинг илмий иши ҳам-
ма ўзини оқилона тутиши шарти билан иқтисодий нуқтаи назардан
ҳаёт қийматини баҳолаш масаласига бағишланган эди (Thaler, Rosen,
1976). кейинроқ эса, у канеман ва Тверски билан танишди. У аввал
11