Page 198 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)
P. 198

ТОМАС ЖОН САРЖеНТ

               рақобат қоидалари турларида баъзи хусусий агентлар ўртасида муво-
           ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
               занатсизлик  траекторияси  оқибатларига  нисбатан  келишмовчиликлар
               аҳамиятсиз. Бу каби хусусий агентларга мувозанат траекторияси бўйи-
               ча натижалар тақсимотини лойиҳалаштириш зарур. агар унинг моде-
               ли мувозанатсизлик траекториясига нисбатан хато бўлса, у ҳолда кон-
               трафактли  тажрибаларга  нисбатан,  масалан,  Рамсей  муаммоларини
               ҳал этишда хатолиги учун иқтисодий сиёсатнинг нотўғри танловини
               амалга ошириши мумкин.
                  Ўзига  тўқ  мувозанатдан  олинган  ҳеч  қандай  эмпирик  исбот  ҳу-
               куматни уларнинг моделлари хато эканлигига ишонтира олмайди, чун-
               ки у кўпинча тўқнаш келадиган барча ҳодисалар учун тўғридир. Ўз мо-
               делини олиш ва ўзгартириш учун ҳукумат тажриба ўтказиши ёки янги
               назариётчига  қулоқ  тутиши  зарур.  назариётчининг  ўзи  эса,  биринчи
               қарашда, ўзига тўқ мувозанатнинг аввалги натижалари учун ҳукумат
               моделига идентификацион кўринган моделни тақдим этиш, лекин ушбу
               натижалар билан боғлиқ контрафактлар таҳлилини яхшилаши зарур.
                  эванс  ва  Хонкапохья:  Макроиқтисодиётда  бунинг  бирор-бир
               қизиқроқ мисоллари мавжудми?
                  Саржент: Лукас 1972 йилда JETда чоп этган ишида табиий даража
               бўйича фикрлар билдирган дейиш мумкин. агар 1977 йилда кидлан ва
               Прескоттлар ёзган Лукас тарихини бироз ўзгартирсак, у ҳолда уларнинг
               хоронологияловчи  баённомаларини  ўзгартириш  ва  кидлан  ва  Прес-
               коттлар  мувозанатсизлик  траекторияси  натижаларининг  янада  си-
               фатлироқ  ҳукумат  модели  ёрдамида  яхшилаш  мумкин  бўлган  ўзига
               тўқ мувозанат сифатида таклиф этган субоптимал вақтга эга изчил му-
               возанатни янгича талқин қилиш мумкин.
                  эванс ва Хонкапохья: Бу сизнинг «Америкада инфляцияга қарши
               кураш» китобингиздан олинмаганми?
                  Саржент: Ҳа, айнан шундай.
                  эванс ва Хонкапохья: Бинобарин, рационал тахминларни «ўзига
               тўқ»гача кенгайтирсак, рационал тахминлар таркиби доирасидаги
               моделларнинг мос келмаслиги тўғрисида гапириш мумкин.
                  Саржент: Ҳа, бу – ўзига тўқ мувозанат моделларининг яхши тав-
               сифи. иқтисодий сиёсат борасидаги мунозарани ўқиб, бу ерда рацио-
               нал  тахминларнинг  «коммунистик»  модели  доирасида  акс  этиши
               мумкин  бўлган  ахборот  ёки  манфаатлар  фарқига  асосланган  баҳслар
               деярли йўқлигини кўрдим. Ҳукумат сиёсати тўғрисидаги баъзи баҳс-
               лар оппонентлар эмпирик асосга таянган ҳолда иқтисодиётнинг турли
               амал қилиш моделларини маъқуллашларидан келиб чиқади ва бу улар
           1
   193   194   195   196   197   198   199   200   201   202   203