Page 98 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)
P. 98
РОБеРТ ЖеЙМС ШИЛЛеР
мутлақо бошқа йўналишда амал қилган. Унинг эконометрик ишла-
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
ри, бу – қандайдир даражада келишув, муросадир. Сизнинг ишин-
гизни эса, мен бошқалар орасига жойлаштирдим ва уларни Тобин
ёндашувининг табиий эволюцияси сифатида кўриб чиқдим.
шиллер: Ҳа, баъзи умумий элементлар мавжуд.
коландер: Лекин, шу билан бир вақтда, «Йель мактаби» тушун-
часидан фойдаланишда баъзи норозиликлар ҳам мавжуд бўлган, шу-
нинг учун мен сиз ва Жим билан суҳбатларимни чегаралайман.
шиллер: Ҳа мен буни биламан, факультетимизнинг баъзи ўқитув-
чилари суҳбатда иштирок этишдан бош тортишган эди. Чунки биз-
нинг Йель мактабини тавсифлаш борасидаги ҳаракатларимиз, аксинча,
чалғитиши мумкин. Уларнинг фикрига кўра, университетимизда бутун
илм-фандагига нисбатан анъана ва усуллар уйғунлашуви бироз камроқ
учрайди.
Мен бу хулосани маъқулламайман. амалий иқтисодий сиёсатга
қизиқиш, менимча, Йель мактабининг асосий тавсифларидан бири ҳи-
собланади, гарчи моҳиятан иқтисодий назарияда катта қизиқиш
уни давлат сиёсатига қаратилган мактаблардан ажратса ҳам. Ҳамма
иқтисодий факультетлар сингари факультетимизнинг аксарият талаба
ва ўқитувчилари вашингтонда маслаҳатчи сифатида ишлаган. шунинг-
дек, иқтисодчиларимиз бошқа мамлакатларда ҳам фаолият олиб бора-
дилар. Масалан. Мексика Президенти Эрнесто Зедильо (1994–2000)
иқтисод фанлари доктори даражасини бизда олган.
коландер: Труман Бьюли ҳам Йелга келгач, ўзининг тадқиқотлари
дастурини ўзгартирди.
шиллер: Ҳа, Йелда қай йўл билан бўлса-да, профессор бўлиш
ва амалий ўзгаришлар имкониятига яна бир мисол бўлди. У ўзининг
мавҳум математик иқтисодиёт борасидаги тадқиқотларини эмпирик
тадқиқотларга ўзгартиришга эришди. иш ҳақини белгиловчилар билан
юздан ортиқ шахсий суҳбатлари натижалари келтириб ўтилган китоби
макроиқтисодиётнинг марказий муаммоларидан бирини чуқур англаш-
ни намоён этади. нима сабабдан иш ҳақи бунчалик секин кўтарилади?
Унинг ҳозир қилаётган ишлари мени ҳайратга солди. шунинг учун Йель
инсонларни шу тариқа ўзига жалб этади ёки у маълум қизиқишларга
эга кишиларни ўзига тортади.
коландер: «Янги Йель мактаби мавжудми» деган саволга жавоб
топиш учун Йель бошқа университетлардан нимаси билан фарқла-
ниши ҳақида суҳбатлашиш лозим. Йелни Массачусетс технология-
лар институти, Принстон ва Гарварддан нима ажратиб туради?