Page 210 - Nobel_10.02.25_Neat

ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР

ча докторлик диссертациясини ҳимоя қилдингиз. Шулар ҳақида ай­
тиб берсангиз.

Роберт Ауман: Мен Принстондаги операцион тадқиқот гу-
руҳига қўшилдим. Бу жуда кескин бурилиш бўлди, чунки алгебраик
боғланишлар (топология) соф математиканинг кўриниши бўлган.
Ушбу операцион тадқиқотлар амалий эди. Бу Принстон универ-
ситетига бириктирилган Форрестал тадқиқот марказида тахми-
нан ўн кишидан иборат кичик гуруҳда содир бўлган.

Мухбир: Ўша кунларда операцияларни тадқиқ қилиш ва ўйин
назарияси бир­бирига боғлиқ эдими?

Роберт Ауман: Айнан ўйин назариясига қизиқиб қолган-
лигим ҳақида сўрамоқчисиз менимча. Шаҳарни самолётлар жамо-
асидан (эскадронидан) ҳимоя қилиш муаммоси бор эди, уларнинг
аксарияти чалғитувчи. Ҳеч қандай қуроллар ташимайди, аммо ки-
чик миқдордагилари атом қуролларини етказади. Лойиҳага Белл
Лабораториялари ҳомийлик қилган, улар мудофаа реактив снар-
ядни (ракета/қурол) ишлаб чиқишган. МИТда 1953 йилдан сўнг
Принcетонда докторлик ишини бажаргандан сўнг Жоҳн Неш билан
кўришдим. Мен ўшанда аспирантурада ўқиётган эдим ва у ёш мате-
матиклар учун нуфузли инструктор бўлган Моор инструктори эди.
Биз бир-биримизни яхши билиб олдик ва мен ундан ўйин назари-
яси ҳақида эшитдим. Биз ўзаро таҳлил қилган муаммолардан бири
бу дуэль (ўзаро қарама-қаршилик) эди. Сокин дуэль (қарама-қар-
шилик), шовқинли дуэль (қарама-қаршилик) ва бошқалар ҳақида.

Мен Принстонга келдим, ўшанда ўйин назарияси ҳақида
умуман маълумотга эга эмас эдим. Шундай қилиб, Принстонга
келганимда, гарчи ўйин назарияси ҳақида умуман маълумотга
эга бўлмасам ҳам, бу ҳақда эшитгандим. Ва Белл Лабс томонидан
ушбу муаммо бизга берилганда, Неш бизга айтган нарсага яқин-
лигини айтишим мумкин эди. Шу нуқтаи назардан буни кўриб
чиқишимиз мумкин эди. Хуллас, мен ўйин назариясини ўргана
бошладим.
Мухбир: Келинг, Математика, Америка Қўшма Штатларининг
Қуролларни назорат қилиш ва қуролсизланиш агентлиги (АCДА)(the
United States Arms Control and Disarmament Agency(АCDА)) ва такрорий

208