Page 214 - Nobel_10.02.25_Neat
P. 214
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
бошқа томонга маълумот беришни хоҳлашингиз, маълумотларингиз
ни ошкор қилиш ўзаро манфаатли бўлиши мумкин. Савол шундаки, буни
қандай амалга ошириш керак?
Роберт Ауман: Бундай ҳолда, сиз маълумотдан нафақат уни
ошкор қилмоқчи бўлсангиз, балки уни ошкор қилишни хоҳласан-
гиз ҳам фойдаланишингиз мумкин. Маълумотни ошкор қилиш
учун аслида ижобий қийматга эга бўлиши мумкин. Кейин ундан
фойдаланасиз ва уни ошкор қиласиз.
Иқтисодиёт назариясида давомийлик (The Continuum in Eco-
nomic Theory)
Мухбир: Яна бир йирик ишингизга ҳақида савол, «Markets with a
Continuum of Traders» (Эконометрика 1964) («Савдогарларнинг узлук
сизлиги бўлган бозорлар»): давомийлик ҳолатидаги мукаммал рақо
батни моделлаштириш ҳақида нима дея оласиз?
Роберт Ауман: 1960–1961 йилларда Принстонда Милнор-
шаплей мақоласидаги «Oceanic Games» («Океан ўйинлари») мени
ҳайратга солди. У ўйинларни океан билан боғлайди. Бугунги кун-
да биз уни давомийлик деб атаймиз. Кичик ўйинчилар ва оз сонли
йирик ўйинчилар, уларни атомлар деб аташган. Кейин 1961 йил-
нинг кузида, Генри Киссинжер ва Ллойд Шапли иштирок этган
конференцияда «Herb Scarf» йирик бозорлар ҳақида маъруза қил-
ди. Унинг тадқиқотида чексиз ўйинчилар бор эди.
Бундан олдин, 59-йилда, Мартин Шубик «Edgeworth Market
Games» деб номланган мақолани нашр этди, унда у йирик бозор
ўйинларининг асослари ва рақобатбардош мувозанат ўртасидаги
боғлиқликни яратди. Сарфнинг модели қандайдир тарзда унча-
лик қониқарли эмас эди ва Ҳербнинг ўзи буни тушунди; кейин у
ва Дебреу ИЭР 1963 мақоласида анча қониқарли версияни исбот-
ладилар. Хулоса шуки, маълум бир тахминларга кўра, йирик иқти-
содиётнинг ўзаги рақобатбардош ечимга яқин бўлиб, ечим талаб ва
таклиф қонунида Сарфнинг нутқини эшитдим ва уни бир форму-
лага келтириш унчалик қониқарли эмаслигини айтдим.
Мен буни Милнор ва Шаплейнинг океан ўйинлари ҳақидаги
натижалари билан бирлаштирдим ва бу вазиятни ҳал қилишнинг
тўғри йўли бўлиши кераклигини тушундим: cарф фойдали санала-
диган чексиз иштирокчилар эмас, балки бу давомийлик эди. Булар-
нинг барчасини бирлаштириш учун бироз кўпроқ вақт керак бўла-
212