Page 214 - Nobel_10.02.25_Neat
P. 214

ИҚТИСОДИЁТ  ИЛМИ ОСМОНИДА  ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР


         бошқа  томонга  маълумот  беришни  хоҳлашингиз,  маълумотларингиз­
         ни ошкор қилиш ўзаро манфаатли бўлиши мумкин. Савол шундаки, буни
         қандай амалга ошириш керак?

                Роберт Ауман: Бундай ҳолда, сиз маълумотдан нафақат уни
         ошкор қилмоқчи бўлсангиз, балки уни ошкор қилишни хоҳласан-
         гиз  ҳам  фойдаланишингиз  мумкин.  Маълумотни  ошкор  қилиш
         учун  аслида  ижобий  қийматга  эга  бўлиши  мумкин.  Кейин  ундан
         фойдаланасиз ва уни ошкор қиласиз.
                Иқтисодиёт  назариясида  давомийлик  (The  Continuum  in  Eco-
         nomic Theory)

                Мухбир:  Яна бир йирик ишингизга ҳақида савол, «Markets with a
         Continuum  of  Traders»  (Эконометрика  1964)  («Савдогарларнинг  узлук­
         сизлиги  бўлган  бозорлар»):  давомийлик  ҳолатидаги  мукаммал  рақо­
         батни  моделлаштириш  ҳақида  нима  дея  оласиз?

                Роберт  Ауман:  1960–1961  йилларда  Принстонда  Милнор-
         шаплей  мақоласидаги  «Oceanic  Games»  («Океан  ўйинлари»)  мени
         ҳайратга  солди.  У ўйинларни  океан  билан  боғлайди.  Бугунги  кун-
         да биз уни давомийлик деб атаймиз. Кичик ўйинчилар ва оз сонли
         йирик  ўйинчилар,  уларни  атомлар  деб  аташган.  Кейин  1961  йил-
         нинг  кузида,  Генри  Киссинжер  ва  Ллойд  Шапли  иштирок  этган
         конференцияда «Herb Scarf» йирик бозорлар ҳақида маъруза қил-
         ди. Унинг тадқиқотида чексиз ўйинчилар бор эди.
                Бундан  олдин,  59-йилда,  Мартин  Шубик  «Edgeworth  Market
         Games»  деб  номланган  мақолани  нашр  этди,  унда  у  йирик  бозор
         ўйинларининг  асослари  ва  рақобатбардош  мувозанат  ўртасидаги
         боғлиқликни  яратди.  Сарфнинг  модели  қандайдир  тарзда  унча-
         лик  қониқарли  эмас  эди  ва Ҳербнинг ўзи  буни тушунди;  кейин у
         ва  Дебреу  ИЭР  1963  мақоласида  анча  қониқарли  версияни  исбот-
         ладилар. Хулоса шуки, маълум бир тахминларга кўра, йирик иқти-
         содиётнинг ўзаги рақобатбардош ечимга яқин бўлиб, ечим талаб ва
         таклиф қонунида Сарфнинг нутқини эшитдим ва уни бир форму-
         лага келтириш унчалик қониқарли эмаслигини айтдим.

                Мен буни Милнор ва Шаплейнинг океан ўйинлари ҳақидаги
         натижалари билан бирлаштирдим ва бу вазиятни ҳал қилишнинг
         тўғри йўли бўлиши кераклигини тушундим: cарф фойдали санала-
         диган чексиз иштирокчилар эмас, балки бу давомийлик эди. Булар-
         нинг барчасини бирлаштириш учун бироз кўпроқ вақт керак бўла-


         212
   209   210   211   212   213   214   215   216   217   218   219