Page 215 - Nobel_10.02.25_Neat

ИЛМИЙ-ОММАБОП РИСОЛА , II ҚИСМ

ди, лекин натижада мен сотувчиларнинг узлуксизлиги билан жуда
умумий теорема олдим. Бу жуда кам тушунчаларга эга ва бу чега-
равий натижа эмас. Бу шунчаки катта бозорнинг ўзаги рақобат-
бардош натижалар тўплами билан бир хил эканлигини кўрсатади.
The Center for Rationality (Рaционаллик маркази)

Мухбир: 1991 йилда Рaционаллик маркази Hebrew университе­
тида ташкил этилган эди.

Роберт Ауман: Рaционалликдаги асосий ғоя: ўз манфаат-
ларини ҳимоя қиладиган хатти-ҳаракатлар ҳисобланади. Бу кўплаб
илмий фанлар томонидан ифодаланган турли хил контекстларда
намоён бўлади. Марказда математика, иқтисод, информатика, эво-
люцион биология, умумий фалсафа, фан фалсафаси, психология,
ҳуқуқ, статистика, бизнес мактаби ва таълим соҳаларидан аъзо-
лар бор. Масофа ва диққат ўртасида қарама-қаршилик бордек ту-
юлиши мумкин, аммо бизнинг Марказда иккаласи ҳам – кенглик
(ўлчам/масофа) ва диққат мавжуд. «Кенглик» (ўлчам/масофа) мар-
казда тақдим этилган турли фанларнинг сони ва кўламини ифода-
лайди. «Эътибор» эса барча соҳаларда рaционалликдаги, шахсий
қизиқиш хулқ-атвори ёки унинг етишмаслигини ифодалайди. Биз
бу турли хил фанларнинг барчасини ўрганамиз ва ҳар бирининг
маълум бир сегментини кўриб чиқамиз. Бу кўп сонли фанларнинг
турли сегментлари қандай қилиб бир-бирига мос келишини кўриб
чиқиш кераклигини англатади.

Мухбир: Бир неча мисол келтира оласизми? Ўқувчилар ушбу
алоқаларнинг баъзилари ҳақида эшитишдан хурсанд бўлишлари мум­
кин.

Роберт Ауман: Информатика фанида унда мавжуд жуда кўп
турли хил процессорлар орқали ҳисоблашни амалга оширдик. Му-
аммо бу процессорларнинг ишини мувофиқлаштиришда, уларнинг
сони юз минглабдир. Ҳар бири ўз ишини бажариши керак.
Мухбир: Яъни марказлаштирилмаган усулда ишлайдиган про­
цессорлар қандай қилиб белгиланган мақсадга эришишини назарда ту­
тадими?

Роберт Ауман: Худди шундай. Яна бир дастур компьютер-
ларни бузишга уринаётган хакерлардан ҳимоя қилади. Бу жуда
ёқимсиз ўйин, лекин бу ўйин. Яна бошқа бир тури ўйинларни

213