Page 212 - Nobel_10.02.25_Neat
P. 212
ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
йиғиндиси бўлмаган такрорий ўйинларни биринчи бўлиб кўриб
чиқишга эътибор қаратганлар Люс ва Раиффа эди. Аммо айтга-
нингиздек уларда he Folk Theorem (халқ теоремаси) бўлмаган эди.
Шубикнинг 59-йилда нашр этилган «Strategy and Market Structure»
( Стратегия ва бозор тузилиши) китобида The Folk Theorem (халқ
теоремасининг) алоҳида ҳолати мавжуд бўлиб, унда умумий далил
мавжуд.
Ўша пайтда одамлар ўзлари билган ҳамма нарсани нашр
этишлари шарт эмас эди. Аслида улар билган нарсаларининг фақат
кичик бир қисмини, фақат ҳақиқатан ҳам чуқур натижаларни ёки
сўзнинг математик маъносида қизиқарли ва аҳамиятсизроқ нар-
саларни нашр этишди. Бу яхши эмас. Баъзи жуда муҳим нарсалар
математик томонидан аҳамиятсиз ҳисобланади. Масалан, Кантор
диагонал усулини олайлик. Бу ҳақиқатан ҳам «аҳамиятсиз». Лекин
бу жуда муҳим. Шу жумладан, Гўделнинг машҳур тўлиқсизлик тео-
ремаси унга асосланади.
Шундай қилиб, ҳатто соф математикада ҳам аҳамиятсиз
нарса муҳим бўлиши мумкин. Аммо ундан ташқарида, математик
жиҳатдан аҳамиятсиз бўлган қизиқарли кузатишлар мавжуд. The
Folk Theorem (халқ теоремасининг) каби. Мен «Folk Theorem» (халқ
теоремасига) ҳақида 50-йилларнинг охирларида билардим, лекин
унинг аҳамиятини тушуниш учун жуда ёш эдим. Мен уни чуқурроқ
ўрганишни хоҳладим ва нашр қилдим. Бу менинг 59-йилги ишим.
Ўйин назарияси бўйича кўнглим тўлган биринчи нашр этилган
мақолам. Аммо «Folk Theorem» (халқ теоремасига), гарчи анча осон
бўлса ҳам муҳимроқдир. Шундай қилиб, инсон учун нима муҳим-
лигини тушуниш зарур. Ўша вақтлари мен буни етарлича англа-
маган эдим.
Мухбир: 1959 йилдан кейинги воқеаларга ўтайлик.
Роберт Ауман: Олтмишинчи йилларнинг бошларида Mor-
genstern ва Kuhn Принстонда жойлашган Mathematica номли
консалтинг фирмасига асос солди. Уни бугунги кунга келиб шу
номдаги дастурий таъминот билан адаштирмаслик керак. 1964
йилда улар Женевадаги қуролсизланиш бўйича музокаралар би-
лан боғлиқ бўлган лойиҳа устида the United States Arms Control and
Disarmament Agency (Америка Қўшма Штатлари Қуролларни назо-
210