Page 59 - ХАМИДОВА ЗУЛФИЯ АХМАДЖОНОВНА - monografiya
P. 59
2-БОБ. ҲОЗИРГИ ДАВРДА ҲУНАРМАНДЧИЛИК
ФАОЛИЯТИНИ ДАВЛАТ ТОМОНИДАН ҚЎЛЛАБ-
ҚУВВАТЛАШНИНГ ҲОЛАТИ ВА АСОСИЙ
ТЕНДЕНЦИЯЛАРИ
2.1-§. Ҳунармандчилик фаолиятини ривожлантиришни давлат
томонидан қўллаб-қувватлашнинг хориж тажрибаси
Ҳунармандчилик фаолияти ва унинг турли давлатларда
ривожланиш хусусиятлари ва унга таъсир қилувчи ижтимоий-
иқтисодий ва сиёсий омиллар бир-биридан фарқ қилади. Олиб
борилган тадқиқотлар шуни кўрсатадики, ҳунармандчилик, қўл
меҳнати ва унинг иқтисодий моҳияти турли давлатларда турлича
тушунилиб, иқтисодчилар бу соҳага етарлича эътибор қаратмаган-
лиги маълум бўлган. Шундай бўлсада дунё мамлакатларида
ҳунармандчилик ўтган асрга нисбатан жонланганлиги кузатилган.
Турли даврларда ҳунармандчилик фаолияти сиёсатчилар,
музейлар, дизайнерлар ҳамда айрим соҳа вакилларининг (шахсий
сектор) эътиборини тортиб келган. Бу эса унинг вақти вақти билан
жонланишига туртки бўлган 130 :
Биринчи жонланиш саноатлаштириш ва Уилям Морриснинг
«Санъат ва ҳунармандчилик (Аrts and Crafts movement)» 131 ҳаракати
билан боғлиқ равишда содир бўлди.
Иккинчи жонланиш тўлқини 1960-1970 йилларда Хиппи
(hippy) 132 ҳаракати билан содир бўлди.
Ва ниҳоят, яқин ўтмишда юз берган иқтисодий инқироз
даврида даромад манбаи сифатида ҳунармандчиликка эътибор
кучайишини «Буни ўзинг қил (Do it yourself – DIY 133 )» ҳаракатининг
оммалашуви билан тавсифланган учинчи жонланиш гувоҳи
бўлишимиз мумкин.
Иқтисодий жиҳатдан ривожланган мамлакатларда кичик
доирада ишлаб чиқариш фаолиятини рағбатлантириш имкониятига
эга шаҳарларни ижтимоий-иқтисодий жиҳатдан барқарорлашти-
ришда ҳунармандчилик алоҳида аҳамиятли соҳа сифатида қаралиб,
шунингдек, ривожланаётган мамлакатлар миллий иқтисодиётининг
мустаҳкамланишига ҳисса қўшувчи маҳаллий маҳсулотлар
130 Luckman, S. 2015. Craft and the Creative Economy. Palgrave Macmillan.
131 https://en.wikipedia.org/wiki/Arts_and_Crafts_movement
132 https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_the_hippie_movement
133 https://en.wikipedia.org/wiki/Do_it_yourself
57