Page 440 - Innovatsion iqtisodiyot
P. 440
INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
“Innovatsion loyiha” tushunchasi bir qancha nuqtai nazardan
qaralishi mumkin:
– innovatsion maqsadlarga erishishga xizmat qiladigan tadbirlar
yig‘indisi sifatida;
– innovatsion faoliyatni amalga oshirish jarayoni sifatida;
– ushbu tadbirlarni asoslovchi va bayon qiluvchi hujjatlar paketi
sifatida.
Ushbu uch jihatlar innovatsion loyihaning innovatsion faoliyatini
tashkil qilish va maqsadli boshqarish shakllari sifatidagi ahamiyatini
ko‘rsatadi.
Shunday qilib, innovatsion loyiha – bu resurslar, muddatlar va
ijrochilar bo‘yicha o‘zaro bir-birini asoslaydigan hamda o‘zaro bir-
biriga bog‘liq bo‘lgan, ilm-fan va texnika taraqqiyotining ustuvor
yo‘nalishlarida muayyan maqsadlar (vazifalar)ga erishishga
qaratilgan jarayonlarning murakkab tizimidir .
46
Innovatsion loyihalarni amalga oshirish uchun ularni moliyaviy
asoslash va investitsiyalash muhim ahamiyatga ega. Bunda
loyihaviy moliyalashtirish jarayonlari nuqtai nazaridan o‘ziga xos
xususiyatlarga ega innovatsion loyihalarni farqlash kerak:
a) investitsion loyihalar, masalan, yangi sanoat obyektlari qurili-
shiga (energetika, transport, aloqa va h.k.) yirik kapital qo‘yilmalar;
b) ilmiy-texnik (innovatsion) – ilg‘or texnologiyalar, yangiliklar,
mahsulotlar va xizmatlar.
Ushbu ikki xil loyiha o‘rtasida muhim farqlar mavjud:
1. Sanoat obyektlariga kapital qo‘yilmalar haqidagi mavjud
moliyaviy axborot, hattoki eng oddiy ilmiy-texnik loyihalarga
qaraganda, ayniqsa, ularning erta bosqichlarida, ishonchliroqdir;
2. Innovatsion ilmiy-texnik loyihalar mavhumlikning yuqori
darajasiga ega ekanligi bilan farq qilib, ular shunday afzallikka egaki,
ular ishlanmaning erta bosqichidayoq katta bo‘lmagan moliyaviy
yo‘qotishlar bilan to‘xtatib qo‘yilishi mumkin;
3. Ilmiy-texnik loyihalarda axborot investitsiyaviy loyihalarga
qaraganda ko‘proq cheklanganligi va mos emasligi bilan farq qiladi.
46 G. Saidova. Innovatsiya loyihalarini ishlab chiqish va boshqarish usullari “Iqtisodiyot va innovatsion
texnologiyalar” ilmiy elektron jurnali. № 5-iyul, 2012-yil.
439