Page 9 - 2015 march - april
P. 9

2015  ud¾;= - wfm%a,a

    l;dfõ ó<`. fldgi f;areï .ekSug wms
    ,xldfõ Wiia wOHdmkh fj; fhduqfjuq'                 wdKAvqjg yqÕla È.
        ,xldfõ Wiia wOHdmkh .;aúg OfkaIajr             w;l=hs yqÕla fldg w;l=hs
   wOHdmkhg fmr th mokïj ;snqfKa msßfjka uQ,slj
   l%shd;aul jQ fn!oaO wOHdmkhhs' 1921 § ,xldfõ        ;sfhkjd' È. w; ;sfhkafka
   wdrïN l< hqksj¾isá fld,Sðh j;auka úYajúoHd,         .kav' tal yeu  ;ekgu Èla
   moaO;sfha wdrïNh f,i .;yel' úfYaIfhka
   ,xldfõ Wiia wOHdmkh ;=< óg l<ska wdrïN jQ           fjkjd' fldg w; ;sfhkafka
   1870 ,xld ffjoH úoHd,h" 1875  - kS;s úoHd,h"
   1884 - lDIs úoHd,h" 1893 - rcfha ld¾ñl úoHd,h       fokak tal Èlafjkafka <Õ
   wd§ jD;a;Sh Wiia wOHdmk wdh;ko ±laúh yel'
   ,xldjg  ì%;dkHhka úiska Wiia wOHdmkh y÷kajd         whg ú;rhs'
   ÿkafka ì%;dkH Tlaia*¾â flaïì%Ê wdNdIh wkqjh'
   1943 f.k wd ksoyia wOHmk mk; yd bka miq 1963                 b.akdisfhda isf,dafka
   ka muK miq ,xldj ;=< ksoyia wOHdmk wjia:d mq¿                              - zzmdka iy jhskaZZ
   ,a ùu;a iajNdIdfjka wOHdmkh ,eîug yelsùu;a
   ksid l,ska úYajúoHd, iïm%odh fjkqjg tx.,ka;fha
   tjlg mej;s frâì%la úYajúoHd, iïm%odhg ,xldfõ
   úYajúoHd, moaO;sh fjkia jkakg mgka .kafkah'
   miqj úYajúoHd, k.r ixl,amh f,i j¾Okh jkafka
   fuhhs' fulS Wiia wOHdmk wdh;k úoHd yd bxðfkare
   úIhka uQ,sl lr.;a wdh;k jk w;r wfkl=;a úIh
   lafIa;%hkays§ /lshd b,lal wOHdmkhla fjkqjg
   kHdhd;aul wOHdmkhg jeä wjia:djla ,enqKs'
        fufia j¾Okh jk ,dxflah Wiia wOHdmkh
   kj ,snr,a Okjdoh ;=< jHqy.; jkafka 1978 § wdrïN
   l< úYajúoHd, m%;smdok fldñifï uQ,sl;ajfhks' wo
   olajd mejef;kafka tu l%uhhs'
        fï wkqj wo jk úg ,xldj ;=< Wiia wOHdmkh
   i|yd wdldr y;rl Wiia wOHdmk wdh;k l%shd;aulh'
      • rdcH úYajúoHd,
      • úYajúoHd, m%;smdok fldñiu wkqu; lrk ,o
        fm!oa.,sl Wmdê m%Odk wdh;k
      • úfoia úYajúoHd, wkqnoaO fm!oa.,sl Wmdê m%Odk
        wdh;k
      • jD;a;Sh wOHdmk wdh;k
          fuu j¾.SlrKfhka uqo,a f.ùulska f;drj
   Wiia wOHdmkh ,ndfokafka rdcH úYajúoHd, ;=<
   muKs' ta wkqj

      Wiia wOHdmk wdh;k j¾.SlrKh      wdh;k .Kk
    rdcH úYaúúoHd," uKavm" ú'm%'fld'
    wh;a fkdjk rdcH Wmdê wdh;k            15$3$4
    úYajúoHd, m%;smdok fldñiu ms<s.;a
    uqo,a f.jk fm!oa.,sl Wmdê m%Odk          16
    wdh;k
    úfoia úYajúoHd, wkqnoaO fm!oa.,sl
    Wmdê m%Odk wdh;k yd jD;a;Sh             43+
    wOHdmk wdh;k

   óg wu;rj rdcH úYajúoHd, ;=< ndysr Wmdê mdGud,d
   kñka mdGud,d 26la l%shd;aul fõ'                    wOHdmkhg isÿù we;s n,mEu .;yel' wOHdmkfha         úYajúoHd,j§ jHdmdßlhkaf.a yeisÍu fln÷ fõ±hs
        fïjd w;ßka rdcH úYajúoHd, ;=< ,ndfok          Èfkka Èk wju jk wjia:d ksid isÿjkafka wka lsisjla  is;d .;yels fkao@ ta ksid ieneúkau Wiia fm<ska
   Wiia fm< biâ ,l=Kq wkqj f;dard.;a isiqkag ,nd      fkdj jißka jir fo.=K ;=ka.=K fjñka isiq isiqúhka   mdi,a wOHdmkh wjika jk úYd, YsIH mrïmrdjl
   fok Wmdê mdGud,d" Wiia ;dlaIKsl wdh;kj,            iQrd lEug Okm;s jHdmdßlhkag wjia:dj ,eîu muKs'    wOHdmk wjia:d .ek is;kjdkï is;sh hq;af;a ;j
   ,ndfok ämaf,daud iy ld¾ñl úoHdh;k j,ska            ±kg;a wdKavqj ueÈy;a ù mj;ajdf.k hk ndysr Wmdê    ÿrg;a ksoyia wOHdmk wjia:d mq¿,a lsÍu ñila uqo,a
   ,ndfok iy;slm;% mdGud,d yereKqúg wfkl=;a           mdGud,d yd újD; úYajúoHd, mdGud,dj, fï Èk         whlr mdGud,d úlsKSu fkdjk nj meyeÈ<sh'
   ish¨u mdGud,d isÿlrkafka uqo,a whlsÍfuks' ta ksid   j, u;=ù we;s .dia;= jeälsÍï fï i|yd WodyrKh'           fm!oa.,sl wOHdmk wdh;k i|yd wdfhdakh
   Wiia wOHdmkfha§ Wmdêh olajd ksoyia wOHdmkh         újD; úYajúoHd,fha isiq isiqúhka fï .ek ish n,j;a   lrkakka fhduq jkafka ,dN ,eìh yels lafIa;% i|yd
   ,efnkafka isiq isiqúhka 24"000 l muK msßilg        úfrdaOh olajd ;sìh§ mjd wdKavqj .dia;= wvqlsÍu .ek   muKs' óg fyd|u WodyrKhla jkafka LIRNE iays 2010
   muKs' Wiia wOHdmkh i|yd iqÿiqlï ,nk 1"40"000       lfÜ fl< ì|lafyda fy,kafka ke;' b;ska wOHdmkh      jd¾;djl ±lajqKq mßÈ Tjqkaf.a wdfhdack jHdma; ù
   lska b;sß 1"16"000 l muK isiq isiqúhka m%udKhla    rlskjd hehs lshk wdKavq fufia kï fm!oa.,sl        we;s úIh lafIa;% ms<sn| wOHhkfhks'
   jd¾Islj Wiia wOHdmkh fjkqfjka fj<|fmd,g
                                                                                                      rcfha uqo,a
                                                                                           rcfha
   wefoa'                                                              wdh;kfha úIh        wdh;k    whlrk wdh;k   fm!oa.,sl     tl;=j
                                                                          lafIa;%h
                                                                                                                    wdh;k
        ta ksid fuh wo jk úg Okm;shka fl< y,k
   wdfhdack lafIa;%hla njg m;aj we;' miq.sh jif¾§                   jdKscH                  90            4          77          171
   ,xldfõ Wiia wOHdmkh ,nQ TiafÜ%,shka cd;slhkag                    mß.Kl f;dr;=re          34            6          63          103
   iïudk §fï W;aijhlg iyNd.S jQ TiafÜ%,shdkq                        ;dlaIK
   ;kdm;sjßh mjid ;snqfKa"                                          bxcsfkare                23           13         32          68
      zz,xldfõ  iEu  fudfyd;lau  .;aúg  isiq                        fjk;a                   288           18         40          346
      isiqúhka 5000l muK fldgila Wiia                                                       435           41         212         688
      wOHdmkh     i|yd    wOHdmk    lghq;=j,
      fhfoñka isák nj;a bÈßfha§ ,xldj                      fï wkqj mß>kl yd f;dr;=re ;dlaIK              fldg ,dN bmhsh yels lafIa;% j¾Okh jk úg rdcH
      ;=< wdfhdackfha§ wmf.a b,lalh tlS               lafIa;%fha fm!oa.,sl wxYfha wdfhdack 63] jk úg     úYajúoHd, ;=< fuf;la mej;s udkj Ydia;% úIhka
      fj<|fmd,hZZ                                     fjk;a lafIa;% i|yd Tjqkaf.a wdfhdackh 12] ls' fï   yodrk isiqkag;a isÿjkafka by; fj<| fmd,g f.dia
        hkqfjks' miq.sh wdKavqfõ Wiia wOHdmk weu;s    ;;a;ajh 2010 jif¾h wo jk úg fuh ;j;a ;Sõ%r         tys ;rÕlrefjla ùug muKs' ta ksid Tjqkaf.a Wmdê
   m;ajQ fudfydf;a isgu fm!oa.,sl úYaúoHd, wrUk       ù we;sjdg lsisÿ ielhla ke;' úfYaIfhka fulS         w;d¾lsl jk w;r" wm fuu ,smsfha uq,ska ,xlfõ
   f;mrnEfõ fïlS wdfhdackhka ,xldjg f.kajd            ;;a;ajh wo jk úg rdcH úYajúoHd,j, l<ukdlrK         m%jdykfha yd fi!LHfha jQ mßÈ wOHdmkfhao ó<Õg
   ,xldfõ Wiia wOHdmkh úl=Kka lEugh'                  yd f;dr;=re ;dlaIK mSGj,g n,md we;' wo rdcH        isÿùug kshñ; jkafka fuu ;;a;ajh ksid rdcH mdi,a
        flfia kuq;a wdKavqfõ wjir we;=j iy            wxYfha fulS úIhka i|yd ,ndfok Wmêh lsisÿ           yd úYaúoHd, bfí jeiS hdug ie,iSuh' ta ksid fulS
   ke;sj úYd, m%udKhla úfoia úYajúoHd, wkqnoaO        jeo.;a lula ke;s ;eklg m;aù we;' ulaksido h;a      wk;=r wm jvd ksrjq,aj f;areï .; hq;=h'
   Wiia wOHdmk wdh;k ,xldfõ we;s nj h:d¾:hls'         /lshd fj<|fmdf,a§ jvd jeä wjia:d ysñjkafka              fï wkqj isÿfjñka we;s foh b;d meyeÈ<sh'
   tajd we;a;g Wmdê wdh;k fkdj Wmdê lv f,i            fm!oa.,sl wxYfhka ,nd fok jD;a;Sh mdGud,djkag      fyg fm!oa.,sl ffjoH úoHd, werUQ miq fulS
   y÷kajkafka tajdfha tlu wruqK ,dNh ksidh'           ksidh' ta ksid fulS úIhka i|yd ksoyia wOHdmk       ;;a;ajh rcfha ffjoH úoHd,j,g muKla fkdj th
   fm!oa.,sl úYajúoHd, wjYH hehs ;¾l lrk wh           wjia:dj hgf;a yodrkakkag wo tlS Wmdêh isÿlsÍug     rcfha frday,aj,go n,mdkafkah' wfkla wOHdmk
   lshkafka fulS Wmdê lv i|yd rch ueÈy;a ù l%uhla     isÿù we;af;a w;=re mdGud,djla f,ih' Tjqkag jeä     lafIa;%hka .;a;o th tf,iuh' ta wkqj fj<|fmd,g
   yod ÿkaku m%Yak úif|k njh' kuq;a th;a by;          wjOdkh fhduq lsÍug isÿù we;af;a uqo,a f.jd ,nd     rdcH úiska fl;rï kS;s yeÿj;a m,la jkafka ke;'
   l;dl< mßÈ j;auka wdKavqj mdi,aj, wúêu;a uqo,a      .; hq;= mdGud,d i|ydh' kuq;a fulS h:d¾:h f;areï    ulaksidoh;a fulS wd¾Ól l%ufhau moku jkafka
   wh lsÍu k;r lsÍug hehs lshñka mdi,aj, uqo,a wh     fkd.kakd rdcH úYajúoHd, md,lhka lrkafka 80]        fydrlu" iQrdlEu ksidh' ta ksid mj;sk l%uh ;=<
   lsÍu kS;s.; lsÍu jeks fohls' ta wkqj isÿjkafka wka   foaYk wksjd¾h lsÍu jeks kS;s f.kú;a isiqka isr   fm!oa.,sl úYajúoHd,j,g tfrysùu fyda mdi,aj,
   lsisjla fkdj wdKavqjg wod, Wmdê fjf<kaokaf.ka      lsÍuh' kuq;a m%Yakh we;af;a t;ek fkdj wOHmkh       uqo,a whlsÍug tfrysùu fyda m%dfhda.sl fkdjkakla
   uqo,la lvd .ekSug yelsùu wefrkak isiq isiqúhkag    fj<| NdKavhla ùu ;=< nj fuys§ Tjqka f;areï         njg fyda h,a mek.sh fohla njg ;¾l lrk hfula
   fyd| wOHdmkhla ,efnkafka ke;' WodyrKhlg            .kafka ke;' óg miq ±ka ;j;a foaj,a isÿ fjñka we;'   fõ kï ta Tjqkaf.a fkd±kqj;alu yd wjia:djdoh
   wjeis kï wo fm!oa.,sl Wmldrl mka;s ksid mdi,a      tkï fj<|fmd< b,a¨u wkqj wdfhdackhka jeä            ms<sn| m%Yakhla ñila we;a;la fkdjk nj meyeÈ,sh'
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14