Page 147 - NRCM2
P. 147
NHẬN RA CHÍNH MÌNH - QUYỂN II ĐỨC THANH
vật-hiện tượng theo sự nhận thức riêng của mình; rồi cho đây là sáng nó ngủ ngầm, chứ đâu có mất, buổi chiều có thêm một
tư tưởng của tôi, kinh nghiệm của tôi, cái tôi suy nghĩ là đúng, duyên mới nữa thì hiện thành cơn giận với cường độ lớn hơn.
cái hiểu của anh là sai, tôi yêu cái này, tôi ghét cái kia,… Nếu Một ví dụ nữa, khi trong tâm ta chợt nhớ về một cái gì đó, như
có một chút thời gian suy nghiệm liền thấy, kết quả thẩm định, nhớ đến bông cúc chẳng hạn, thì phát sinh một loạt tư tưởng
đánh giá bất kỳ một vấn đề nào cũng dựa trên cái hiểu biết, kinh nghĩ về nó: nghĩ cúc ở đâu là đẹp nhất, cúc màu gì làm thuốc tốt
nghiệm… đã huân tập từ trước và ta gọi đây là sự nhận định nhất, cách trồng cúc như thế nào,… Những chặp tư tưởng phát
có chấp trước. Ví dụ như: Thấy bông hồng này hơi nhỏ, tức là khởi trong tâm vô cùng nhanh chóng, chuyển hóa cho nhau,
trước đó ta đã gặp một loài hoa hồng lớn hơn. Khen người này làm nhân cho nhau, hết chặp này đến chặp khác; điều này làm
đẹp, chê người kia xấu; tức là trước đó ta đã có sự cảm nhận, cho ta tưởng như có một thực thể đơn thuần. Trong thực tế có
phân tích các yếu tố cấu thành của một thân thể hoàn mỹ… sự trôi chảy của những chặp tư tưởng kế tiếp nối đuôi nhau như
Diễn đạt theo một lối khác, cái mà chúng ta gọi là Tâm, một dòng sông; không có cái gì là chủ tể (cái Ta) điều khiển ở
thực ra chỉ là một chuỗi dài những chặp tư tưởng sinh khởi liên phía sau nó.
tục nối tiếp nhau như vô cùng tận. Nếu có dịp ra biển, ta sẽ thấy Nhìn lại nguyên nhân con người bị trói buộc do có ý niệm
vô vàn lượn sóng nhấp nhô; sóng có to, có nhỏ thiên hình vạn về một cái tâm với đầy ắp sự chấp trước. Từ sự chấp trước về
trạng. Lượn sóng này nhô lên rồi lặng rơi trở xuống, truyền cái một cái tâm mà sinh ra sự tranh chấp, tìm mọi biện pháp để
lực đẩy của mình cho lượn sóng kế đó, lượn sóng sau có hình biện hộ, bảo vệ nó, nên dẫn đến phiền muộn. Muốn giải thoát
dạng cao hay thấp, mạnh hay yếu phụ thuộc vào động năng của khổ đau thì ta nên sống với một cái tâm không chấp thủ, không
lượn sóng trước và sức gió hiện tại tác động. Cũng thế, một dính mắc.
chặp tư tưởng hiện khởi trong tâm, tồn tại với một thời gian rất
ngắn, rồi truyền tải cái khuynh hướng, cái tác ý,… của mình cho Thiền sư Bách Trượng (Hoài Hải) dạy: “Tất cả các pháp
chặp tư tưởng kế. Chặp tư tưởng sau là bản hợp tấu của chặp tư vốn chẳng tự nói không, chẳng tự nói sắc, chẳng nói phải quấy
tưởng trước và cảnh duyên hiện tại. Sáng sớm thức dậy ta gặp nhơ sạch, cũng không có tâm trói buộc người, chỉ tự người hư
một việc không vừa ý, tâm thấy khó chịu nhưng chưa biểu lộ, vì vọng tình chấp, tạo bao nhiêu thứ hiểu, khởi bao nhiêu thứ biết,
là đang có khách. Buổi trưa lại có một việc bất trắc nhỏ hơi trái sinh bao nhiêu thứ yêu sợ. Cần phải nhận rõ các pháp không
ý mình, mặc dù không gây hậu quả nghiêm trọng lắm, nhưng tự sinh, đều do một niệm vọng tưởng điên đảo của mình chấp
Tâm ta lại quá phẫn nộ. Mới biết cái tư tưởng khó chịu ở buổi tướng mà có. Biết tâm cùng cảnh vốn không đến với nhau thì
146 147
