Page 19 - หนังสือเรียนภาษาไทย ม.ปลาย พท.31001

10

การวิจารณสารหรือเรื่องที่ไดฟงและดู เมื่อไดวินิจวิเคราะหและใชวิจารณญาณในการฟงและดู
เรื่องหรือสารที่ไดรับแลวก็นําผลมารายงานบอกกลาวแสดงความคิดเห็นตอสิ่งนั้น อยางมีเหตุผล มีหลักฐาน

ประกอบ และเปนสิ่งสรางสรรค
3. หลักการฟงและดูที่ดี

ผูเรียนรูไดเรียนรูวิธีการฟงและดูมาแลวหลายประการ ควรจะไดรับรูถึงวิธีการปฏิบัติตน

ใน การเปนผูฟงและดูที่ดีดวย ตามหลักการ ดังนี้
3.1 ฟงและดูใหตรงตามความมุงหมาย การฟงแตละครั้งจะตองมีจุดมุงหมายในการฟงและดู

ซึ่งอาจจะมีจุดมุงหมายอยางใดอยางหนึ่งโดยเฉพาะหรือมีจุดมุงหมายหลายอยางพรอมกันก็ได จะตอง

เลือกฟงและดูใหตรงกับจุดมุงหมายที่ไดตั้งไวและพยายามที่จะใหการฟงและดูแตละครั้งไดรับผล
ตามจุดมุงหมายที่กําหนด

3.2 มีความพรอมในการฟงและดู การฟงและดูจะไดผลจะตองมีความพรอม ทั้งรางกาย

จิตใจและสติปญญา คือ ตองมีสุขภาพดีทั้งรางกาย และจิตใจไมเหน็ดเหนื่อยไมเจ็บปวยและไมมีจิตใจ
เศราหมอง กระวนกระวายการฟงและดูจึงจะไดผลดี และตองมีพื้นฐานความรูในเรื่องนั้นดีพอสมควร

หากไมมีพื้นฐานทางความรู สติปญญาก็ยอมจะฟงและดูไมรูเรื่องและไมเขาใจ
3.3 มีสมาธิในการฟงและดู ถาหากไมมีสมาธิ ขาดความตั้งใจยอมจะฟงและดูไมรูเรื่อง

การรับรูและเขาใจจะไมเกิด ดังนั้น จะตองมีความสนใจ มีความตั้งใจและมีสมาธิในการฟงและดู

3.4 มีความกระตือรือรน ผูที่มองเห็นคุณคาและประโยชนของเรื่องนั้นมีความพรอมที่จะรับรู
และทําความเขาใจจากการฟงและดูนั้น ยอมมีประสิทธิภาพในการฟงและดูสูง

3.5 ฟงและดูโดยไมมีอคต ิ ในการฟงจะตองทําใจเปนกลางไมมีอคติตอผูพูดตอเรื่องที่พูด
หากไมชอบเรื่อง ไมศรัทธาผูพูดก็จะทําใหไมพรอมที่จะรับรูและเขาใจในเรื่องนั้น จะทําใหการฟงและการดู

ไมประสบผลสําเร็จ

3.6 การจดบันทึกและสรุปสาระสําคัญ ในการฟงและดูเพื่อความรูมีความจําเปนที่ตองบันทึก
สรุปสาระสําคัญที่จะนําไปใชนําไปปฏิบัติ

คุณสมบัติของผูฟงและดูที่ดี ควรปฏิบัติ ดังนี้

1. สามารถปฏิบัติตามหลักการฟงและดูที่ดีได โดยมีจุดมุงหมาย มีความพรอมในการฟงและดูมี
ความตั้งใจและกระตือรือรน ไมมีอคติและรูจักสรุปสาระสําคัญของเรื่องที่ฟงและดูนั้นได

2. มีมารยาทในการฟงและดู มารยาทในการฟงและดูเปนสิ่งที่จะชวยสรางบรรยากาศที่ดีใน
การฟงและดู เปนมารยาทของการอยูรวมกันในสังคมอยางหนึ่ง หากผูฟงและดูไมมีมารยาท การอยูรวมกัน

ในขณะที่ฟงและดู ยอมไมปกติสุข มีบรรยากาศที่ไมเหมาะสมและไมเอื้อตอความสําเร็จ ตัวอยางเชน

ขณะที่ฟงและดูการบรรยายถามีใครพูดคุยกันเสียงดังหรือกระทําการที่สรางความไมสงบรบกวนผูอื่น
บรรยากาศในการฟงและดูนั้นยอมไมดี เกิดความรําคาญตอเพื่อนที่นั่งอยูใกลจะไดรับการตําหนิวาไมมี

มารยาท ขาดสมบัติผูดี แตถาเปนผูมีมารยาท ยอมไดรับการยกยองจากบุคคลอื่นทําใหการรับสารดวย
การฟงและดูประสบความสําเร็จโดยงาย