Page 95 - หนังสือเรียนภาษาไทย ม.ปลาย พท.31001

86

2. กาพยฉบัง 16 มีลักษณะบังคับของบทรอยกรอง ดังนี้
คณะ กาพยฉบังบทหนึ่งมีเพียง 1 บาท แตมี 3 วรรค คือ วรรคตน วรรคกลาง และวรรคทาย

พยางค พยางคหรือคําในวรรคตนมี 6 คํา วรรคกลางมี 4 คํา วรรคทายมี 6 คํา รวมทั้งบท
มี 16 คํา จึงเขียนเลข 16 ไวหลังชื่อกาพยฉบัง

ฉบังสิบหกความหมาย หนึ่งบทเรียงราย

นับไดสิบหกพยางค

สัมผัสชัดเจนขออาง เพื่อเปนแนวทาง
ใหหนูไดคิดคํานึง

พยางคสุดทายวรรคหนึ่ง สัมผัสรัดตรึง

สุดทายวรรคสองตองจํา
สุดทายวรรคสามงามขํา รอยรัดจัดทํา

สัมผัสรัดบทตอไป
บทหนึ่งกับสองวองไว จงจํานําไป

เรียงถอยรอยกาพยฉบัง

อ.ภาทิพ ศรีสุทธิ์ ประพันธ

3. กาพยสุรางคนางค มีลักษณะบังคับของบทรอยกรอง ดังนี้
คณะ บทหนึ่งมี 7 วรรค เรียงได 2 วิธีตามผัง ดังนี้

สุรางคนางค เจ็ดวรรคจักวาง ใหถูกวิธี
วรรคหนึ่งสี่คํา จงจําไวใหดี บทหนึ่งจึงมี ยี่สิบแปดคํา

หากแตงตอไป สัมผัสตรงไหน จงใหแมนยํา
คําทายวรรคสาม ติดตามประจํา สัมผัสกับคํา ทายบทตนแล

อ.ฐาปนีย นาครทรรพ ประพันธ