Page 99 - หนังสือเรียนภาษาไทย ม.ปลาย พท.31001

90

คําเอก-คําโท มีบังคับคําเอก คําโท เฉพาะที่โคลงสองสุภาพตอนทายบทเทานั้น

คณะและพยางค รายสุภาพบทหนึ่ง ๆ มีตั้งแต 5 วรรคขึ้นไป แตละวรรคมีคํา 5 คํา จะแตงสักกี่
วรรคก็ได แตตอนจบตองจบดวยโคลงสอง

สัมผัส มีสัมผัสสงทายวรรค และมีสัมผัสรับเปนเสียงวรรณยุกตเดียวกันตรงคําที่ 1-2-3 คําใด

คําหนึ่งจนถึงตอนทาย พอจะจบก็สงสัมผัสไปยังบาทตนของโคลงสองสุภาพตอจากนั้นก็บังคับสัมผัส
ตามแบบของโคลงสองสุภาพ จึงถือวาครบรายแตละบท สวนสัมผัสในนั้นไมบังคับ

คําเอก-คําโท มีบังคับคําเอก คําโท เฉพาะที่โคลงสองสุภาพตอนทายบทเทานั้น

คําสรอย รางสุภาพแตละบท มีคําสรอยไดเพียง 2 คํา คือ สองคําสุดทายของบทตอจาก
คําสุดทายของโครงสองสุภาพ

ตัวอยางรายสุภาพ
ขาเการายอยาเอา อยารักเหากวาผม อยารักลมกวาน้ํา

อยารักถ้ํากวาเรือน อยารักเดือนกวาตะวัน สบสิ่งสรรพโอวาท
ผูเปนปราชญพึงสดับ ตรับตรองปฏิบัติ โดยอรรถอันถองถวน (โคลงสอง)

แถลงเลศเหตุเลือกลวน เลิศอางทางธรรม แลนา ฯ

(สุภาษิตพระรวง)