Page 19 - 01 Орчлонгийн үүсэл

7-р зураг. Манай ертөнцтэй тэгш хэмтэй
анти ертөнц.
Бидэнд харагдаж буй юмс, толинд
анти юмс болоод, тэд оршин тогтнож
болох нь. Одоо бидэнд анти бөөмс гэдэг
нь бидний урьд үзсэн протон, нейтрон,
электрон г.м эгэл бөөмсийг өөр бөөмстэй
харьцуулж үзэхэд тэдний эсрэг мөн
чанарыг агуулсан бөөмс байх нь тодорхой
боллоо.

Бөөмс хоорондох харилцан үйлчлэлийн хүчнүүд
бол Орчлонгийн холбогч гүүр мөн
Энэ хэсэгт бөөмсийг холбодог “Орчлонг холбогч эхлэл”-ийн
тухай үзнэ. Биеийг бүрдүүлэгч эгэл бөөмсийн хооронд цөмийн,
цахилгааны, сул, гравитацийн харилцан үйлчлэлийн хүч үйлчилнэ. Яг
энэ дөрвөн хүчнүүд сансрын холбогч эхлэл мөн бөгөөд түүнгүйгээр
биет, атом, ургамал, одод оршин тогтнох ямар ч бололцоогүй. Эгэл
бөөм бүр бидний нэрлэсэн хүчний аль нэгд захирагдана. Бөөмсийг
хүрээлсэн, хүч үйлчилж буй огторгуйг бөөмийн хүчний орон гэж
нэрлэдэг. Түүний хэмжээ харилцан үйлчлэлийн төрлөөс хамаарна.
Цөмийн орон ер бусын бага, учир нь нэг ферми зайд л бөөмс шууд
ойртсон үед л үйлчилдэг цөмийн хүч юм. Гравитацын орон эсрэгээр
их зайд л илэрнэ. Харилцан үйлчлэлийн энэ хүч маш сул ч олон сая
гэрлийн жилийн зайд тархан үйлчилдэг.
Харилцан үйлчлэлийн эдгээр бүх хүчнүүд нь харгалзсан эгэл
бөөмийн өөрийн эхлэлийг бий болгодог. Иймээс эгэл бөөм бүр хүч
буюу орны үүсгүүр болдог. Жишээлбэл, цахилгаан цэнэгтэй бөөмс
цахилгаан орноор хүрээлэгдэнэ. Ингэхлээр бөөмийн цахилгаан цэнэг
түүний цахилгаан орны үүсгүүр юм. Үүнтэй төстэйгээр адрон (барион
ба мезон)-ууд цөмийн орны үүсгүүр юм. Бүх бөөмс гравитацийн орны
үүсгүүрт холбогдох нь гарцаагүй юм. Бөөмийн хүрээлсэн орон бүр
энергитэй байна. Бид ямар нэгэн аргаар тэр бөөмийг алга болгоё гэж
бодвол ямар нэгэн хугацаанд орон өөрөө салангид байгаад өөрийн
үүсгүүр болж байсан бөөмөөс үл хамааран тэлнэ. Тэгээд тэр орон
энергийн бөөгнөрөл болон хувирна, түүнийг бид квазибөөм буюу
орны бөөм гэж нэрлэдэг. Цөмийн орон дотор мезонууд, цахилгаан
18