Page 86 - รายงานการถอดบทเรียน
P. 86
ิ
ี
ั
ี่
ั
พบว ามีการนําวตถดบผงสมนไพรทผลตไวนานมาใชในการเตรยมสารสกด ป]ญหาสําคญอกเรื่องหนึ่งคือขาการ
ุ
ุ
ิ
ี
ั
เขตสุขภาพท 12 : การดําเนนงานโครงการพฒนาเครอข ายงานวทยาศาสตรการแพทย ชุมชน
ิ
ั
ี่
ิ
จดบนทกสตรตารับ อยางไรกตามผลการตรวจวเคราะหเปนหลกฐานเช ืิงประจักษ สามารถนําไปใช ในการให คําแนะนํา
็
ู
ํ
?
ั
ึ
ั
ิ
ู
ึ้
ิ
ื่
ํ
ุ
ี
ู
ํ
ิ่
ั
ด านเครื่องสําอางสมนไพร
ิ
ผประกอบการเพอปรับปรุงการดาเนนการ ทาใหผประกอบการมความตระหนกยงขนในการควบคุมการผลตใหได
มาตรฐาน
ํ
ุ
ิ
&
โดย CoP วทยาศาสตรการแพทย ชมชน ประจาป 2564
สวนผลตภณฑแชมพมะกรูด Hair Peace ของวสาหกจชมชนแคร คลนบานไทย-จงโหลน ตรวจวเคราะห
ิ
ู
ุ
ั
ี
ิ
ิ
ั
ิ
ํ
ู
ปงบประมาณ พ.ศ.2564 ศูนยวทยาศาสตรการแพทยท 12 สงขลา ไดดาเนนการคดเลอกผประกอบการโอ
ื
ิ
%
ี่
ั
ิ
ั
ํ
ุ
ื้
ิ
คุณภาพผ านเกณฑดานการปนเปอนเชอจลนทรีย แต มีค า pH ต่ํากว าเกณฑมาตรฐาน จึงไดใหคาแนะนําในการพฒนา
ิ
ี
ทอป-เอสเอมอ เพื่อเขาร วมโครงการพฒนาเครอขายวทยาศาสตร การแพทยชมชนดานเครื่องสาอางสมุนไพร โดยการ
ํ
็
ุ
ื
ั
ั้
สตรตารับโดยเพมอัตราสวนของสารชะลางใหสอดคลองตามหลกการและปรับปรมาณสารสกดมะกรูด รวมทงแนะนา
ั
ู
ิ่
ิ
ั
ํ
ํ
ิ
สมภาษณประวตการร วมงาน การจดทะเบยนเปนผประกอบการ SME/OTOP การจดแจงผลตภณฑกบ อย. การใช
ู
ั
?
ิ
ั
ั
ี
ั
็
ั
ู
?
ํ
ี
สารปรับคา pH ในกรณจาเปนตองใช ศูนย ฯ ได ร วมทดลองเตรียมตารับและเกบตวอยางตรวจวเคราะหพบว าสตรใหม
ิ
ํ
ุ
ี
ี่
ิ
ิ
สมุนไพร 1 ใน 26 ชนดทกรมตรวจวเคราะหได การมสถานทผลตของตนเอง ใชวตถดบในประเทศไม นอยกวาร อยละ
ิ
ั
ิ
ี่
ี
ํ
ี
ึ้
ี่
มีค า pH ผ านเกณฑมาตรฐานและผประกอบการพอใจตารับทปรับปรุงใหมวามการทาความสะอาดไดดขน มีฟองมาก
ู
ํ
ํ
ั
70 ความสม่ําเสมอในการผลตและจาหนายสนค า ความคาดหวงตอธรกจ ความมงมั่นตงใจในการปรับปรุงพฒนา
ิ
ิ
ุ
ั้
ิ
ุ
ั
ขึ้น
ู
ื
ั
ิ
ิ
ื
โอกาสในการพฒนา และการใหความร วมมอในการตอบคําถาม คัดเลอกไดผประกอบการ 2 ราย ไดแก วสาหกจ
ู
]
็
%
ุ
ั
ํ
ั
ี้
ิ
ิ
ํ
ู
ั้
ปจจยสความสาเรจของโครงการในป 2564 น เกดจากผรับผดชอบโครงการทกภาคสวนทงเจาภาพ สานก
ี
ั
ชุมชนสุชาวดี และ วิสาหกิจชุมชนแคร คลนบ านไทย-จงโหลน ี่
ุ
ื่
และกลมศูนยฯ ร วมกันถอดบทเรียนโครงการอยางตอเนอง มีการต อยอดความสําเร็จ มีกิจกรรมการอบรมใหความรู ท
ุ
ิ
ี่
ิ
ี
ู
ื้
มีเนอหาทางวชาการเขมขนและพยายามแกปญหาใหผประกอบการอยางตรงจด มีเครื่องมือการดาเนนการทดไดแก
]
ํ
ิ
วสาหกจชมชนสชาวด ต.ปริก อ.สะเดา จ.สงขลา เปนผประกอบการทไดเขาร วมโครงการกบศูนย
ุ
ุ
ี่
ิ
?
ี
ั
ู
?
ั
ํ
ิ
ั
ิ
ู
ิ
ิ
ี
การตรวจวเคราะหคุณภาพโดยวธการทางวทยาศาสตร เปนหลกฐานเชงประจกษทาใหผประกอบการไดรับการ
วทยาศาสตร การแพทยท 12 สงขลาตงแตปงบประมาณ พ.ศ. 2562 จากการร วมงานพบวาเปนผเปดใจรับฟง สนใจ
ิ
ี่
%
?
ั้
x
]
ู
ํ
ี
ิ
ี่
ั
ิ
ิ
ประเมินคุณภาพผลตภณฑและกระบวนการผลตอยางตอเนอง นาไปสการปรบเปลยนวธคิดและแนวทางการ
ั
ู
ื่
พัฒนาผลตภณฑใหม ๆ คอนขางใหความร วมมือดมากมาโดยตลอด ซึ่งทผานมาผลตภณฑทคดเลอกเขารวมโครงการ
ั
ั
ี่
ี
ื
ิ
ิ
ี่
ั
ู
ดําเนินการของผประกอบการ ั ึ ิ ั
ั้
เกอบทงหมดผานเกณฑดานความปลอดภย (Safety Product) หมายถงผลตภณฑตรวจไมพบการปนเปอน
ื
็
ํ
อยางไรกตามสถานการณแพร ระบาดของโรคโควด-19 ทาใหการดาเนนโครงการมีขอจากดมากขน ตงแต
ั้
ิ
ึ้
ั
ํ
ิ
ํ
ั
ื่
ํ
เชื้อจุลินทรียและโลหะหนัก แต ยังไม สามารถผ านเกณฑ Smart Product ได เนองจากตรวจไม พบเอกลักษณสารสาคญ
ํ
ื้
ี่
ํ
ื
ี
ิ
ู
ี่
การคัดเลอกผประกอบการทมความพร อมและศูนยฯ สามารถลงพนทได หรือทาใหตองปรับแผนในการดาเนน
ั
ั
ของสมุนไพรในผลตภณฑ จึงไดคดเลอกเพื่อพัฒนาตอ โดยในป%งบประมาณ พ.ศ. 2564 นี้ศูนยฯ ได คัดเลอกผลตภณฑ
ื
ิ
ิ
ั
ื
?
ํ
กจกรรมเชนการจดอบรมผประกอบการผานระบบออนไลน เปนตน ทงนเพอใหสามารถดาเนนโครงการไดครบถวน
ิ
ั
ื่
ิ
ู
ี้
ั้
ุ
ุ
ุ
เพื่อพัฒนาจํานวน 2 ผลิตภัณฑ ได แก โลชั่นนมแพะผสมมะหาดสชาวดี และสบู ก อนมังคดสชาวดี
ั
ั
ตามแผนและบรรลวตถประสงค และตวชวดโครงการ
ุ
ุ
ี้
ั
ส วนวิสาหกจชุมชนแคร คลนบานไทย-จงโหลน ต.สํานักขาม อ.สะเดา จ.สงขลา เป?นผประกอบการทเขาร วม
ี
ิ
ู
ั
ี่
ผลตอบรับจากผประกอบการ พบว าผู ประกอบการพอใจ และไดนาความรู จากการอบรมใหองค ความรู มาใช
ู
ํ
โครงการเปนปแรก จากการสมภาษณพบวาเปนคนรุ นใหมทรักการเรียนรู และมการดาเนนการอยในระยะเริ่มตน ม ี
ี
?
ั
%
?
ํ
ิ
ู
ี่
ิ
ี
ุ
ั
ุ
จริง เชน การปรับปรุงโครงสร าง ความสะอาดและเปนระเบยบเรียบร อยของสถานทผลต วสาหกจชมชนสชาวดยงได
ิ
?
ี่
ี
ิ
ี
ู
ั
ั
ู
ื
%
ั
โอกาสในการพฒนาอกมาก ในปงบประมาณ พ.ศ.2564 น ศนยฯ ไดคดเลอกผลตภณฑแชมพมะกรูด Hair Peace
ิ
ี้
ุ
ํ
ู
็
ั
ู
ปรับปรงสตรแชมพผสมครีมนวดมะกรูดบอระเพดโดยเลกใชสาร SLS และกาลงทดลองสตร Silicone-free ในดาน
ิ
ู
เพื่อพัฒนาตามโครงการ ิ ิ
ื่
รางวัลยังไม เดนชดเนองจากมีการงดกจกรรมการประกวดในช วงการระบาดของโรคโควด
ั
ี่
ุ
โครงการพัฒนาเครือขายวทยาศาสตร การแพทยชมชนดานเครื่องสาอางสมุนไพรเปนโครงการทเปน
ํ
ิ
?
?
ศูนยฯ ไดลงพนทตรวจเยยมผประกอบการแหงละ 2 ครั้ง เพื่อสํารวจความพร อมด านสถานทและ
ื้
ู
ี่
ี่
ี่
ํ
ํ
ิ
ั
ิ
ื่
ู
ประโยชนตอผประกอบการ ทาใหเกดการพฒนาและควบคุมคุณภาพมาตรฐานการผลตเครองสาอางโอทอปและเอส
กระบวนการผลต ใหองค ความรู เกยวกบวตถดบและการสกดสมุนไพร การเตรียมตํารบผลตภณฑเครื่องสําอาง แนะนํา
ั
ั
ิ
ุ
ิ
ั
ิ
ี่
ั
ั
ํ
ื่
ื่
็
ิ
ํ
็
เอมอ การดาเนนโครงการกมีการถอดบทเรียนเพอปรับปรุงกระบวนการทางานอยางตอเนองทาใหตอบโจทย
ํ
ี
ึ
ั
ี
?
ิ
ี่
การปรับปรุงโครงสร าง ดูแลความสะอาดและความเปนระเบยบเรียบร อยของสถานทผลต และไดบนทกฐานขอมูลของ
%
ึ้
ิ่
ี
ิ
็
ิ
ื่
ํ
ผู ประกอบการยงขน ควรมีการดาเนนการตอเนองในปตอๆ ไป นอกจากนผดาเนนโครงการมความเหนว าควรคัดเลอก
ื
ํ
ี้
ู
ิ
ี่
ื่
ิ
ผประกอบการตามแผนโครงการ สําหรับการลงพื้นทครั้งท 1 ไดดาเนนการเกบตวอย างผลตภณฑเพอตรวจวเคราะห
ี่
็
ั
ั
ู
ิ
ํ
ี่
ี้
ู
ื่
%
ั
ั้
ื่
ิ
ื
ั
ผลตภณฑทง 3 ผลตภณฑทไดคัดเลอกในปนเพื่อพัฒนาตอเนองส Smart Product เนองจากมีแนวโนมสามารถ
ิ
ิ
็
คุณภาพ นอกจากนี้ยังเกบตวอย างผลตภณฑและสารสกดสมุนไพรเพอตรวจเอกลกษณสารสําคญดวย สวนการลง
ั
ั
ื่
ั
ั
ั
บรรลุผลสําเร็จได ิ ิ ] ื่
พื้นที่ครั้งท 2 เปนการตดตามผลและนําผลการทดสอบจากครั้งแรกมาวเคราะหปญหาเพอหาแนวทางแกไขปรับปรุง
ี่
?
ุ
ั
ั
%
ึ
ู
และจดทําองคความรู เพื่อถ ายทอดใหแกผประกอบการ สนบสนนแบบฟอร มจดบนทกกระบวนการผลต ตลอดปมีการ
ั
ิ
ิ
พูดคุยสอบถามตดตามผลเปนระยะๆ
?
ิ
ิ
จากการดาเนนโครงการศูนยฯ ไดพัฒนาผลตภัณฑผานเกณฑ Safety Product จํานวน 2 ผลตภณฑ ไดแก โลชนนม
ั
ํ
ั่
ิ
ุ
ี
ี้
ั
ึ่
ู
แพะผสมมะหาดสชาวด และสบกอนมังคดสชาวด ซงบรรลตวชวดโครงการ อยางไรกตามยงคงไม สามารถผานเกณฑ
ุ
ั
็
ุ
ุ
ั
ี
ั
Smart Product ไดเนองจากตรวจพบสารสาคญนอยมากหรือตรวจไมพบเอกลกษณสารสาคัญของสมุนไพรใน
ํ
ื่
ั
ํ
ั
ี่
ผลิตภัณฑและในสารสกดททดลองสกดตามหลักวิชาการ จากการวิเคราะห สาเหต ุ
ั
ั
ิ
ิ
ู
ผรบผดชอบ นางสาวเพียงพธู จนทร ศูนยวทยาศาสตร การแพทยท 12 สงขลา โทร.08 7922 8820
ี่
ั
81
