Page 37 - Педагогика

ПСИХОЛОГИЯ

(Жан тілі)

П сихология – ескі пән. Бұл пәнді пән қылып дүниеге

шығарушы – Айса пайғамбардан бұрын болған грек
ұлтынан шыққан Александр Македонский (Ескендір
Зұлхарнайын) патшаның тәрбиешісі Аристотель данышпан.
Психология деген сѳз грекше екі сѳзден құралған. Психо –
жан, логос – сѳз деген мағынада. Яғни жан туралы сѳз, жан
туралы пән деген сѳз болып шығады.
Жанды ешкім кѳрмесе де, жанның барлығында дау жоқ.
Бірақ бұл жан деген не нәрсе? Жанның не нәрсе екендігі
туралы үш пікір бар. Үшеуі үш түрлі философия пікіріне
негізделген. Біріншісі, жан денеден бѳлек ѳз алдына бір нәрсе
дейді. Бұл – баяғыдан бері келе жатқан пікір. Қазақтың жан
шыбын сықылды бір зат, ѳлгенде ауыздан ұшып шығып кетеді,
ұйықтағанда мұрнынан шығып серуендеп жүреді-мыс деген
ертегісі – осы пікірдің бір сәулесі.
Бұл жан денеден тіпті бѳлек, ѳз алдына қандайда болса бір
зат деген пікір «спиритуализм яки идеализм» деп аталады.
Екінші пікір – жан деген дене іскерлігінің әсіресе нерв
33