Page 70 - Педагогика

ІСКЕРЛІКТІҢ ҚЫМБАТТЫЛЫҒЫ
ҺӘ М ОНЫ ТӘ РБ ИЕ ҚЫЛУ
ЖОЛДАРЫ

І скерлік – жан тұрмысының негізі. Бала іскер болмаса,

ешнәрсе ұқпайды һәм ешнәрсе үйрене алмайды. Іскерлік
осындай қымбат болса, сѳз жоқ, оны тәрбие қылу керек.
Тәрбие қылудың жолдары мыналар:
1. Әсер күшті болса, бала еріксіз іскер болады. Мысалы,
мұғалім қатты сѳйлесін, тақтайға жазғанда айқын қылып
жазсын, балаға кѳрсететін суреттің бояуы ашық болсын...
Балаға кеспелі әліп-бидің берілетін себебі осы. Және де есте
болу керек, әсер неғұрлым күшті болса, іскерлік те сонша
күшті болады дедік қой. Ал енді сол әсердің ѳзінің күшті
болуына бірнеше шарт бар. Бірінші, әсерді қабыл алуға
сыртқы сезімдер неғұрлым кѳп қатынасса, әсер сонша күшті
болмақ. Сондықтан балаға бір нәрсені білдірмекші болғанда,
сол нәрседен әсер алуға баланың кѳп сыртқы сезімдерін
қатынастыруға тырысу керек. Мысалы, баланы бір затпен
таныстырмақшы болсақ, сол зат туралы сѳйлеп қана қойма,
алып келіп балаға кѳрсет, кѳрсетіп қана қойма, сол заттың
суретін салдыр, суретпен ғана қанағаттанба, балаға балшықтан
сол затты жасат. Әсердің күшті болып, іскерлікті кѳп
тартуының бір шарты осы. Екінші, әсерді қабыл алу денеге
66