Page 77 - คู่มือปฏิบัติงานสำหรับวิสัญญีพยาบาล 2562

บทที่ 10

การช่วยระงับความรู้สึก ผู้ป่วยผ่าตัดแบบเจาะผ่านผิวหนังเพื่อน านิ่วออกจากไต

(Anesthesia for Percutaneous nephrolithotomy; PCNL)

วิลาวัลย์ สมดี สุธันนี สิมะจารึก

และทีมวิสัญญีพยาบาลศัลยกรรมทั่วไป

อาจารย์ที่ปรึกษา 1. รศ.เทพกร สาธิตการมณี

2. รศ.ดร.สิริรัตน์ ตรีพุทธรัตน์

วัตถุประสงค์

1. สามารถช่วยให้ยาระงับความรู้สึกในการผ่าตัด PCNL ได้
2. สามารถประเมินและวางแผนการระงับความรู้สึกผู้ป่วยผ่าตัด PCNL ได้

3. สามารถดูแลผู้ป่วยขณะให้การระงับความรู้สึกและประเมินภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นขณะผ่าตัด PCNL ได้

4. สามารถส่งต่อข้อมูลการดูแลผู้ป่วยหลังผ่าตัดเพื่อให้การดูแลต่อเนื่องอย่างมีประสิทธิภาพ
5. สามารถปฏิบัติตามแนวปฏิบัติในผู้ป่วยผ่าตัด PCNL เฝ้าระวังและดูแลภาวะ Pneumo/Hemo/Hydrothorax

บทน า
การผ่าตัดนิ่วในไตโดยการเจาะรูผ่านผิวหนัง (Percutaneous nephrolithotomy; PCNL) วิธีการผ่าตัดคือ

การเจาะไตผ่านผิวหนังโดยใช้เครื่อง fluoroscopy ช่วยน าทางขยายเข้าไตด้วยท่อ จากนั้นส่องกล้องและใช้เครื่อง

กระแทกก้อนนิ่วให้แตกแล้วจึงคีบออก และใส่ท่อระบายไต (nephrostomy tube) ออกทางผิวหนังในผู้ป่วยบางราย
1
2
เป็นขั้นตอนสุดท้าย ผู้ป่วยสามารถฟื้นตัวได้เร็ว จ านวนวันนอนโรงพยาบาลน้อยลง แต่ยังพบว่ามีภาวะแทรกซ้อน
ส าคัญ ซึ่งเป็นอุบัติการณ์ที่มีความเสี่ยงสูงและมีความรุนแรงเกิดขึ้นได้ทั้งในระยะขณะผ่าตัด และหลังผ่าตัด เช่น การ

บาดเจ็บช่องเยื่อหุ้มปอดคือ มีลม/น้ า/เลือด ในเยื่อหุ้มปอด (pneumothorax/hydrothorax/hemothorax) มีภาวะ
subcutaneous emphysema การบาดเจ็บต่ออวัยวะในช่องท้อง การเสียเลือด ภาวะอุณหภูมิกายต่ า และการติด

3
เชื้อ เป็นต้น
การประเมิน และวางแผนการระงับความรู้สึกผู้ป่วยผ่าตัด PCNL
1. การประเมินผู้ป่วยก่อนให้การระงับความรู้สึก

ประเมินผู้ป่วยตามมาตรฐานวิชาชีพ และควรเน้นเป็นพิเศษเกี่ยวกับระบบการท างานของไต (BUN/Cr, GFR,

creatinine clearance) และผลกระทบอื่น ๆ จากภาวะพร่องหน้าที่การท างานของไต เช่น ภาวะความดันโลหิตสูง
ภาวะซีด ภาวะ electrolyte ที่ผิดปกติ เป็นต้น