Page 125 - TH Edition Ver3
P. 125
123
๔๑. “อถ โข - ต่อมา / ภิกฺขเว - ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย / พนฺธุมา ราชา – พระเจ้าพันธุมา /
อตฺถกรเณ - ในศาลตัดสินคดี / นิสินฺโน – ประทับนั่ง / วิปสฺสึ กุมารํ – ทรงยังพระวิปัสสีราชกุมาร /
องฺเก – บนพระเพลา / นิสีทาเปตฺวา - ให้ประทับนั่งแล้ว / อตฺเถ – ซึ่งคดี / อนุสาสติ – ย่อมทรง
พิจารณา / ตตฺร - ในศาลตัดสินคดีนั้น / สุทํ - นัยว่า / ภิกฺขเว - ดูก่อนภิกษทั้งหลาย / วิปสฺสี กุมาโร
ุ
– พระวิปัสสีราชกุมาร / ปิตุองฺเก – บนพระเพลาของพระชนก / นิสินฺโน – ประทับนั่งแล้ว / วิเจยฺย –
ทรงวินิจฉัยแล้ว / วิเจยฺย – ทรงวินิจฉัยแล้ว / อตฺเถ ปนายติ ญาเยน. – ทรงยังคดีให้ดําเนินไปด้วย
พระญาณ / วิเจยฺย - ทรงวินิจฉัยแล้ว / วิเจยฺย - ทรงวินิจฉัยแล้ว / กุมาโร – พระราชกุมาร / อตฺเถ –
ทรงยังคดี / ปนายติ – ให้ดําเนินไป / ญาเยนาติ โข –ด้วยพระญาณ ดังนี้ แล / ภิกฺขเว - ดูก่อนภิกษุ
ทั้งหลาย / วิปสฺสิสฺส กุมารสฺส – แก่พระวิปัสสีราชกุมาร / ภิยฺโยโสมตฺตาย - มีปริมาณมากขึ้น /
‘วิปสฺสี – วิปัสสี / วิปสฺสี – วิปัสสี ’ / ตฺเวว – ดังนี้ นั่นเทียว / สมญฺญา – พระสมัญญา / อุทปาทิ. –
ได้เกิดขึ้นแล้ว
๔๒. “อถ โข – ต่อมา / ภิกฺขเว - ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย / พนฺธุมา ราชา – พระเจ้าพันธุมา /
วิปสฺสิสฺส กุมารสฺส - สําหรับพระวิปัสสีราชกุมาร / ตโย ปาสาเท การาเปสิ - โปรดให้สร้างปราสาท ๓
หลัง / เอกํ วสฺสิกํ - หลังหนึ่งสําหรับประทับในฤดูฝน / เอกํ เหมนฺติกํ - หลังหนึ่งสําหรับประทับในฤดู
หนาว / เอกํ คิมฺหิกํ; - หลังหนึ่งสําหรับประทับในฤดูร้อน / ปญฺจ กามคุณานิ อุปฏฺฐาเปสิ. - โปรดให้
ุ
บํารุงพระราชกุมารด้วยกามคณ ๕ / ตตฺร – นั้น / สุทํ – ได้ยินว่า / ภิกฺขเว - ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย /
วิปสฺสี กุมาโร - พระวิปัสสีราชกุมาร / วสฺสิเก ปาสาเท - ในปราสาทสําหรับประทับในฤดูฝน / จตฺตา
โร มาเส - ตลอด ๔ เดือน / นิปฺปุริเสหิ – ที่ไม่ปะปนด้วยบุรุษ / ตูริเยหิ – ด้วยดนตรี / ปริจารยมาโน
– ทรงได้รับการบํารุงบําเรอ / น เหฏฺฐาปาสาทํ โอโรหตี”ติ. – ย่อมไม่ได้เสด็จลงมาชั้นล่างปราสาท
ดังนี้
ปฐมภาณวาโร - ภาณวารที่ ๑
- -
ชิณฺณปุริโส - คนชรา
๔๓. “อถ โข - ครั้งนั้น แล / ภิกฺขเว - ดูก่อนภิกษทั้งหลาย / วิปสฺสี กุมาโร – พระวิปัสสีราช
ุ
กุมาร / พหูนํ วสฺสานํ – หลายปี / พหูนํ วสฺสสตานํ - หลายร้อยปี / พหูนํ วสฺสสหสฺสานํ - หลายพันปี
/ อจฺจเยน – โดยเวลาล่วงไป / สารถึ – ซึ่งนายสารถี / อามนฺเตสิ - รับสั่งเรียกมาแล้ว / ‘โยเชหิ –
เธอจงเทียม / สมฺม สารถิ - สหายสารถี / ภทฺทานิ ภทฺทานิ - คันงาม ๆ / ยานานิ – ซึ่งยานพาหนะ /
อุยฺยานภูมึ – สู่อุทยาน / คจฺฉาม – พวกเรา จะไป / สุภูมิทสฺสนายา’ติ. – เพื่ออันชมภูมิประเทศท ี่
สวยงาม ดังนี้ / ‘เอวํ – อย่างนั้น / เทวา’ติ โข – ขอเดชะ ดังนี้ แล / ภิกฺขเว – ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย /
สารถิ – นายสารถี / วิปสฺสิสฺส กุมารสฺส – ของพระวิปัสสีราชกุมาร / ปฏิสฺสุตฺวา – รับพระบัญชาแล้ว
/ ภทฺทานิ ภทฺทานิ – คันงามๆ / ยานานิ – ซึ่งยาน / โยเชตฺวา – เทียมไปแล้ว / วิปสฺสิสฺส กุมารสฺส –
ของพระวิปัสสีราชกุมาร / ปฏิเวเทสิ – ฟังคําตอบแล้ว ‘ยุตฺตานิ โข – เทียมแล้ว แล / เต – อัน
พระองค์ / เทว – ข้าแต่พระองค์ผู้สมมติเทพ / (ตานิ – เหล่านั้น) / ภทฺทานิ ภทฺทานิ – คันงามๆ / ยา