Page 87 - TH Edition Ver3
P. 87
85
ส่วนกำรเรียบเรียงค ำที่เป็นประโยคที่เป็นกำรบรรยำย จะเห็นได้ว่ำถึงแม้จะเป็นประโยคที่ยำว
กว่ำประโยคขั้นต้น ก็จะมีรูปแบบกำรเรียงค ำเช่นกัน คือค ำวิเศษณ์ หรือค ำขยำย จะขึ้นต้นก่อนหน้ำ
ประธำน หรือหน้ำกริยำ เช่นตัวอย่ำง
ิ
“เอกํ สมยํ ภควา สาวตฺถิยํ วิหรติ เชตวเน / อนาถปิณฺฑกสฺส อาราเม กเรริกุฏิกายํ.”
“Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme
karerikuṭikāyaṃ.”
บทแปล:
“หนึ่ง/ ครำว/ เมื่อผู้มีพระภำค/ ที่เมืองสำวัตถี/ ประทับอยู่/ ในสวนเชตวัน/ ของอนำถบิณฑิกเศรษฐี/
ในอำรำม/ กเรริกุฎี/”
“One/time/ the Fortunate One/ at savatthi/ stay/ in jetavana/ of Anathapindika/ in
the monastery/ Kareri/ (in the) hut/.”
ซึ่งกำรเรียบเรียงค ำในประโยคข้ำงต้น ค ำวิเศษณ์ซึ่งขยำยค ำนำมที่เรียก หรือเป็นที่รู้จักกันดี
ว่ำ เป็นคุณศัพท์ (adjective) เช่น “Ekaṃ” ที่ขยำย “samayaṃ” ตำมด้วยประธำนคือ
“bhagavā” ตำมด้วย “sāvatthiyaṃ” ที่ขยำยกริยำ “viharati” เป็นต้น
นอกจำกค ำบรรยำยที่เป็นกำรเรียบเรียงค ำเป็นร้อยแก้วทั่วไปตำมแบบของภำษำบำลีแล้ว ใน
“มหำปทำนสูตร” นี้มีข้อควำมบำงตอนของพระสูตร ที่มีกำรเรียบเรียงค ำที่เรียกว่ำ “คำถำ” ซึ่งโดย
ปกติจะหมำยถึงร้อยกรองล้วน ตัวอย่ำงกำรเรียบเรียงค ำ ในตอนที่ว่ำด้วยท้ำวมหำพรหมทูลอำรำธนำ
พระวิปัสสีพุทธเจ้ำให้ทรงแสดงธรรม พระองค์ได้ประจักษ์ชัดถึงอนัจฉริยคำถำ (anacchariya gātha)
แปลว่ำ “ศำสนำอันน่ำอัศจรรย์” (original verses ในภำษำอังกฤษ) ดังข้อควำมที่ว่ำ
บำลีอักษรไทย: “กิจฺเฉน เม อธิคต หลนฺทำนิ ปกำสิตุ
รำคโทสปเรเตหิ นำย ธมฺโม สุสมฺพุโธฯ
บำลีอักษรโรมัน
"Kicchena me adhigataṃ halaṃ'dāni pakāsituṃ,
Rāgadosaparetehi nāyaṃ dhammo susambudho.”
แปลเป็นไทย
“ด้วยควำมล ำบำก/ ที่เรำ/ ได้บรรลุแล้ว/ ณ บัดนี้/จักควรประกำศธรรมหรือ/ ผู้ถูกรำคะและ
โทสะครอบง ำ/ นี้+ไม่ใช่/ ธรรม/ จะรู้ได้ง่ำย”