Page 83 - TH Edition Ver3

81

1. ทีฆนิกำย (ที) คือ ชุมนุมพระสูตรที่มีขนำดยำว จัดเป็น3 วรรค (ตอน) 3 เล่ม คือ ทีฆ

นิกำย สีลขันธวรรค, ทีฆนิกำย มหำวรรค, ทีฆนิกำย ปำฏิกวรรค (พระไตรปิฎก เล่ม 9,
10, 11 ตำมล ำดับ) มี 34 สูตร

2. มัชฌิมนิกำย (ม) คือ ชุมนุมพระสูตรที่มีควำมยำวปำนลำง มี 3 ปัณณำสก์ 3 เล่ม คือ

มูลปัณณำสก์, มัชฌิมปัณณำสก์, อปริปัณณำสก์ มี 152 สูตร (พระไตรปิฎกเล่ม 12, 13,
ุ
14 ตำมล ำดับ)

3. สังยุตตนิกำย (ส ) คือ ชุมนุมพระสูตรที่รวมเข้ำไว้เป็นหมวด ๆ (สังยุตต์) จัดเป็น 56 สัง
ยุตต์ แล้วประมวลเข้ำอีกเป็น 5 วรรค 5 เล่ม คือ สคำวรรค, นิทำนวรรค, ขันธวำรวรรค,

สฬำยตนวรรค, มหำวำรวรรค มี 7,762 สูตร (พระไตรปิฎกเล่ม 15, 16, 17, 18, 19

ตำมล ำดับ)
ั
4. องคุตรนิกำย (อ ) คือ ชุมนุมพระสูตรที่รวมเข้ำไว้เป็นหมวด ๆ เรียกว่ำ นิบำต (บท –
Chapter) ตำมล ำดับจ ำนวนหัวข้อธรรม จัดเป็น 11 นิบำต รวมเข้ำเป็นคัมภีร์ 5 เล่ม มี
9,557 สูตร ได้แก่ เอก-ทุก-ติกนิบำต, จตุกกนิบำต, ปัญจก-ฉักกนิบำต, สัตตก-อฏฐก-
ั
นวกนิบำต, ทสก-เอกำทสกนิบำต (พระไตรปิฎกเล่มที่ 20, 21, 22, 23, 24)

5. ขุททกนิกำย (ขุ) คือ ชุมนุมพระสูตร, ข้อธรรม, ค ำอธิบำยและเรื่องรำวเบ็ดเตล็ด จัดเขำ
ไม่ได้ในนิกำยอน ๆ ข้ำงต้น มีทั้งหมด 15 คัมภีร์ 9 เล่ม คือ ขุททกปำฐะ, ธรรมบท,
ื่
ุ
ิ
อทำน, อติวุตตกะ, สุตตนิบำต (เล่ม 1) วิมำนวัตถุ เปตวัตถุ เถรคำถำ เถรีคำถำ (1 เล่ม)
ชำดก (2 เล่ม) นิทเทส (มหำนิทเทส 1 เล่ม, จุฬนิทเทส 1 เล่ม) ปฏิสัมภิทำมัคคี (1 เล่ม)
อปทำน (1 ⁄ เล่ม), พทธวงศ์ จริยำปิฎก ( ⁄ เล่ม) (พระไตรปิฎกเล่มที่ 25, 26, 27,
ุ
ุ
1
2
3
3
28, 29, 30, 31, 32, 33)
ส ำหรับพระสุตตันตปิฎก ทีฆนิกำย มหำวรรค ซึ่งเป็นพระสูตรเล่มที่ 2 ของ ทีฆนิกำย และ
สุตตันตปิฎกนั้น โดยควำมหมำยหมำยถึง พระสูตรหมวดยำวตอน มหำวรรค ค ำว่ำ ‘มหำวรรค’
หมำยถึงหมวดใหญ่ (หมวด คือหมวดย่อยของ ‘นิกำย’) ค ำว่ำ “ทีฆนิกำย มหำวรรค” จึงหมำยถึง

หมวดพระสูตรใหญ่ของทีฆนิกำย ซึ่งทีฆนิกำย มหำวรรค ประกอบด้วยพระสูตร 10 สูตร ซึ่งส่วนใหญ่
่
จะขึ้นต้นพระสูตรว่ำ “มหำ” พระสูตรจ ำนวน 10 สูตร ของมหำวรรค ได้แก

1. มหำปทำนสูตร แปลว่ำ พระสูตรว่ำด้วยต ำนำนใหญ่ หรือชีวประวัติใหญ่ (ของ
พระพุทธเจ้ำ 7พระองค์)

2. มหำนิทำนสูตร แปลว่ำ พระสูตรว่ำด้วยสิ่งที่เป็นต้นเหตุใหญ่ (หมำยถึง ปฏิจจสมุปบำท)
3. มหำปรินิพพำนสูตร แปลว่ำ พระสูตรว่ำด้วยมหำปรินิพพำน (กำรดับขันธ์ของพระผู้มี

พระภำค)

4. มหำสุทัสสนสูตร แปลว่ำ พระสูตรว่ำด้วยพระเจ้ำมหำสุทัสสนะ
5. ชนวสภสูตร แปลว่ำ พระสูตรว่ำด้วยชนวสภยักษ์ (พระเจ้ำพิมพิสำร)