Page 230 - Phẩm Tam Quốc
P. 230
sách có đường hướng rõ rệt. Chúng ta đều biết, nhà sử học Tư Mã Quang
không thể bịa ra truyện, nhưng ngài Tư Mã có thể chọn truyện và sử liệu có
lợi cho Tào Tháo, hoặc không có lợi cho Lưu Bị. Câu nói “Trời xanh đã ban
khanh cho ta”, Tôn Quyền nói với Lỗ Túc cũng bị lược bỏ. “Trận chiến Thừa
thị” giữa Tào Tháo và Lã Bố từ hai ngày đổi thành một ngày. Những “nét
gợn” như vậy trong Tư trị thông giám khá nhiều, sao chúng ta lại không thể
có thêm một cách nhìn khác?
Tư Mã Quang không chỉ, chỗ lấy chỗ bỏ về mặt sử liệu mà ngay cả về mặt
thứ tự thời gian cũng không rõ ràng. Chúng ta đều biết Tam quốc chí của
Trần Thọ là loại sách sử. Đặc điểm của sách là, những sự kiện phát sinh trong
cùng một thời kỳ thường thấy rải rác trong truyện của từng người, nhưng nếu
không đưa ra được một thời gian chính xác thì biết thế nào đâu là trước đâu là
sau. Lời của Lỗ Túc và Gia Cát Lượng là như vậy. Nhưng Tư trị thông giám
là sách sử theo năm tháng thì phải có vấn đề trước và sau. Ai trước ai sau,
cũng sẽ biến thành loại “bút pháp Xuân Thu”.
Trong quá trình quyết sách của Tôn Quyền cũng có vấn đề này. Theo ghi
chép trong Tam quốc chí. Lỗ Túc truyện, sau lúc Lưu Bị và Lỗ Túc bàn định
xong, Lưu Bị “thẳng tới Hạ Khẩu, để Lượng thay quyền, cùng Túc trở về”,
cho nên Tư trị thông giám nói, Gia Cát Lượng và Lỗ Túc đến Sài Tang “đi
gặp Tôn Quyền”, là không có vấn đề. Vấn đề là ở mấy chữ “đi gặp Tôn
Quyền”, là hai người cùng đi gặp hay từng người một. Mọi người đều nói
từng người một. Vậy, ai gặp trước, ai gặp sau? Tư Mã Quang nói Gia Cát
Lượng gặp trước và sau khi Gia Cát Lượng thuyết phục được Tôn Quyền,
Tôn Quyền mới đi gặp toàn thể quần thần, trong đó có Lỗ Túc. Tư Mã Quang
nói, “Quyền mừng rỡ, cùng với quần thần lập mưu”. Và như vậy, Gia Cát
Lượng “vào trước là chủ”, công đầu thuyết phục Tôn Quyền thuộc về Gia Cát
Lượng.
Tiếc rằng, câu nói “Quyền mừng rỡ, cùng với quần thần lập mưu” là lời
của Tư Mã Quang. Tam quốc chí. Gia Cát Lượng truyện nói, “Quyền mừng
rỡ, liền cử Chu Du, Trình Phổ, Lỗ Túc và ba vạn thủy quân, theo Lượng cùng
Tiên chủ hợp lực, chống lại Tào công”. Theo mấy lời trên thì Tôn Quyền
chưa hề nói chuyện với Lỗ Túc và Chu Du hoặc cuối cùng mới nói chuyện
với Gia Cát Lượng. Đương nhiên là không đúng. Vì vậy, chân tướng sự việc
phải là thế này: Lúc Lỗ Túc và Gia Cát Lượng về đến Sài Tang thì thư của
Tào Tháo cũng vừa tới. Tư Mã Quang đã thừa nhận điểm này, vì vậy mới sử
dụng từ “là thời” (lúc này). Lúc này, đương nhiên là Tôn Quyền chưa hề gặp