Page 235 - Phẩm Tam Quốc
P. 235
Vấn đề là, Tam quốc diễn nghĩa muốn đề cao Gia Cát Lượng. Vì đề cao
Gia Cát Lượng nên phải hạ thấp Lỗ Túc, phải giảm bớt ý nghĩa của buổi nói
chuyện của Lỗ Túc, càng không thể để Lỗ Túc thành công nhanh chóng. Vì
vậy, Tôn Quyền tuy tán thành Lỗ Túc, nhưng vẫn có nghi vấn. Thế là Lỗ Túc
kiến nghị Tôn Quyền trò chuyện với Gia Cát Lượng, vì vậy mới có Khua lưỡi
bẻ bọn nho của Gia Cát Lượng và buổi trò chuyện giữa Gia Cát Lượng và
Tôn Quyền. Sau khi Gia Cát Lượng nói xong, Tôn Quyền mới nói: “Lời tiên
sinh như vứt bỏ mây mù, ý ta đã quyết, hết mọi nghi ngờ. Sẽ bàn ngay việc
khởi binh, cùng diệt Tào Tháo.” Nếu như vậy, thì Gia Cát Lượng là người có
công trong việc thuyết phục Tôn Quyền. Nhưng lúc này thì Chu Du vẫn chưa
xuất hiện! Chúng ta không thể không thấy hoặc xem nhẹ tác dụng của Chu
Du! Thế nên Tam quốc diễn nghĩa mới có thêm tình tiết như thế này: tin tức
về thái độ của Tôn Quyền truyền ra ngoài, bọn Trương Chiêu đều nói, đã
trúng phải gian kế cùng lôi Đông Ngô xuống nước của Khổng Minh, và đến
khuyên Tôn Quyền, Tôn Quyền càng thêm do dự. Lúc này, Lỗ Túc có đến
nói gì thêm cũng vô ích. Vì lúc này Lỗ Túc đã bị nghi là “tư thông với nước
ngoài”, lời nói không còn hiệu lực. Huống chi, để đề cao Gia Cát Lượng, Lỗ
Túc dưới ngòi bút của La Quán Trung, trở thành người trung hậu thực thà
nhung vô dụng. Không thể có chủ ý! Đã thế thì phải tìm người nói, tìm cách
nói, nhớ lại di ngôn của Tôn Sách: “nếu có việc trong không quyết thì hỏi
Trương Chiêu, việc ngoài không quyết thì hỏi Chu Du”, đây là cách nói tốt
nhất. Ở hồi thứ hai mươi chín trong Tam quốc diễn nghĩa đã ghi như vậy. Đó
là lời Tôn Sách nói với Ngô phu nhân, Tôn Quyền cũng biết. Vấn đề là, nhất
thời Tôn Quyền không nhớ, Trương Chiêu có nói gì cũng không thích hợp,
Ngô phu nhân đã qua đời từ năm Kiến An thứ VII hoặc năm thứ XII (lịch sử
có hai cách nói), nên phải bịa ra một cô em gái là Ngô quốc thái. Đương
nhiên, vị Ngô quốc thái này còn có một tác dụng nữa, là “lên chùa xem rể
hiền” (hồi thứ năm mươi tư), để Tôn Quyền là gia trưởng bên nhà gái lúc gả
em.
Kì thực, không chỉ vị Ngô quốc thái mà ngay cả di ngôn của Tôn Sách, đều
là từ không mà có. Nhưng nếu không thế thì biết làm gì để có thể tăng thêm
công lao của Gia Cát Lượng trong trận Xích Bích? Thực tế thì tất cả những
cái đó đều vì sự xuất hiện của Gia Cát Lượng và để Gia Cát Lượng biểu diễn
vở kịch hay “Dùng trí khích Chu Du”. Vở kịch này được biểu diễn vào đêm
khuya, câu chuyện mọi người đã quen thuộc, không cần phải kể. Theo tôi,
đây là vở kịch khôi hài, hình tượng của ba người đều chẳng ra gì. Lỗ Túc thì
chẳng phải nói, ngẩn ngơ đần độn đến buồn cười. Chu Du và Gia Cát Lượng,