Page 258 - Phẩm Tam Quốc
P. 258
nhuận năm đó, Tào Tháo đã suýt mất mạng lúc vượt sông Hoàng Hà tiến
quân lên Bắc. Theo chú dẫn Tào Man truyện và Tư trị thông giám của Bùi
Tùng Chi trong Tam quốc chí – Vũ đế kỷ, họ Tào cho quân vượt sông Hoàng
Hà trước, còn mình thì cùng hơn trăm tinh binh chặn hậu tại bờ nam. Vừa
định sang sông, thì Mã Siêu thống lĩnh hơn vạn bộ, kỵ binh đánh tới, Tào
Tháo “ra vẻ ngồi yên vuốt râu”. Hứa Chử, Trương Cáp thấy tình thế nguy cấp
liền cùng mọi người đỡ nhanh Tào Tháo lên thuyền. Nước sông chảy xiết.
Thuyền muốn sang bờ bắc nhưng đã bị nước cuốn đi hàng bốn, năm dặm. Mã
Siêu cho quân truy bắn, “tên bay như mưa”. Các tướng sĩ hết thảy đều sợ hãi
vì không biết họ Tào ở đâu. Chờ lúc Tào Tháo sang sông gặp mặt, mọi người
buồn vui lẫn lộn, nước mắt tuôn trào. Trái lại, Tào Tháo miệng cười khanh
khách nói: “Hôm nay suýt nữa đã bị chết bởi tay một tên giặc cỏ”.
Nhưng đến tháng chín, tình thế đã khác hẳn. Toàn quân Tào đã vượt sông
Vị Thủy, Mã Siêu cùng nhiều người khác còn gì để nói nữa. Theo Tam quốc
chí – Giả Hủ truyện, lúc đó Mã Siêu có ý cắt đất cầu hòa, tình nguyện để con
em làm con tin. Họ Tào hỏi ý Giả Hủ. Giả Hủ nói: “Có thể vờ bằng lòng (hứa
giả)”. Tào Tháo lại hỏi: “Vờ bằng lòng và sau đó thì sao?”. Giả Hủ nói: “Li
thôi mà”. Tào Tháo rõ ngay – dùng kế li gián.
Cần phải nói thêm một chút về bối cảnh, tức là đội quân phản nghịch của
Mã Siêu, Hàn Toại, tuy gọi là mười vạn đại quân, người ngựa mười lộ, nhưng
thực chất chỉ là một đội quân ô hợp. Giữa các vị chủ soái cũng không đồng
tâm đồng đức. Mã Siêu là con Mã Đằng, quan hệ giữa Mã Đằng và Hàn Toại
cũng phức tạp. Họ vốn là bạn bè cũ, tiếp đến lại thành thù địch. Sau này được
Tào Tháo đứng ra hòa giải, điều Mã Đằng vào triều, Mã Siêu mới hòa hợp
với Hàn Toại. Ở đây có điều thực đáng nói: Vừa lúc, Hàn Toại muốn gặp Tào
Tháo. Họ Tào đã khéo léo lợi dụng cơ hội này. Theo Tam quốc chí – Vũ đế
kỷ, bấy giờ Tào Tháo và Hàn Toại từ quân doanh cưỡi ngựa đến nơi trung
gian, thân mật trò chuyện rất lâu: “ngồi trên ngựa vừa đi vừa nói”. Họ nói
những gì? “Không bàn về quân sự, chỉ nhắc tới bạn cũ ở kinh đô”. Điều đó
cũng chẳng có gì là lạ. Tào Tháo và cha Hàn Toại là “Hiếu liêm cùng năm”
và “cùng thời” với Hàn Toại, cùng nhau nhắc lại chuyện cũ cũng là việc bình
thường. Hơn nữa, khi nói tới chuyện tâm đắc, cả hai còn “vỗ tay cười ầm
lên”. Sau khi Hàn Toại trở về, Mã Siêu hỏi hai người đã nói những gì, Hàn
Toại trả lời: “Không có gì đáng nói”. Đương nhiên “Không có gì đáng nói”,
bởi vì họ có nói gì đâu, nhưng Mã Siêu và những người khác đều không tin.
Mọi người đều tận mắt nhìn thấy hai người trò chuyện vui vẻ hồi lâu, sao bảo
là “Không có gì đáng nói”?
